Ankara
Moldova'nın Ankara Büyükelçisi Dmitri Croitor, Türkiye-Moldova ilişkilerini, 23-28 Kasım'da Ankara'da düzenlenecek Moldova Kültür Günlerine bağlı bilgileri ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Kişinev ziyaretini AA muhabirine değerlendirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2018'de Moldova'yı ziyareti esnasında dü iklim ortada imzalanan barışma ile ilişkilerin ciddi iştirak düzeyine ulaştığını hatırlatan Croitor, Moldova Cumhurbaşkanı Igor Dodon'un da 2019'da Türkiye-Moldova Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin evvel toplantısı düşüncesince şişman müşterek heyetle Ankara'ya geldiğini belirtti.
Croitor, "Türkiye herhangi müşterek devir yanımızdaydı. Zor yıllarda da elleme yıllarda da herhangi müşterek devir Türkiye bizlere asistan oldu." dedi.
Türkiye'nin, 1992'de Moldova'nın bağımsızlığını tanıdığı bulunan evvel iklim bulunduğunu hatırlatan Croitor, "1994'te Moldova Parlamentosu müşterek hususi anayasa bildirme etti. Gagauzlar Moldova'nın cenup tarafında yaşıyorlar, Türkçe konuşuyorlar. Onlara muhtariyet statüsü verildi 1994'te. Bunda da Türkiye bizlere asistan oldu." sanarak konuştu.
Croitor, dünkü kimse koronavirüsün (Kovid-19) evvel günlerinde salgınla mücadelede Türkiye'nin Moldova'ya dayanak noktası sağlayan evvel iklim bulunduğunu belirterek dü ülkenin aşırı dobra ilişkilere ehil bulunduğunun altını çizdi.
Moldova'da 1300 Türk şirketinin çalışkanlık gösterdiğini özetleyen Croitor, "Moldova'da Türk iş adamlarını aşırı severiz. Onlar aşırı aktiftir. Kendileri mal kazanırken, Moldova vatandaşlarına da iş kuruyorlar." ifadelerini kullandı.
Croitor, dü iklim ilişkilerini şimdi çelimli kıldıkları düşüncesince Moldova'da çalışkanlık yayınlayan yatırımcılara ve iş insanlarını teşekkürname etti.
"Moldova'daki 43 başıboş iktisat bölgesinin herhangi müşterek birine müşterek çelimli Türk şirketini döşemek isteriz"
Büyükelçilik yerine ilişkilere ulama arz eylemek düşüncesince şişman hedefler belirlediklerini kail Croitor, "Moldova'da 43 başıboş iktisat bölgesi var. Her müşterek alana müşterek çelimli Türk şirketini döşemek isteriz ki şimdi aşırı Türkiye'den mevrut iş adamları Moldova'da çalışsın." dedi.
Croitor, ikinci hedefin de turizmi harlatmak bulunduğunu belirterek "Moldova'nın nüfusu 3-3,5 milyon. Ama Moldova'dan herhangi müşterek sene Türkiye'ye tahminî 300 bin gezgin geliyor. Türkiye nüfusu aşırı şimdi büyük, 84 milyon. Ama hemen 30 bin gezgin Türkiye'den Moldova'ya geliyor." Büyükelçi, Türkiye'den ülkesine revan gezgin sayısını artırmayı hedeflediklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2018'deki ziyaretini hatırlatan Croitor, "O bizlere müşterek lakırtı verdi; Türkiye'deki en çelimli bankalardan bir tanesi Moldova'da olacak. Bizim saygınlık piyasamızda çalışacak. Biz umutlanıyoruz ki Türkiye'den hakeza müşterek vezneci Moldova'ya gelecek. O gelirse de Türk iş adamlarına Moldova'nın pazarına gelmeleri düşüncesince aşırı şimdi suhulet olacak." ifadelerini kullandı.
Croitor, bu üç mevzuda ortaya koydukları hedefler düşüncesince il il dolaşarak çalıştıklarını, tecim ve endüstri odaları ve iş insanlarıyla görüştüklerini belirterek "Onları Moldova'ya çağırma ederiz. Gelsinler, görsünler, halkımızla konuşsunlar ondan sonraları kendileri değişmeyen versinler. Ama eminim, iş adamları Moldova'ya gelirlerse Moldova'da çalışmaya değişmeyen verecekler." dedi.
Türk iş insanlarının Moldova'da muhtelif avantajlardan faydalanabildiğini, ülkesinin emektar Sovyetler Birliği devletleriyle başıboş tecim anlaşması bulunduğunu tabir fail Croitor, "Şimdi Türk firması Moldova'da kişi malını üretirse sonraları da Rusya'ya satarsa yüzdelik 15 mal kazanacak. Neden? Bu mallar Rusya'ya vergisiz satılacak. Bunun düşüncesince esasen Türkiye'nin iş adamlarını Moldova'ya çağırma ediyorum." sanarak konuştu.
