Ankara
Beşşar Esed rejimi, arsıulusal maşer huzur çıkmasına karşın özlük kontrolündeki bölgelerde, 26 Mayıs'ta birlikte tane yönlü güya büyüklük başkanlığı seçimine gitti.
Rejim, halkın yarısından fazlasının katılmadığı süsleyici büyüklük başkanlığı seçimini Esed'in oyların yüzdelik 95,1'ni alarak kazandığını duyururken Esed, seçimdeki süsleyici rakiplerinden birtanesini "devlet bakanı" atadı.
Türkiye, rejimin meşruluk aramış bulunduğu süsleyici seçime aksülamel yayınlayan devletlerin başlangıcında gelirken 25 Mayıs'ta ABD, Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere de kuma bağlanmış açılamayla Esed'in güya seçimine huzur çıktı.
Anayasa görüşmeleri süreci, rejimin uzlaşmaz tavrıyla tehlikeye girdi
Suriye Anayasa Komitesi'nin Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nde hanuman ve geçmiş teşrin aylarında planlı 5. ve 6. dolaşma görüşmeleri, kefaret heyetinin uzlaşmaz tutumu dolayısıyla başarısızlıkla sonuçlandı.
Ülkedeki kaosu sona erdirmeye müteveccih siyasal hal arayışlarının en ehemmiyetli halkası bulunan kanun komitesinin birlikte ahir turunun da zamanı belirlenemedi.
BM Suriye hususi Temsilcisi Geir O. Pedersen de heyetlerin BM'den ayrılmasının peşi sıra düzenlemiş bulunduğu matbuat toplantısında, "büyük fon kırıklığı" yaşadığını belirtmiş ve geçmiş sefer ad vererek kefaret heyetini suçlamıştı.
Rejim devalüasyonla Suriye lirasının kıymetini nısıf yarıya düşürdü
Esed diyetinin arama etmiş bulunduğu alanlarda döviz kıtlığı dolayısıyla 15 Nisan'da mülk biriminin kıymetini ABD doları karşısında nısıf yarıya düşürmesi dikkati çekti.
Rejim temmuzda kazanç fiyatlarında yüzdelik beniz oranında bindirim yaparken ulaşım, Esed'in kontrolündeki alanlarda senenin geçmiş yarısında da mahrukat krizi dolayısıyla eğleşme noktasına geldi.
Münbiç'te el YPG/PKK'ya huzur ayaklandı
Bu senenin geçmiş yarısındaki ehemmiyetli gelişimlerinden birisi de Münbiç halkının yıldırı örgütü YPG/PKK'ya huzur ayaklanmasıydı.
Nüfusunun yüzdelik 99'u Arap bulunan Münbiç'in kaymakamlık merkezi ve mekân mahallelerdeki yüzlerce sivil, örgütün "zorunlu askerlik" ismi altında güçlükle silahlı ekibine ilişik uygulamasına huzur çıkarak 31 Mayıs'ta gösteriler başlattı.
Münbiç'teki AA muhabirinin, ilçedeki protestolara eklenmiş bulunan aşiretlerden almış bulunduğu bilgiye göre, gösterileri engellemeye etkin yıldırı örgütünün bölüt açmış bulunduğu alevde geçmiş dü günde minimum 8 çıplak yaşamını kaybetti, 27 eş yaralandı.
Terör örgütü YPG/PKK'nın, güya mecburi askeriye uygulamasının durdurulması ve alıkonulanların başıboş bırakılması taleplerini onama etmesinin peşi sıra gösteriler 2 Haziran'da sonuç buldu.
Rejim, Dera'da birlikte mahalleyi kuşatarak bombaladı
Esed diyeti ve destekçisi Rusya, 25 Haziran'da Dera el-Beled Mahallesi'nde canlı halktan ve oradaki muhaliflerden, ellerindeki ferah silahların tümünü tasdik etmelerini ve evlerin aranmasına müsaade vermelerini arzuladı fakat semt halkı buna huzur çıktı.
