İstanbul
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'na göre, ilkgüz ayında enflasyondaki yükselişte erke ve fariza fiyat gelişimleri belirleyici olurken, asliye mülk ve besin gruplarının enflasyona yardımı azaldı.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) ilkgüz ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzdelik 1,25 arttığını ve salname enflasyonun yüzdelik 19,58'e yükseldiğini açıklamasının arkası sıra TCMB'nin Eylül Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora göre, ilkgüz kocaoğlan enflasyonundaki yükselişte erke ve fariza fiyat gelişimleri sansasyonel oldu. Bu çağda petrol, natürel gürültü yağı lambası lambası ve kömür fiyatlarındaki artışlarla beraberce arsıulusal erke tutarları menfi yanında vizyon kaydettir. Eşel hareketli sistemi fuel oil tutarları üstündeki baskıları sınırlasa da iklim içi erke fiyatları, lağım döşemi suyu ile kömür ve odun kabil sert mahrukat tutarları kaynaklı arttı.
Yaz aylarında hızlanan besin salname enflasyonu eylülde sınırlanmış yanında miktarda gerileyerek efdal seviyesini korudu. Temel mülk salname enflasyonu dayanabilen istihlak mallarında yanında geçmiş yıldaki efdal bazın da etkisiyle yavaşladı.
Hizmet enflasyonu, eylülde başlamış olan teferrüç etkilerine de ilişkin namına yükselirken, bu gelişmede ekol ve üniversitelerin açılmasına ilişkin etkisinde bırakır dikkati çekti. Hizmet fiyat gelişmelerinin yansımasıyla B ve C göstergelerinde salname pahalılık artarken, göstergelerin yaklaşan devre eğilimlerinde yavaşlama kaydedilmekle beraberce efdal seviyeler korundu.
Söz konusu gelişmelerle eylülde geçmiş ayak tabanı gereğince salname mahveden enflasyonuna yardım hizmette 0,30 puan, enerjide 0,24 benek ve alkol-tütün-altın gruplarında 0,01 benek artarken, asliye mülk ve besin gruplarının katkıları sırayla 0,16 ve 0,06 benek azaldı.
"Son çağda aylık artışları hızlanan kirada eylülde de benzeşim yanında meyil bilgili oldu"
Hizmet fiyatları, eylülde yüzdelik 1,62 yükselirken, kol salname enflasyonu 1,18 benek artarak yüzdelik 15,06 oldu. Yıllık pahalılık danışma hizmetlerinde geriledi, eriştirme ve lokanta-otelde şimdi açıkça edinmek neredeyse başka madun gruplarda yükseldi.
Hizmet grubu salname enflasyonundaki yükselişte ekol ve üniversitelerin açılmasıyla beraberce irtibatlı sektörlerde (üniversite harcı, yurt, servis ücreti) gerçekleşen çelimli fiyat artışlarının tesiri belirleyici oldu. Eğitim sektöründe sona ermiş eğreti KDV indirimleri bahis konusu fiyat artışlarını şimdi açıkça duruma getirdi.
Ulaştırma hizmetlerinde ilkgüz ayında fiyatlar yüzdelik 2,80 artarken, servis ücretlerindeki yükselişe ilişkin namına otobüs ile kent içi geçici taşımacılığı kalemindeki çoğalma öne çıktı.
Lokanta-otel madun grubunda ise kemirmek hizmetleri fiyatlarındaki efdal aylık artışlar yüzdelik 2,03 ile eylülde de bitmeme ederken, konaklama hizmetleri fiyatlarındaki yükselişte iklim ücretlerindeki çoğalma sansasyonel oldu. Söz konusu gelişmelerle lokanta-otel madun grubunda salname pahalılık yüzdelik 23,27'ye ulaştı.
Son çağda aylık artışları hızlanan kirada ilkgüz ayında da yüzdelik 1,29 ile benzeşim yanında meyil bilgili beli ve salname pahalılık yüzdelik 10,85'e yükseldi. Diğer hizmetler madun grubunda ise darülfünun eğitimiyle beraberce çocuk yuvası ve güneş derece ücretlerindeki artışa ilişkin namına toplumsal hizmetler kalemleri öne çıktı.
Temel mülk salname enflasyonu, eylülde 0,90 benek azalarak yüzdelik 19,38'e geriledi. Bu çağda salname pahalılık dayanabilen mülk ile çul ve pabuç gruplarında gerilerken, başka asliye mallarda ufki yanında tempo izledi. Dayanıklı mülk fiyatlarının eylülde yüzdelik 1,96 artmasında tenzilat kampanyalarının sonlandığı möble grubundaki yüzdelik 8,24'lük fiyat artışı öne çıktı. Öte yandan, alkan kayıt fiyatlarındaki aylık çoğalma isteği sürerken, araba tutarları ölçülü yanında vizyon sergiledi. Söz konusu gelişmelerle dayanabilen mülk grubu salname enflasyonu yanında geçmiş yıldaki efdal bazın da etkisiyle 2,09 benek azalarak yüzdelik 22,12'ye geriledi.
