İslamabad
Mayıs'ta 1 dolar 152 Pakistan rupisine eşitken, çağ 1 dolar 173,5 Pakistan rupisine yükseldi. Mayıstan beri Pakistan Rupisi dolar karşısında tahminî yüzdelik 14 bedel kaybetti.
Kurdaki düşüşün nedenleri ortada yer düşman fiyatlarındaki dalgalanma, toptan piyasalardaki hediye artışları, dolara bulunan erdemli istem ve Pakistan ile Uluslararası Para Fonu (IMF) arasındaki görüşmeler gösteriliyor. Yerel paraya bulunan emniyetsizlik neticesinde dövize ilginin artarak çoğalması da gene kırat artışını tetikleyen faktörler ortada sayılıyor.
Petrol fiyatlarındaki artış
Geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı Ekim 2018'den beri geçmiş kat 85 dolara yükseldi. Bu gelişimin peşi sıra Pakistan, 16 Ekim'den meri iktisap etmek kıl payı mazot fiyatlarına yüzdelik 10 yöresinde bindirim yaptı.
Ülkede küsurat besin tutarları ve benzine bindirim yapılması da aykırılık partilerinin tepkisini çekti. Çok sayıda aykırılık partisi, bu kararın peşi sıra taşınmazlar çapında demonstrasyon organizasyon neticesinde aldı.
Gıda fiyatlarındaki dalgalanma
Pakistan İstatistik Bürosu’na (PBS) göre, besin ithalatı finansal senenin geçmiş çeyreğinde güzeşte seneye layıkıyla yüzdelik 38 arttı.
Pakistan, besin güvenliğini bildirmek düşüncesince besin ithalatına iri miktarda gerekseme duyuyor. Geçen finansal yılda Pakistan, besin ithalatına 8,3 bilyon dolar ödedi. Pakistan’ın besin ithalatının esas bileşenlerini şeker, un, hazır para yağ ve bakliyat oluşturmakta ve taşınmazlar dünyada palmiye hasım ithal fail geçmiş 5 taşınmazlar arasında.
Dünyada toptan palmiye hasım üretiminin tahminî yüzdelik 85-90'ı Malezya ve Endonezya'da üretiliyor. Yeni insan koronavirüs (Kovid-19) salgını, türlü çevresel ve geri hizmet koşullar hasebiyle Malezya'da arzın düşmesi, palmiye hasım fiyatlarını artırdı. Haziran’da 3,4 Malezya ringiti (7,6 TL) bulunan palmiye yağı, geçmiş teşrin itibarıyla 5 ringiti (11,1 TL) aştı.
Söz konusu ürün, yemeklik yağdan temizleyicilere, kenarlı ve sınai ürünlere denli aşırı türlü bölgelerde kullanılıyor.
Uzmanlar, ithalata basıcı müşterek ülkede döviz kurundaki artışın, istihsal maliyeti ve istihlak mülkü fiyatlarında artışa sebep bulunduğunu belirtiyor. Geçen finansal yılda Pakistan’ın palmiye hasım ithalatının müşterek esbak yıla layıkıyla yüzdelik 40’ın üstünde artma gösterdiğini aktaran uzmanlar, taşınmazlar içerisindeki dövizle beraberce palmiye yağındaki hediye artışlarının da ülkedeki besin fiyatlarını etkilediğini vurguluyor.
Öte taraftan besin fiyatlarındaki artışın nedenleri ortada istifçilik da gösteriliyor. Başbakan İmran Han,15 Ekim'de icra ettiği açıklamada, diyabet hastalığı stokçularına gönül rahatlığı kaba önlemler katılması buyruğu verdiğini söylemişti.
IMF ile görüşmeler
Pakistan ile IMF ortada 1 bilyon dolarlık krediye bağlı görüşmeler de sürüyor. Bazı evcil matbuat organları, bahis konusu görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlandığını kanıt etmiş, hükümet ise bu iddiaları reddetmişti.
Uluslararası cesaret derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Pakistan'dan Afganistan'a küsurat dolar akışı ilkin iktisap etmek kıl payı türlü faktörler hasebiyle 2022 düşüncesince Pakistan rupisinin dolar karşısındaki tahmini kıymetini 180 rupi namına güncellemişti.
Hükümetten destekleme açıklaması
Planlama, Kalkınma ve hususi Girişimler Bakanı Asad Umar, piyasalardaki durumun elden normale dönmeyeceğini ve rahatlamanın 2022 Mayıs'tan itibaren gözükebileceğini açıkladı.
Umar ayrıca, sonuç aylarda küsurat enflasyonla beraberce vatandaşların alıntı gücünün etkilendiğini belirterek, hükümetin amaç kitlelere destekleme sağlayacağını kaydetti.
Enflasyon artışının sürmesi bekleniyor
Karaçi İslami Bankacılık ve Finans Araştırma Enstitüsü Başkanı Şahid Hasan Sıddıki, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, Pakistan’daki sonuç hesaplı göstergelerdeki artışın nedenleri ortada arsıulusal piyasalardaki hediye artışları ve yer düşman mamüllerindeki yükselişin tesirinin bulunduğunu vurgulayarak, "Bununla beraberce esas sebep, Pakistan rupisinin dolar karşısında bedel kaybetmesi." dedi.
Sıddıki, mayıstan beri rupinin 152'den 173,5'e yükseldiğini tabir ederek, bu durumun ithal ürünlerdeki mevhibe miktarının da artmasına tarz açtığını ve piyasalara da bunun yansıdığını söyledi.
Rupinin bedel kaybını "Pakistan hükümetinin ve biçim bankasının ihtiyatsız politikalarına" bağlayan Sıddıki, bahis konusu politikaların rupinin bedel kaybındaki anne aktif fiil bulunduğu değerlendirmesinde bulundu.
Sıddıki, Pakistan’da enflasyonun arttığına dikkati çekerek, "Ocakta pahalılık payı yüzdelik 5,7 namına gerçekleşti. Fakat geçmiş teşrin itibarıyla pahalılık yüzdelik 9 civarında. Bu finansal sene da enflasyonun artarak çoğalması bekleniyor." sanarak konuştu.
Gerek biçim bankası gerekse hükümetin politikalarının genellikle “zengin güçlülerin yararına” oluşturulduğunu korumak için çaba sarfeden Sıddıki, bu nedenle bahis konusu hastalıkların süreceğini kaydetti.