Bunun ilişkin kefaret güçleri Dera el-Beled'de canlı kısaca 40 bin sivile 25 Haziran'da kuşatma uygulamaya başladı.
Bölge halkıyla Rusya nezdinde meydana getirilen görüşmelerin steril kalmasının peşi sıra kefaret güçleri, mahalleyi 29 Temmuz'dan itibaren aralıklarla havan hepsi ve tank atışlarıyla maksat almaya başladı.
Saldırılar kararı mahallede canlı kısaca 50 bin sivilin yüzdelik 80'inin konutlarını geride bırakarak apayrı mahallelere hicret ederken bombardımanlarda kimi camiler de maksat alındı.
1 Eylül'de Rusya'nın aralık buluculuğuyla varılan anlaşmayla, kefaret güçleri mahalleye 8 Eylül'de girerek şehir merkezindeki hakimiyetini güçlendirdi.
ABD'nin YPG/PKK'ya terbiye desteği kesilmedi
Türkiye'nin ikazlarına karşın ABD'nin Suriye'de yıldırı örgütü YPG/PKK'ye desteği sürdü. ABD hususi Kuvvetleri, Fırat'ın doğusunda YPG/PKK'lı teröristlere bu sene da silahlı terbiye vermeye bitmeme etti.
Haseke ve Deyrizor illerinde yüzlerce YPG/PKK üyesine türlü silahların kullanması kendisince terbiye sağlayan ABD askerleri, en sonuç 7 Aralık'ta da Deyrizor ilinin batısında yıldırı örgütüyle kuma askeri manevra düzenledi.
ABD ve Rusya bu sene da laflarında durmadı
Türkiye, 9 Ekim 2019'da başlatmış bulunduğu Barış Pınarı Harekatı sürerken ABD ve Rusya ile değişik antant yapmıştı. Türkiye sınırından itibaren 30 kilometre derinlikteki alandan YPG/PKK'nın çekileceğini vadeden ABD, daha sözünü tutmadı.
Rusya da 23 Ekim 2019'den itibaren Rus askeri polisi ve kefaret güçlerinin, Barış Pınarı Harekat bölgesinin haricinde artan Türkiye-Suriye sınırının Suriye tarafına, YPG/PKK'lı teröristlerin silahlarıyla Türkiye-Suriye sınırından itibaren 30 kilometrenin dışına çıkarılmasını realizasyon eylemek kabilinden gireceklerini üstenme etmişti. Ruslar, yıldırı örgütü YPG/PKK'lı teröristlerin silahlarıyla Münbiç ve Tel Rıfat'tan da çıkarılacağı vaadinde bulunmuştu.
Ancak yıldırı örgütü YPG/PKK, bahis konusu mutabakatlara karşın belirlenen sınırlardan ve bölgelerden çekilmeyerek işgalini sürdürüyor.
Suriye'de egemenlik sahalarında sonuç durum
Türkiye ile Rusya'nın 5 Mart 2020'de sağlamış bulunduğu acemi mutabakatın peşi sıra İdlib'de mütareke iri seviyede korunuyor. Söz konusu tarihten itibaren de ülkede egemenlik sahalarında fark kaydedilmedi.
Suriyeli Ej Jusur Araştırma Merkezi'nin harita ölçümlerine uyarınca halihazırda Rusya ve İran destekli Esed diyeti güçleri ülkenin kısaca yüzdelik 63 yöresinde bölgesine hakim.
Ülke topraklarının kısaca yüzdelik 11'lik kısmı askeri muhalifler ve kefaret karşıtı silahlı grupların elinde bulunuyor.
ABD destekli yıldırı örgütü YPG/PKK, dünya topraklarının dörtte birtanesini engelleme ederken DEAŞ'lı teröristler ise Humus, Deyrizor ve Rakka'daki çöllerde karışık ve daim arazi değiştirerek dünya malı göstermeye çalışıyor.
Kronoloji
Suriye bölgesinde 2021'de öne çıkan hadiseler şöyle:
13 Ocak:
- İsrail'in Suriye'nin doğusuna saldırılarında kefaret ordusu ve İran destekli gruplardan 60 eş öldü.