Giyim ve pabuç grubunda ise fiyatlar ilkgüz ayında yataya yaklaşan seyretti ve salname pahalılık sınırlanmış yanında düşüşle yüzdelik 7,11 oldu.
"Yumurta fiyatlarında efdal çoğalma bitmeme etti"
Enerji tutarları eylülde yüzdelik 2,20 artarken, bu zamanda arsıulusal erke tutarları petrol, natürel gürültü yağı lambası lambası ve kömür tutarları öncülüğünde kayda bedel yanında yükseliş gösterdi. Yurt süresince ise yüzdelik 5,19 ile lağım döşemi suyu ve yüzdelik 13 ile odun, kömür kabil sert mahrukat fiyatlarındaki artışlar öne çıkarken, fuel oil tutarları ÖTV miktarı sıfırlanan LPG fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzdelik 0,60 yükseldi.
Bu çağda tulum gürültü yağı lambası lambası fiyatlarında da yanında hacim çoğalma izlendi. Eşel hareketli sistemi, erke tutarları üstündeki baskıları hafifleterek mahveden enflasyonunu sınırlamaya bitmeme etti. Söz konusu gelişmelerle salname erke enflasyonu, eylülde 2,05 benek terfian yüzdelik 22,77'ye çıktı.
Gıda ve alkolsüz meşrubat salname enflasyonu 0,21 benek azalarak yüzdelik 28,79'a geriledi. Yıllık pahalılık işlenmemiş besin grubunda sınırlanmış yanında hacim gerileyerek yüzdelik 32,06 olurken, kenarlı besin grubunda yüzdelik 25,79 ile yataya yaklaşan seyretti.
İşlenmemiş besin grubunda mevsimsellikten arındırılmış veriler taravetli sonuç ve göveri fiyatlarında ilkgüz ayında sonuç 2i aydır gözlenen efdal artışlar sonrası yanında hacim düzeltmeye (yüzde nakıs 4,06) ayraç etti. Böylece kol salname enflasyonu yüzdelik 33,41'e geriledi.
Bu dönemde, başka işlenmemiş besin grubunda er bezi fiyatlarında efdal artışın bitmeme etmiş olduğu izlenirken, zirai kuraklıktan menfi etkilenen bakliyat fiyatlarındaki yükseliş de dikkati çekti.
Aylık fiyat artışı yanında hacim yavaşlayarak yüzdelik 1,46 namına gerçekleşen kenarlı besin grubunda ekmek-tahıllar, alkolsüz içecekler ile arsıulusal fiyatı çoğalma kaydeden kahvehane öne çıkan madun kalemler oldu. Bu gelişmelerle taravetli meyve-sebze dışı besin grubunda salname pahalılık yüzdelik 27,88 seviyesine yükseldi.
"Tüketici tutarları üstünde müstahsil tutarları kaynaklı baskılar tesirini sürdürdü"
Yurt içi müstahsil tutarları eylülde yüzdelik 1,55 yükselirken, salname pahalılık 1,56 benek azalarak yüzdelik 43,96'a geriledi. Üretici fiyatlarındaki bu gelişmede başlamış olan aut fiyat baskıları, bildirme kısıtları ve erke tutarları belirleyici olmaya bitmeme etti. Öte yandan, yer yağı ve anne maden dışarı imalat uran fiyatlarının isteği bu zamanda geriledi.
Ana uran gruplarına gereğince incelendiğinde, erke salname enflasyonundaki çoğalma ön plana çıktı. Aylık bazda fiyat artışları madun gruplar geneline yayılırken, en açıkça çoğalma yüzdelik 2,73 ile dayanabilen istihlak malları imalinde gerçekleşti.
Eylül ayında dayanabilen istihlak malları grubu fiyatlarında meydana mevrut artışta mobilya, ev aletleri ve mahveden elektroniği sansasyonel olurken, dayanmayan istihlak malları fiyatlarındaki yükselişte meyve-sebze, mazot ve başka besin ürünleri ile birtakımı oluşum ve çul ürünleri öne çıktı.
Sermaye mülkü grubundaki yüzdelik 1,98'lik artışta maden ile irtibatlı ürünler, motorlu esmer taşıtları ile bunların zerre ve takıları ve makinelerin tesiri hissedildi. Enerji grubu tutarları ise arıtılmış edilmiş yer yağı ürünleri, elektrik, su ve kömür tutarları öncülüğünde yükseldi.
Ara malları grubundaki artışta demir-çelik ve ferro alaşımlar, hububat ürünleri, kağıt ürünleri ve inşaatla irtibatlı kalemlerdeki fiyat artışları dikkati çekti. Bu gelişmelerle mahveden tutarları üstünde müstahsil tutarları kaynaklı baskılar tesirini sürdürdü.
