İstanbul
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'na göre, boşluk ayında salname para şişkinliği tamamı anne gruplarda yükselirken, enflasyondaki yükselişe en açık ulama 6,57 puanla asliye mülk grubu ve 4,47 puanla gıdadan geldi.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) boşluk ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzdelik 13,58 arttığını ve salname enflasyonun yüzdelik 36,08'e yükseldiğini açıklamasının arkası esna TCMB'nin Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora göre, boşluk ayında salname para şişkinliği tamamı anne gruplarda yükselirken, enflasyondaki yükselişe en açık ulama asliye mülk ve besin ast grubundan geldi.
Bu çağda nice çeşit üstünde döviz mobilyasız gelişmelerinin yansımaları hissedildi. Kur geçişkenliğinin efdal bulunduğu asliye mülk grubunda fiyatlar, illa dayanabilen istihlak malları öncülüğünde efdal indinde oranda arttı. Dayanıklı istihlak malları ortada da araba fiyatlarındaki artma dikkati çekti.
Gıda grubunda salname para şişkinliği taravetli kâr ve göveri kalemlerinde bağıl hâlâ orta seyrederken, girdi maliyetlerinin etkisiyle taravetli kâr ve göveri dışı kalemlerde kayda bedel indinde oranda yükseldi. Uluslararası erke fiyatlarında bu zamanda ricat izlendi. Döviz mobilyasız gelişmelerinin yansımalarıyla illa akaryakıt, tulum doğal kavara yağı lambası yağı ve kömür iktisap etmek neredeyse ülke içi erke fiyatlarındaki artışlar da bitmeme etti.
Hizmet grubunda da yükselişler genele yayılırken, illa lokanta-otel grubu fiyatlarındaki hızlanma besin enflasyonundaki görünümün de etkisiyle açık oldu. Türk lirasındaki bedel kaybı, para fiyatlarındaki efdal ilerleyiş ile tedbir zincirlerinde bitmeme fail aksamalar sonucunda yetiştirici tutarları kaynaklı baskılar iyice çelimli seyretti.
Bu zevahir altında, B ve C göstergelerinin salname enflasyonları ve anne eğilimleri açık indinde yükseliş gösterdi. Söz konusu gelişmelerle aralıkta esbak taban mucibince salname mahveden enflasyonuna katkı; asliye malda 6,57 puan, gıdada 4,47 puan, hizmette 1,40 puan, enerjide 1,33 benek ve alkol, yaman ve altında 0,11 benek arttı.
Kira enflasyonundaki yükseliş şevki aralıkta da sürdü
Hizmet tutarları aralıkta yüzdelik 5,27 yükselirken, kol salname enflasyonu 5,45 benek artarak yüzdelik 22,33 oldu. Yıllık para şişkinliği haberleşmede geriledi, lokanta-otelde hâlâ açık iktisap etmek neredeyse öteki ast gruplarda yükseldi.
Lokanta-otel ast grubunda fiyatlar yüzdelik 9,81 artarken, salname para şişkinliği 11,95 benek yükselişle yüzdelik 40,85 seviyesine ulaştı ve hizmetler sahası enflasyonunu yukarıya çekmeye bitmeme etti. Bu gelişmede, asliye besin fiyatlarındaki negatif görünümün etkisiyle kemirmek hizmetleri fiyatlarındaki yüzdelik 10,16'lık artma dikkati çekti. Konaklama hizmetleri fiyatlarında da yüzdelik 5,42 ile yükselişlerin sürdüğü izlendi.
Ulaştırma hizmetlerinde fiyatlar yüzdelik 5,78 artarken, yağız kanalıyla kentler arası ve iklim yolu ile geçici taşımacılığı ücretlerindeki artışlar öne çıktı.
Diğer hizmetler fiyatlarındaki artışta, iblağ sektörüyle irtibatlı sigorta fiyatlarının yanı esna ad çekme duyarlılığı efdal bulunan ihtimam ve tamir kalemleri negatif ayrıştı. Mevsimsel etkilerden arındırılmış verilerle incelendiğinde icar enflasyonundaki yükseliş eğiliminin boşluk ayında da sürdüğü izlendi.
Temel mülk grubunda salname para şişkinliği açık yükseldi
Temel mülk salname enflasyonu aralıkta 22,19 puanlık kayda bedel indinde artışla yüzdelik 40,55 seviyesine geldi. Bu çağda salname para şişkinliği Türk lirasındaki gelişmelere ilişkin adına tamamı ast gruplarda açık yükselirken, genele yayılan fiyat artışları kaydedildi.
Dayanıklı mülk tutarları aralıkta aylık bazda yüzdelik 30,33 artarken, bu yükselişi yüzdelik 42,38 ile araba tutarları sürükledi. Fiyatlar, alkan eşyada yüzdelik 22,61, öteki elektrikli ve elektriksiz aletlerde yüzdelik 19,88 ve mobilyada yüzdelik 17,41 arttı. Bu gelişmelerle dayanabilen mülk grubu salname enflasyonu yüzdelik 48,93'e ulaştı.
Diğer asliye mallardaki aylık fiyat artışları genele yayılmakla beraberce konutun ihtimam onarımına müteveccih malzemeler, şahsi ihtimam ürünleri, ev tekstili, mertlik malzemeleri, taşıt redif parçaları, ıvır zıvır ev aletleri kabilinden mahsulat öne çıktı. Grup aylık enflasyonu da yüzdelik 13,38 oldu.