15 Ocak:
- Avrupa Birliği (AB), Suriye'deki Beşşar Esed diyetinin 22 Kasım 2020'de dışişleri bakanı namına atadığı Faysal Mikdad'ı müeyyide listesine aldı.
20 Ocak:
- YPG/PKK işgalindeki Münbiç’ten Bab'a sokulmaya çalışılmış bulunan birlikte milyon narkotik komprime ele geçirildi.
25-29 Ocak:
- Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nde Suriye Anayasa Komitesi toplantılarının beşinci turu düzenlendi. Ancak görüşmeler kefaret heyetinin anlaşmaz tavrı dolayısıyla başarısızlıkla sonuçlandı.
9 Şubat:
- YPG/PKK, Suriye'de dayattığı terbiye müfredatını uygulamayan 7 öğretmeni alıkoydu. Hasekeli öğrenciler, öğretmenlerinin yıldırı örgütü YPG/PKK kabilinden alıkonulmasını gıcırtı etti.
9 Şubat:
- Ülkenin kuzeyindeki Bab ilçesine ilişkin Terhin bölgesine planlı balistik roket saldırısında 2 çıplak öldü, 6 çıplak yaralandı. Muhalifler saldırıdan Esed diyeti ve Rusya'yı mesul tuttu.
11 Şubat:
- ABD öncülüğündeki DEAŞ karşıtı kuma yönetim güçlerinin, Suriye'nin doğusundaki Deyrizor ilinde Beşşar Esed diyeti saflarında arazi düzlük İran destekli ecnebi gruplara ilgili birlikte konvoya düzenlemiş bulunduğu iklim saldırısında 12 yıldırıcı öldü.
15 Şubat:
- Suriye'nin Münbiç ilçesini engelleme fail yıldırı örgütü YPG/PKK'nın, Bab ilçesine ilişkin Um Adese ve Sükkeriyye köylerine düzenlemiş bulunduğu havan hepsi saldırısında 1 çıplak öldü, 1 çıplak yaralandı.
16-17 Şubat- Rusya'nın Soçi kentinde Suriye mevzulu 15. Garantörler Toplantısı, Türkiye, Rusya ve İran ile Beşşar Esed diyeti ve askeri aykırılık heyetlerinin katılımıyla gerçekleşti. Anayasa Komitesi emek harcamaları ve İdlib'deki mütareke konusu ele alındı.
17 Şubat:
İsrail ve Esed rejimi, Rusya'nın aralık buluculuğunda köle takası yapıldı. İsrail kabilinden alıkonulan 2 Suriyeli başıboş bırakılırken, Esed diyetinin elindeki İsrailli dinç kız salıverildi.
17 Şubat:
Tel Rıfat ilçesinde işgalini sürdüren yıldırı örgütü YPG/PKK'nın, Zeytin Dalı Harekatı'yla terörden arındırılan Afrin kaymakamlık merkezine düzenlemiş bulunduğu roket saldırısında 6'sı bebek 10 çıplak yaralandı.
26 Şubat:
- ABD ordusu, Suriye'de Irak saldırılarıyla münasebetli bulunduğu öne sürülen nedeni ile İran destekli gruplara ilgili birlikte gayeye hücum düzenledi. ABD, bahis konusu saldırıda Iraklı Ketaib Hizbullah ve Ketaib Seyyid el Şüheda engelleme İran destekli gruplara ilgili tesislerin vurulduğunu duyurdu. Saldırıya İran aksülamel gösterirken, BM ise gün tün eşitliği çağrısı yaptı.
5 Mart:
- Suriye'nin kuzeyindeki Cerablus ve Bab ilçelerinde dü ayrı noktaya planlı balistik roket saldırısında 4 çıplak öldü, 28 çıplak yaralandı. Suriye muhalefeti ise saldırıdan Rusya'yı mesul tuttu.
14 Mart:
- Cerablus ve Bab ilçelerinde dü ayrı noktaya balistik roket saldırısı düzenlendi.
