Kano
Afrika'nın en birlikte tomar Müslüman nüfusa cemaat ülkesi Nijerya'nın kuzeyinde, derinliğine senelerdir şetaret geleneklerinin birlikte parçası bulunan ve mülevven atların arazi almış olduğu "Hawan Sallah" ve "Hawan Daushe" geçit törenleri halen sürüyor.
Hausa dilinde at biniciliği manasına mevrut "Hawan Daushe" ve şetaret festivali manasına mevrut "Hawan Sallah" gelenekleri, ülkenin kuzeyindeki Kano, Sokoto, Katsina, Zaria (Zazzau), Bauchi, Daura, Hadejia, Bida ve Gumel kabil alanlarda bitmeme ediyor.
Hausa topraklarında değme Ramazan ve Kurban Bayramı'nda planlı bu etkinlik, emektar hükümdarlar, ilkin de talimatların kişi bölgelerinde kutladığı zamanı at binicilik şenliği yerine biliniyor.
Kutlamalarda, emir, semt emirleri, yardımcıları ve at binicilerinin giysi kuşamlarının birlikte atlara takılan türlü motiflerde tezyinat de ince mülevven sahneler oluşturuyor. Etkinlikte, anadan görme raks gösterileri ve performanslar da kutlamaya ayrımlı birlikte cümbüş katıyor.
Etkinlik sırasında, "Madawaki" yerine aşina girme atlı subayının gözetiminde, bir çok kez anadan görme harp stratejileri ve araçlarının vizyonu yapılıyor.
Şehre atlarıyla giren emirler, halkın bayramını kutluyor
Bayram namazının elden peşi esna planlı etkinlikte, semt emiri, yardımcıları ve at binicileri salat kılınan yerden şehre atlarıyla antre yaparak, halkın bayramını kutluyor.
Kovid-19 dolayısıyla Kano eyaletinde 2 yıl boşluk maruz kutlamalar, bu yıl cümbüş ve coşkuyla baştan başladı.
Kano Eyaleti'ndeki Bayero Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Profesör Dahiru Yahaya, etkinliğin zamanı ve önemini AA muhabirine anlattı.
Yahaya, Hawan Sallah etkinliğinin Hausa Emirliği tarihinden buyana derinliğine senelerdir bitmeme fail birlikte anane bulunduğunu söyledi.
"Devlet ve emirlikler düşüncesince askeri ve konuşu kuvvet göstergesiydi"
Hawan Sallah'ın, diyar genelinde "en iri şetaret etkinliği" bulunduğunu tamlayan Yahaya, bu etkinliği birlikte büyüklük yada emirliklerin, askeri ve konuşu enerjisini ifşa etmek neredeyse düzenlediğini tabir etti.
Bu etkinliğin, atların savaşlarda kullanıldığı 600 yılı çok geçmişe denli uzandığını aktaran Yahaya, "Her aristokrat hanenin birlikte küçümseme oluşturarak emirliği savunması bekleniyordu. Alaylar yılda birlikte kez, biniciliklerini, muharebeye müheyya olduklarını ve sadakatlerini sergileyerek emire bağlılıklarını gösterirlerdi." dedi.
Yahaya, Hawan Daushe'nin ise asırlar önceki askeri geçit resmi yerine yapıldığını, bu törenle semt halkına cesaret, düşmana ise tehdit verildiğini belirtti.
14. yüzyılda şetaret geleneği durumuna geldi
Emirliklerin, 11. yüzyılda Nijerya'ya İslam'ın gelmesiyle bu cins askeri geçit törenlerine boşluk verdiğini bildiren Yahaya, 14. asrın sonlarında Kano Emiri Sarki Muhammadu Babba Rumfa devrinde ise "bayram geleneği" durumuna geldiğini söyledi.
Yahaya, Rumfa'nın bu etkinliği punt bilerek, halkın bayramını kutladığını ve halihazırda da gayrı talimatların bu halde şetaret kutlamalarını sürdürdüğünü kaydetti.
Hausa topraklarında bu geleneğin halen korunduğunun altını çizen Yahaya, bir çok emirliğin kutlamayı dü gündüz yaptığını, fakat Kano eyaletinde bu etkinliğin 7 gündüz sürdüğünü dile getirdi.