Croitor, Moldova'ya envestisman düşüncesince ekincilik ve hayvancılık dalının şişman gizil taşıdığını söyledi. Moldova'nın topraklarının dünyanın en dişi toprağı "kara toprak" bulunduğunu tamlayan Croitor, tarım, hayvancılık, balıkçılık ve ormancılık alanlarının yatırıma en akla yatkın alanlar bulunduğunun altını çizdi.
Avrupa'nın çelimli şirketlerinin adım adım istihsal düşüncesince Moldova'ya geçtiğini özetleyen Croitor, "Bizim dü yandaki türkiye var. Batıda Romanya, güneyde Ukrayna. Batıda Romanya, Avrupa'nın üyesi. Orada maaşlar yükseldi. Moldova'da maaşlar şimdi düşük. O nedenden iş adamları Moldova'ya geliyor. Onlara şimdi hayır Moldova'da çalışmak. Bu sektördeki iş adamlarını da Moldova'ya bekliyoruz." dedi.
Croitor, Türkiye'deki müşterek dokuma firmasını Bursa'dan Moldova'ya çağırma ettiğini belirterek "O vakitten bugüne Moldova'da 5 üretimlik var, 2 bin 500 kişiyi çalıştırıyorlar. 2 bin 500 aileye Moldova'da nan veriyorlar. Tekstil endüstrisi de Moldova'da aşırı önemli." değerlendirmesinde bulundu.
"(Karşılıklı ziyaretlerle) İlişkilerimiz şimdi da çelimli olacak"
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nun Moldova ziyaretinde Dışişleri ve Avrupa ile Entegrasyon Bakanı Nicu Popescu, Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu ve Moldova Başbakanı Natalia Gavrilita ile müşterek araya gelmesinin öngörüldüğünü özetleyen Croitor, Moldova'dan da Türkiye'ye ziyaretlerin olmasını dilek ettiklerini dile getirdi.
Croitor, "İsteriz ki liderlerimiz birbiriyle görüşsün. Vatandaşlarımız, iş adamlarımız birbiriyle çalışsın. O devir ilişkilerimiz şimdi da çelimli olacak." ifadesini kullandı.
Türkiye'den Moldova'ya kullanmak düşüncesince ne pasaporta ne de vizeye gerekseme bulunduğunu kail Croitor, "Sadece etiket olsun, Türkiye'den Moldova'ya, Moldova'dan Türkiye'ye gelinebilir. Bugün İstanbul'dan Moldova'nın başkenti Kişinev'e gezi 1 saat. Kahvaltınızı Moldova'da yapsanız, tün ezanı yemeğinizi Türkiye'de yiyebilirsiniz. Çok yakınız birbirimize." dedi.
Moldova Kültür Günleri 23-28 Kasım'da Ankara'da
Croitor, Türk vatandaşlarının Moldova kültürünü şimdi yakından tanımasının ilişkilere müspet yansıyacağını belirterek 23-28 Kasım'da düzenlenecek Moldova Kültür Günleri etkinliklerine tamamı başkentlileri çağırma etti.
Congresium'da 23 Kasım'da ülkenin en adlı sanlı raks camiası bulunan "Joc Moldova Akademik Dans Topluluğu"nun gösterisi bulunduğunu kail Croitor, 24 Kasım'da da CSO'da "Moldova Ulusal Halk Müziği Orkestrası Lautari" konserinin verileceğini belirtti.
Croitor, 27 ve 28 Kasım'da da başkentteki dü ayrı alım satım merkezinde "Kadınca Dans Topluluğu"nun gösterilerinin yanı esna anadan görme kıyafetlerin, lezzetlerin, el inşası mamüllerin sergileneceğini söyleyerek "Bunlar ülkelerimizi birbirine şimdi da yaklaştıracak." dedi.
"Anamla babamla evde bu dilde (Türkçe) konuştum"
Türkçe mütekellim müşterek sefirikebir yerine Ankara'da fariza yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren ve Türk halkıyla kurduğu bağı özetleyen Croitor, "Ben Türkçe konuşuyorum. Gagauz'um, Türk kökenliyim. Ben anamla babamla evde bu dilde konuştum. Onun düşüncesince kendimi Türkiye'de aşırı elleme hissediyorum. Sadece Ankara'da değil, bambaşka vilayetlerde de Türk arkadaşlarımla görüşüyorum. Hatay'da, Van'da, Antalya'da, Muğla'da, bambaşka şehirlerde." sanarak konuştu.
Croitor, 1 sene 8 aydır Türkiye'de bulunduğunu belirterek şunları kaydetti:
"En aşırı Türk dostlarının kalbini beğendim. Her devir sana asistan olmaya hazırlar. Bundan ehemmiyetli müşterek bilinçlilik yok. Ankara'da da, Hatay'da da, Van'da da, bambaşka vilayetlerde de bunu duydum. Bunun düşüncesince teşekkürname eylemek isterim. Türkiye'deki dostlarım, sizi aşırı seviyorum. Beraber çalışıyoruz ki yurttaşlarımız birbirine şimdi DOĞRU olsun, ülkelerimizin ilişkileri şimdi çelimli olsun. Biz bu işi sizinle baş başa başaracağız."
