Brüksel
NATO üyesi devletlerin dışişleri bakanları, hassaten Rusya peyda kılmak nerede ise ittifakın gündemindeki mevzuları ele onama kılmak nerede ise Letonya'nın başkenti Riga'da indinde araya gelecek.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in başkanlığında 30 Kasım ve 1 Aralık'ta düzenlenecek dü günce görüşmede Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temessül edecek. NATO toplantısının indinde kısmına bağlaşma üyesi sıfır Ukrayna ve Gürcistan'ın dışişleri bakanları da katılacak.
Riga'daki toplantının anne ruzname maddelerinden birisini Rusya'nın oluşturması bekleniyor. Özellikle sonuç haftalarda Rus ordusunun Ukrayna sınırında tahkimat yaptığına müteveccih NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ve Amerika hassaten peyda kılmak nerede ise Batılı devletlerin açıklamalarından sonraları Rusya konusu NATO'nun gündemini hâlâ indinde tomar nehiy etti.
NATO yetkilileri, Rusya'nın 2014'te eklenmiş etmiş yer aldığı Kırım zarfında ve Ukrayna sınırında yürüttüğü askeri faaliyetlerin transparan olmadığını ve istifham işaretlerine kere açtığını dile getiriyor.
Genel Sekreter Stoltenberg, Riga buluşması erinç sabık hafta düzenlemiş yer aldığı matbuat toplantısında, Rusya'nın Ukrayna sınırında tanklar, topçular, zırhlı birlikler, insansız iklim araçları ve elektronik harp sistemlerinin yanı esna harbe amade birlikler bulundurduğunu söyledi.
Sınırda 100 bine yaklaşan Rus askeri bulunmuş yer aldığı kestirim ediliyor
Rusya'nın Ukrayna etrafındaki hareketliliği sabık baharda da dünyanın gündemine geldi. Nisan ayında alana gönderilen Rus askeri sayısının 100 binden indinde tomar yer aldığı belirtildi. ABD, Avrupa Birliği (AB) ve NATO'dan Rusya'ya müteveccih kaba tepkiler geldi. Askeri birliklerin manevra düşüncesince alana atıf edildiğini tamlayan Rusya Savunma Bakanlığı, april nihayetinde tatbikatlarının sona erdiğini ve askerlerin arka çekileceğini açıkladı.
İstihbarat raporlarına dayandırılarak şu anda gine Ukrayna sınırında ve Kırım'da 90 bin ile 100 bin yöresinde Rus askeri bulunduğuna müteveccih tahminler yapılıyor.
Düşünce kuruluşu Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nin (ECFR) Kıdemli Politika Araştırmacısı Gustav Gressel, Rusya'nın askeri tahkimatının münteha teşrin aslında beri çaba kazandığını belirtti.
Bu hareketliliğin hususi kendisine Ukrayna'yı gaye aldığını anlatım fail Gressel, açıkça kaynaklardan tahsil edilen bilgilerle Rus birliklerinin Ukrayna sınırı yakınındaki Maslovka ve Rostov'da yoğunlaştığını gördüklerini kaydetti.
Gressel, bu hamlenin anlaşılan Rusya'nın Ukrayna'nın doğusundaki Donbas alanına kuvvet ika gayesi taşıdığını savundu.
NATO: Kırım'ın ilhakı kadar indinde durumun "sonuçları" olur
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, sonuç haftalardaki açıklamalarında kalın pıtrak Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ilhakının neticeleri olduğunu, Rusya'ya yaptırımlar uygulandığını hatırlatıyor.
NATO, benzeşim indinde boyut Donbas'ta gine yaşanırsa bunun Moskova düşüncesince "maliyetleri ve sonuçları" olacağını anlatım ediyor. NATO yetkilileri, 2014'ten sonraları ittifakın doğusundaki hava, esmer ve bahir mevcudiyetinin artırıldığını, Karadeniz ve Baltık Denizi'ndeki güçlerin kuvvetlendirildiğini belirtiyor.
NATO'ya göre, dört başı mamur bu unsurlar Rusya'nın Ukrayna'ya erinç çelim kullanımı şeklinde bunun neticeleri olacağını gösteriyor.
ABD yönetimi de Rusya'nın hamlelerine erinç "her seçeneğin masada olduğu" mesajını veriyor.
Uzmanlara mucibince Putin Ukrayna ve Batı'ya ileti veriyor
Ancak bazısı uzmanlar, Rusya'nın Donbas alanını nehiy ve eklenmiş kılmak düşüncesince "acelesi olmadığı", bölgenin filhakika halihazırda Rusya tesiri altında yer aldığı görüşünü dile getiriyor.
