Beyrut
Lübnan'da ekonomik buhran ile buna ilişkin namına gelişen elektrik ve erke kesintilerinin sefer açmış bulunduğu toplumsal mesail 2021'de hayatı hâlâ da zorlaştırdı.
Lübnan'da önce zamanlarda pırtlak veren yahut biriken sorunlar, 2021'de hâlâ baş döndürücü derinleşip az hâlâ tamamı kesimi etkisinde bırakır bir hale geldi.
Başta tutum peyda buyurmak amacıyla ağırbaşlı yalıtım kesintileri, sıvıyakıt krizi ve siyasal savaşma zımnında baştan borda bordaya iç savaşın pırtlak vermesi endişesini canlı Lübnanlıar, 2021'de nice bata çıka boğuşmak durumunda kaldı.
AA muhabiri, Lübnan'da 2021'e damgasını vuran insanoğlu yaşamını doğrudan etkileyen ehemmiyetli evolüsyon ve vakaları derledi.
Lübnan'da bu sene derinleşen kazançlı kriz
Ülkede 2019'da başlamış bulunan ve toy tip güneş tacı virüsün çıkmasıyla beraberce küsurat kazançlı kriz, 2021'da tesirini yaşamın tamamı sahalarında gösterdi.
Lübnan Merkez Bankası'nın dolar akışkanlık problemi bulunduğunu itiraf etmesi, döviz rezervlerinin erimesi, ülkedeki bulunan kazançlı krizi apayrı borda bordaya boyuta taşıdı.
Lübnan lirası, Amerika doları karşısında yüzdelik 90'a vasıl bedel kaybı yaşadı ve ülkede resmi sıfır verilere uyarınca para şişkinliği yüzdelik 700 arttı.
Birleşmiş Milletler'in (BM) 1 Temmuz'da yayımladığı istimara raporunda, Lübnanlıların yarısından fazlasının fukaralık sınırı altında yaşadığı, ömür şartlarının 1975-1990 yıllarındaki iç harp döneminden güçlü hâlâ biçimsiz bulunduğu vurgulandı.
BM Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu'na göre, 2021 yılı bakımından Lübnan nüfusunun yüzdelik 74'ü fukaralık sorunu çekiyor.
Uluslararası Para Fonu'nun 2020'ye ilgilendiren tutanağına uyarınca ise Lübnan'da adam başı sakıt salname gelir, kazançlı buhran zımnında 8 bin dolardan 3 bin doların dibine düştü.
Ülkedeki resmi minimal ücretin kıymeti ise 400 dolardan 40 doların dibine denli geriledi.
Elektrik ve sıvıyakıt krizi
Lübnan'da, kazançlı krizin etkilediği en ehemmiyetli sektörlerin başlangıcında erke arazi aldı.
Merkez Bankası, 12 Ağustos'ta, akaryakıta sağlanacak döviz kredilerinin resmi düzem namına piyasadaki başıboş düzem üstünden hesaplanacağını ve böylecene sıvıyakıt sübvansiyonunun kaldırılacağını açıklamıştı.
Bu açıklamanın üstüne ülkede mahrukat krizi pırtlak verdi ve aylarca süt istasyonlarının uğrunda derinlemesine kuyruklar meydana geldi.
Yakıt fiyatlarında meydana getirilen ağırbaşlı zamlar, Irak'tan ithal edilen arsa yağı ve peşi sıra İran'a ilgilendiren Suriye'den gümrüksüz mevrut mahrukat ile gidiş hile edilmeye çalışıldı.
Aynı sürede sıvıyakıt krizi yanında yalıtım krizini de doğurdu.
Ülkede mahrukat ile yalıtım üreten ve altyapısı çıtırbom bulunan santraller çalışamaz hale geldi. Devlete ilgilendiren santrallerin işlev dışı kalması ve yakıtın karaborsa olması zımnında hususi jeneratörler de çalışamadı.
Lübnan genelinde hassaten yaz mevsiminde iklim adeta karanlığa gömüldü. Hastaneler bile yalıtım krizinin bitmeme etmesi biçiminde hastaların ölebileceği açıklamasında bulundu.
Hayatın esas ihtiyaçı bulunan yalıtım halihazırda hemen 4 zaman bulunan ve hâlâ bu vakayiname soruna borda bordaya hal bulunmuş değil.
Tayyuna olayı: Hristiyan ve Şii çatışması
Ülke tarihinin en ateş vakaları ortada arazi meydan 4 Ağustos 2020'deki Beyrut liman patlaması düşüncesince oluşturulan sormaca ülkede Hristiyan ve Şiiler arasındaki kanlık çatışmanın yaşanmasına sebebiyet verdi.
Soruşturmayı örümcek Yargıç Tarık Bitar'ın, Şii Emel Hareketi ve Hizbullah'a benzeyen emektar mevki yetkililerini ifadeye çağırmasıyla başlamış bulunan gerginlik, Bitar'ın görevden katılması kampanyası ile tırmandı.
Hizbullah ve Emel çalışanlarının 14 Ekim'de Bitar'ın görevden katılması düşüncesince düzenledikleri gösteriye silahlı hücum düzenlendi.
Olayın meydana geldiği mahalleden ismini meydan Tayyuna saldırısında 7 Şii ölürken, saldırıdan aykırılık cephesinde arazi meydan Hristiyan Lübnan Güçleri Partisi önderi Semir Caca mesul tutuldu.
Hakkında sorun oluşturulan Caca, mahkemeye gitmedi fakat Tayyuna olayı, ülkede 1975-1989'da pırtlak veren iç savaşın yaşanabileceğini hatırlattı.
Krizler akıl göçünü tetikledi
Ekonomik buhran zımnında meydana mevrut ağırbaşlı yalıtım kesintileri, mahrukat problemi ve akıbet namına Tayyuna kabil fikir donör hadisat ülkede bulunan akıl göçünün artmasına sefer açtı.
Ülkenin hassaten afiyet peyda buyurmak amacıyla mühendislik ve bankacılık sektöründe etkin görmüş geçirmiş nice Lübnanlı, hâlâ güzel aylık ve sahn düşüncesince Körfez, Avrupa, Amerika ve Kanada'ya barhana etti.
Lübnan Doktorlar Sendikası Başkanı onur Ebu Şeref, 30 Kasım'da AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, ülkedeki krizler zımnında doktorların minimum 4'te birinin ülkeden barhana ettiğini belirtmişti.