19 Mart:
- Arap dünyasının önde mevrut alimlerinden Suriyeli Muhammed Ali es-Sabuni, Yalova'daki evinde 81 yaşlarında yaşamını kaybetti.
21 Mart:
- Esed diyetinin İdlib'de birlikte hastaneye düzenlemiş bulunduğu saldırıda birisi bebek 6 çıplak öldü.
1-31 Mart:
- YPG/PKK, Suriye'nin kuzeydoğusunda işgalinde tuttuğu Haseke ilinde, bir fazla fazla Arap minimum 2 bin 700 genci alıkoyarak güçlükle tabanca dibine aldı.
12 Nisan:
- Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (KSYÖ), Esed diyeti güçlerinin İdlib'in güneydoğusundaki Serakib ilçesinde Şubat 2018'de kimyevi hücum gerçekleştirdiğini açıkladı.
15 Nisan:
- Esed diyeti devalüasyonla Suriye lirasının kıymetini nısıf yarıya düşürdü.
19 Nisan:
- Suriye'nin önde mevrut aykırı isimlerinden Mişel Kilo, Kovid-19 dolayısıyla yaşamını kaybetti.
21 Nisan:
- Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) İdlib ve çevresindeki yerler düşüncesince 53 bin 800 düze telkih gönderdi. 1 Mayıs'ta ise aşılarının uygulanmasına başlandı.
1 Mayıs:
- YPG/PKK'nın, ABD'nin başkenti Washington'da geçmiş sefer birlikte dalan firmasıyla barışma icra ettiği bildirildi.
17 Mayıs:
- PKK'nın güya Suriye genel sorumlusu Sofi Nurettin harf adlı yıldırıcı nötr bir duruma getirildi.
18 Mayıs:
- YPG/PKK Suriye'de engelleme etmiş bulunduğu bölgelerdeki erke kaynaklarının fiyatlarını 2-3 kıvrım artırdı. Örgütün bu değişmeyen semt halkı kabilinden gıcırtı edildi.
26 Mayıs:
- Esed rejimi, arsıulusal topluluğun huzur çıkmasına karşın güya büyüklük başkanlığı seçimini düzenledi. Rejim, halkın yarısından fazlasının katılmadığı seçimden Esed'in oyların yüzdelik 95,1'ni aldığını kanıt etti.
31 Mayıs-1 Haziran:
- Münbiç ilçesindeki halk, YPG/PKK'nın güçlükle tabanca dibine onama etme uygulamasına huzur çıkarak gıcırtı düzenledi. Örgütün bölüt acı açması kararı minimum 8 çıplak öldü, 27 çıplak yaralandı.
12 Haziran:
- YPG/PKK'nın Afrin'de hususi Şifa Hastanesine düzenlemiş bulunduğu saldırıda 13 çıplak yaşamını kaybetti, 27 çıplak yaralandı.
15 Haziran:
- Deyrizor ilinde, Esed diyeti saflarında arazi düzlük İran Devrim Muhafızları üssüne, aidiyeti adsız sansız harp uçaklarınca planlı saldırıda 3 eş öldü, 4 eş yaralandı.
7-8 Temmuz:
- Türkiye, Rusya ve İran heyetleri Suriye mevzulu 16. Astana görüşmeleri düşüncesince Kazakistan'ın başkenti Nur Sultan'da birlikte araya geldi.
9 Temmuz:
- BMGK toplantısında tahsil edilen kararla, Hatay'daki Cilvegözü Sınır Kapısı'nın BM yardımları düşüncesince yetkilendirilmesi 12 ay daha uzatıldı.
12 Temmuz:
- Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) başkanlığına, fariza süresi dolan Nasır el-Hariri'nin adına Salim el-Muslat seçildi.
5 Ağustos:
- YPG/PKK'nın Suriye'nin kuzeyindeki Bab kaymakamlık merkezine düzenlemiş bulunduğu roket saldırılarında geçmiş belirlemelere uyarınca 17 eş yaralandı.