Aralık ayında zaman indirimlerinin başladığı çul ve pabuç grubunda mevsimlik eğilimin aksine aylık bazda yüzdelik 7,38'lik fiyat artışı seyredildi ve salname para şişkinliği yüzdelik 19,92'ye yükseldi.
İşlenmemiş besin grubunda yüzdelik 25,30 ile mazot öne çıktı
Enerji tutarları aralıkta yüzdelik 9,75 arttı. Bu çağda arsıulusal erke fiyatlarında azalma görülmesine rağmen Türk lirasındaki gelişmelerle beraberce akaryakıtta yüzdelik 22,41, tulum gazda yüzdelik 16,49 ve sert yakıtta yüzdelik 11,18 iktisap etmek neredeyse efdal aylık artışlar görüldü. Böylece salname erke enflasyonu boşluk ayında 10,79 benek terfian yüzdelik 42,93 oldu.
Gıda ve alkolsüz meşrubat tutarları aralıkta yüzdelik 15,99 artma kaydederken, kol salname enflasyonu 16,69 benek terfian yüzdelik 43,80 seviyesine ulaştı. Yıllık para şişkinliği işlenmemiş besin grubunda 14,61 benek artışla yüzdelik 39,83'e, kenarlı besin grubunda 18,71 benek artışla yüzdelik 47,57'ye yükseldi.
İşlenmemiş besin grubunda mevsimsellikten arındırılmış veriler taravetli kâr ve göveri fiyatlarında aylık bazda bağıl hâlâ sınırlanmış indinde artma gösterirken, öteki işlenmemiş besin grubunda açık fiyat artışlarına ayraç etti. Bu çağda öteki işlenmemiş besin grubunda yüzdelik 25,30'la süt, yüzdelik 23,80'le alkan et, yüzdelik 21,15'le yumurta, yüzdelik 28,38'le kumpir ve yüzdelik 15,93'le al et öne çıkan kalemler oldu.
Tütün ürünlerinin mahveden enflasyonuna tesiri 0,49 benek oldu
Aralıkta kenarlı besin tutarları aylık bazda yüzdelik 16,47 ile kayda bedel indinde artma sergiledi. Bu grupta yüzdelik 19,64'le kazanç ve tahılların yanı esna yüzdelik 22,60'la katı-sıvı yağlar, yüzdelik 18,22'yle peynir ve öteki mazot ürünleri, yüzdelik 13,76'yla et ürünlerinde hâlâ açık iktisap etmek neredeyse ast kalemler genelinde incitici fiyat artışları izlendi. Bu gelişmelerde döviz kuru, zirai para tutarları gelişimleri ve zirai kuraklığın yansımaları izlendi.
Böylelikle taravetli kâr ve göveri grubunda salname para şişkinliği bağıl sınırlanmış oranda artma göstererek yüzdelik 17,94 olurken, öteki besin grubunda salname para şişkinliği 19,59 benek terfian yüzdelik 49,35'e ulaştı.
Aralık ayında yaman ürünleri fiyatlarında kısaca 2 TL düzeyinde artma gerçekleşti. Tütün ürünleri tutarları bu zamanda yüzdelik 11,96 artarken, bu gelişimin mahveden enflasyonuna tesiri 0,49 benek oldu.
Tüketici tutarları üstünde yetiştirici tutarları kaynaklı baskılar güçlendi
Yurt içi yetiştirici tutarları aralıkta yüzdelik 19,08 artarken, salname para şişkinliği 25,27 benek yükselişle yüzdelik 79,89 oldu. Alt gruplar geneline yayılan efdal fiyat artışlarında Türk lirasındaki bedel kaybı, para fiyatlarındaki efdal ilerleyiş ve bildirme kısıtları belirleyici olmaya bitmeme etti. Bu çağda yer yağı ve anne eroin dış imalat uran fiyatlarının şevki ehemmiyetli seviyede yükseldi. Ana uran gruplarına mucibince incelendiğinde, salname para şişkinliği erke ve açıklık mallarda hâlâ açık iktisap etmek neredeyse tamamı ast gruplarda artma kaydetti.
Aralık ayında ast kalemler geneline yayılan efdal fiyat artışları görüldü. En açık aylık artma yüzdelik 21,21 ile açıklık mallar grubunda gerçekleşirken, bu gelişmede anne demir-çelik ve ferro alaşımlar ile tekstil, plastik ve kağıt ürünleri öne çıktı. Diğer ast gruplarda da açık fiyat artışları izlendi.
Enerji grubu aylık yüzdelik 20,38 artma ile öne çıkan indinde öteki kol adına belirlendi. Bu gelişmede elektrik-gaz imalatı ve dağıtımı ile yer yağı ürünleri belirleyici oldu.
Dayanıksız mülk grubunda et ve mazot ürünleri, nebati ve hayvani yağlar kabilinden besin imalatı kalemleri ile oluşum ürünleri öne çıktı. Sermaye malları aylık fiyat artışında eroin bina ürünleri, motorlu yağız taşıtlarının zerre ve takıları ile makineler belirleyici olurken, dayanabilen istihlak grubunda mobilya, ev aletleri ve mücevherler fiyatlarında ehemmiyetli artışlar görüldü.
Söz konusu gelişmelerle mahveden tutarları üstünde yetiştirici tutarları kaynaklı baskılar güçlenerek bitmeme etti.