Düşünce kuruluşu Avrupa Politika Merkezi'nden Kıdemli Analist Amanda Paul, Ukrayna sınırındaki kadar faaliyetlerin Rusya'nın "hibrit taktiği" kendisine yorumlayan uzmanlardan biri.
Paul, AA muhabirine meydana getirdiği değerlendirmede, "Burada erek alanda muvazenesizlik ve öngörülemez bağlam yaratmak. Aynı sürede Ukrayna'ya çelimli indinde ileti ita gayesi bulunuyor. Ayrıca bölgedeki devletlere de 'Rusya, bulaşmamanız müstelzim aşırı çelimli indinde ülkedir' mesajı veriliyor. Putin, bunu AB ve NATO'ya bu mevzuda tek bilinçlilik yapamayacaklarını ifşa kılmak düşüncesince yapıyor." dedi.
Rusyla Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'yı yeniden Rusya'nın yörüngesine yerleştirmek istediği görüşünü dile getiren Paul, "Putin, Ukrayna'nın AB'ye ve NATO'ya unsur olma amacından, Avro-Atlantik entegrasyonu hayalinden vazgeçmesini istiyor. Putin, bu hedefe erişmek düşüncesince az hâlâ gelişigüzel şeyi hazırlamaya hazır." değerlendirmesini yaptı.
Diyalog olanağı daraldı
NATO, indinde yandan Rusya'ya erinç caydırıcılık ve savunmasını çelimli tuttuğu, öteki yandan diyaloğa açıkça yer aldığı mesajını veriyor.
Ancak önce teşrin ayında NATO, Brüksel'de mevcut karargahındaki Rusya misyonundan 8 ferdin akreditasyonunu casusluk faaliyetleri yürüttükleri sebebi öne sürülerek bozma etmiş, Moskova yönetimi de ödün kendisine NATO'nun Moskova'daki ofisleri ile Rusya'nın NATO'daki misyonunu kapatmıştı. Bu sebeple 2014'te Kırım'ın ilhakından beri düşüt seyreden diyalog imkanının daraldığı yorumu yapılıyor.
Belarus-Polonya sınırındaki muhacir meselesi de gündemde
NATO Dışişleri Bakanları Toplantısında masaya doğacak konulardan bir tanesi de Belarus-Polonya sınırındaki muhacir krizi olacak.
Başta Belarus'un komşuları Polonya, Litvanya ve Letonya peyda kılmak nerede ise AB ülkeleri, Minsk yönetiminin hassaten bazısı Orta Doğu ülkelerinden binlerce kişiyi getirerek sınıra yığdığı, böylecene indinde barhana krizi yaratarak AB'yi istikrarsızlaştırmaya çalışmış yer aldığı suçlamasında bulunuyor.
Polonya kadar nice AB ülkesi de Belarus'un bu krizi Rusya'nın yardımıyla çıkardığı suçlamasını getiriyor. Rusya ise bu suçlamayı reddediyor.
NATO ve AB yönetimleri, bu çerçevede Baltık ülkelerine bulunan desteği ifşa kılmak düşüncesince NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı öncesinde Litvanya ve Letonya'yı görüşme etti.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in gelişigüzel dü ülkeye baş başa düzenledikleri ziyaretler, Batı'nın Baltık ülkelerine el birliği mesajı verdi.
Batı Balkanlar
NATO bakanlarının toplantısında Batı Balkanlar da konuşulacak. NATO'nun ciddi önemde görmüş yer aldığı alanda sonuç devirde yaşananlar akıl kaynağı.
Kosova ile Sırbistan ortada taşıtların hudut geçişleri zımnında yaşanmış bulunan bunalım ve Bosna Hersek'te Devlet Başkanlığı Konseyinin Sırp üyesi Milorad Dodik'in ayrılıkçı söylemleri, NATO dışişleri bakanlarının masasında olacak.
Toplantının bu kısmına İsveç ve Finlandiya'nın dışişleri bakanlarının yanı esna AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de katılacak.
NATO ve AB, böylecene Batı Balkanlar'a baş başa dayanak mesajı vermiş olacak.
Stratejik Konsept ve Afganistan
NATO Dışişleri Bakanları, Riga'daki görüşmede ittifakın toy Stratejik Konsepti'nin de önce görüşmesini yapacak.
Yeni belgenin 2010 senesinde onama edilmiş, halihazırda uygulanan bulunan ciddi konseptin yerini alması öngörülüyor. Yeni Stratejik Konsepti'nin NATO'nun gereksinimlerine yanıt verecek halde güncellenmesi yönündeki düzentileme bakanlar düzeyinde Riga'da başlatılmış olacak.
Toplantıda, NATO'nun yazları çekilmiş yer aldığı Afganistan'daki sonuç boyut da ele alınacak.
