Mersin
Türkiye'nin ehemmiyetli muz istihsal merkezlerinden Mersin'de talih destekleriyle sonuç zamanlarda istihsal sektörü 56 bin dekarı aşan "tescilli ürün" Anamur muzu, 2 ilçenin çiftçilerinin en şişman dirimlik kaynakları ortada arazi alıyor.
Coğrafi pozisyonu ve mikroklima niteliğine cemaat Anamur ve Bozyazı ilçelerinde üretimi meydana getirilen muz, limonluk içre saf yollarla yetiştiriliyor. Kokusu, keyfi ve kabuğunun terbiyeli olmasıyla ithal muza nispetle hâlâ fazla yeğleme edilen Anamur muzunda hasat, senenin değme kocaoğlan yapılabiliyor.
Sübvansiyonlu ekincilik kredisi ve destar altı ekincilik destekleriyle istihsal alanları genişlemeye bitmeme fail muz, bu sene branşında 6 liradan müşteri buluyor.
Geçen senenin ayrımsız zamanına mucibince branşındaki fiyatı averaj 1,5 teklik gerileyici muzun üreticileri, market raflarında ürünün 12-15 liraya derece çıkmasından yakınma ediyor.
Anamur-Bozyazı Ziraat Odası Başkanı Ahmet Şeref Gümüş, AA muhabirine, muz istihsal alanlarının genişlemesinde devletin şişman yardımı bulunduğunu söyledi.
Gümüş, muzda meri siyaset yardımıyla bu seviyelere geldiklerini belirterek, şu halde konuştu:
"Geçmiş zamanlarda Türkiye tüketiminin yüzdelik 15'lerini karşılıyorduk. Tüketim o vakitler adam başına yılda 2 kilo civarındaydı. Şu anda 10 kilogramı aştı. Üretim artarken ayrımsız miktarda istihlak de artıyor. Eskiden muz gösterişli istihlak meyvesiydi fakat bugün dört başı mamur sofralara girmeye başladı. Üretimde rastgele müşterek dava yok. Üreticiler en birinci sınıf muzu, en velut halde üretmeye bitmeme ediyor. Hemen elden yüzdelik 80'in üstünde limonluk imalatında devletin gerçekli yardımı var. Sübvansiyonlu ekincilik kredileriyle bu seralar yapılıyor."
"Tüketici muzu doğruluk etmiş olduğu fiyata tüketemiyor"
Üretimdeki artışla Anamur muzunun branşındaki fiyatının düşüşe geçtiğini özetleyen Gümüş, "Geçen sene muz bu mevsimlerde 7-7,5 liradan müşteri buluyordu. Geçtiğimiz günlerde 8 liraya derece baskı lakin müşterek hafta içinde 6 liraya düştü. Biz muzu branşında 6 liraya veriyoruz. Tüketici muzu 12-15 liraya tüketiyor. Arada hırslı derecede müşterek dirsek var. Bu ayırt bizi tasalı ediyor. Emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Tüketici de muzu doğruluk etmiş olduğu fiyata tüketemiyor. Burada hem üretici bununla birlikte mahveden tedirgin. Bunun önüne geçilmesi gerekiyor." dedi.
Gümüş, hastalıkların çözülmemesi biçiminde kimi sıkıntılarla için karşıya kalabileceklerini dile getirerek, "2021 yılındaki toplam ürün maksadımız 900 bin tondu. Bunun aşılabileceğini de düşünüyorum. Belli tedbirler alınmaz ise gelecek zamanlarda hem üreticiyi bununla birlikte tüketiciyi etkileyecek kimi olumsuzluklarla karşılaşabiliriz. En endamsız müddette muz ithalatının durdurulmasını bekliyoruz. Ülkemizin tüketebileceği derece istihsal yapabiliyoruz." ifadelerini kullandı.
"Üretici tek devir tüketiciye fazla paha yansımasını istemez"
Üreticilerden Ali Solak da derinlemesine senelerdir çalışma verdikleri muzda fazla ehemmiyetli seviyelere geldiklerini kaydetti.
Anamur ve Bozyazı'da üretimin çabucak bitmeme ettiğini aktaran Solak, "Şu an ülkemizin tüketimini az hâlâ karşılar bir vaziyete geldik. Son biraz senedir Akdeniz periferi şeridindeki nice ilçede muz istihsal sahaları genişledi ve genişlemeye bitmeme ediyor." dedi.
Solak, muzun branşındaki fiyatının düşüşe geçtiğini belirterek, şu halde bitmeme etti:
"Bu sene beklemediğimiz ve üreticiyi şoka uğratan müşterek durumla için karşıyayız. Geçen sene vakit 7-7,5 liradan açıldı. Bu sene sezonun 8-8,5 liradan açılmasını bekliyorduk. Sezonun başındayken muzun 6 liralara derece düşmesi bizi fazla etkiledi. Bütün hesaplarımız ve beklentilerimiz boşa çıktı. Üreticiden 6 liraya tahsil edilen muz, şu an marketlerde 12-15 liradan satılıyor. Üretici tek devir tüketiciye fazla müşterek paha yansımasını istemez ve onama etmez. Üretici ve mahveden tutarları arasındaki bu farkı açıklama etmekte zorlanıyoruz."
Üreticilerden Hüseyin Kurt da art ve market tutarları arasındaki farktan sıkıntı duyduklarını, bu durumun üreticileri, tüketiciler karşısında çetince halde bıraktığını kaydetti.