18 Ağustos:
- Hatay Valiliği, Suriye'nin Tel Rıfat alanından YPG/PKK'lı teröristlerce Afrin'e planlı füzeli saldırıda 1'i bebek 3 sivilin öldüğünü, 4 sivilin yaralandığını bildirdi.
23 Ağustos:
- Suriye'nin kuzeybatısında, Akdeniz kıyısında arazi düzlük Banyas kentindeki Termal Santral'den sektör yağı sızıntısı medyana geldi. Suriye kaynaklı sızıntı, AB ve Doğu Akdeniz'e kıyısı bulunan devletleri alarma geçirdi.
24 Eylül:
- BM, Suriye iç cenginde ölümleri doğrulama edilenlerin sayısının kısaca 350 bin, asıl rakamın ise bunun aşırı üstünde bulunduğunu duyurdu.
28 Eylül:
- Terör örgütü YPG/PKK, Kamışlı ilçesinde aykırı Kürtlerin oluşturduğu Suriye Kürt Ulusal Konseyinin (ENKS) dü ofisi ve birlikte iletişim araçları kuruluşunun ofisine molotofkokteyliyle saldırdı.
3 Ekim:
- Ürdün Kralı 2. Abdullah, 10 sene aranın peşi sıra geçmiş sefer Suriye’deki rejimin önderi Beşşar Esed'le telefonda görüştü.
5 Ekim:
- Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatının (Interpol), Suriye'de Esed rejimini baştan üyeliğe onama etmiş bulunduğu bildirildi.
18- 22 Ekim:
- BM Cenevre Ofisi'nde Suriye Anayasa Komitesi toplantılarının altıncı turu, BM Suriye hususi Temsilcisi Geir O. Pedersen başkanlığında gerçekleşti.
20 Ekim:
- Anayasa görüşmelerinin sürdüğü sırada, Esed diyetinin İdlib'in güneyindeki Eriha ilçesindeki birlikte piyasa adına düzenlemiş bulunduğu saldırıda 10 çıplak yaşamını kaybetti, 35 çıplak yaralandı.
20 Ekim:
- Beşşar Esed, Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid Al Nahyan ile telefonda görüştü.
20 Ekim:
- ABD kuvvetlerinin konuşlu bulunduğu Suriye'nin Irak sınırındaki El Tanıf üssüne drone ile hücum düzenlemiş bulunduğu bildirildi.
4 Kasım:
- Terör örgütü YPG/PKK, Kamışlı kaymakamlık merkezinde 5 ay süresince kuşatma altında tutuğu Esed diyeti unsurlarının antre çıkışlarını başıboş bıraktı.
9 Kasım:
- Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid Al Nahyan, Suriye'de Mart 2011'de yırtık sağlayan iç savaşın başlamasından buyana Şam'a gerçekleştirdiği geçmiş ziyaretinde, rejimin önderi Esed ile birlikte araya geldi.
17 Kasım:
- Suriye'de Rusya'nın aralık buluculuğunda yıldırı örgütü YPG/PKK ile Esed diyeti ortada planlı müzakereler, ihtilaflardan ötürü steril kalırken etraf arasındaki uzlaşma arayışları Haseke ilinde huzursuzluğa dönüştü.
21 Kasım:
- YPG/PKK'lı teröristler, "çocuk savaşçı" ekibi düşüncesince Haseke'nin Amuda ilçesinde 2006 tevellütlü Hediyye Abdürrahim Anter, Evin Celal Halil ve Ayana İdris İbrahim'i kaçırdı. Muhalif Kürt kadro ENKS ve Suriye Muhalefetinin kınadığı olay, evlatları kaçırılan ailelerce de gıcırtı edildi.
1 Aralık:
- ABD hususi Kuvvetleri, Suriye'nin kuzeydoğusundaki Haseke ilinde yüzlerce YPG/PKK'lı teröriste daha silahlı terbiye başlattı.
21-22 Aralık:
- Astana formatındaki Suriye mevzulu erdemli seviyeli toplantıların 17'ncisinin Kazakistan'ın başkenti Nur Sultan'da düzenlendi.
