Tayvan, Çin'e ilişik 4 harp uçağının henüz iklim defans bölgesine girdiğini duyurdu

Pekin

Tayvan Savunma Bakanlığı, resmi Twitter hesabından meydana getirdiği açıklamada, 4 J-16 harp uçağının şeb saatlerinde iklim defans dalının güneybatı kısmına girdiğini duyurdu.

Açıklamada, uçakların telsizle uyarıldığı, faaliyetlerini mestur olmak kıl payı çırçıplak karakol uçakları ile iklim defans roket sistemlerinin devreye sokulduğu bildirildi.

Bakanlık, cemaziyelevvel Twitter'dan meydana getirdiği açıklamada, güneş saatlerinde 52 harp uçağının ADIZ'ın güneybatı bölgesine girdiğini belirtmişti.

Toplamda 56'ya vasıl uçuşlar, Tayvan'ın kayıtlarını tutmaya başladığı Eylül 2020'den buyana birlikte günde belirleme etmiş bulunduğu en aşırı sayıda uçağın katılmış bulunduğu "ihlal" oldu.

Çin Halk Cumhuriyeti'nin ilanının kutlandığı 1 Ekim Çin Ulusal Günü ve onu izleyen 2 günde toplanmış 93 uçak, Tayvan'ın ADIZ anons etmiş bulunduğu alanı ihlal etmişti.

Tayvan Savunma Bakanlığı, 1 Ekim’de 38, 2 Ekim’de 39, 3 Ekim’de ise 16 harp uçağının iklim defans tanımlama bölgesine girdiğini bildirmişti.

Çin'in Tayvan'ın ADIZ anons etmiş bulunduğu alana müteveccih uçuşlarını, tayyare sayısını artırarak sürdürmesi, alanda gerilimin tırmandığının göstergesi adına yorumlanıyor.

ABD'den tepki

ABD, Çin Halk Kurtuluş Ordusu'na (PLA) ilgilendiren 52 harp uçağının, Tayvan’ın Hava Savunma Tanımlama Sahası (ADIZ) anons etmiş bulunduğu alana girmesini "provokatif" birlikte hisse senedi adına nitelendirerek, Çin'in Tayvan'a gönül rahatlığı tutumundan ötürü "endişeli" olduklarını bildirdi.

Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, gıcır günce matbuat toplantısında, "Çin'in Tayvan civarlarındaki provokatif askeri eylemlerinden ötürü endişeliyiz. İstikrarı kesme riski haiz ve hata hesaplar içeren bu eylemler lehçe sulh ve istikrarı baltalamaktadır." ifadesini kullanmıştı.

Çin'e Tayvan'a gönül rahatlığı askeri, diplomatik ve kazançlı edisyon ve zorlamalara sonuç ita çağrısı özne Psaki, Tayvan'a bulunan desteklerini sürdüreceklerini ve bölgedeki gelişimleri yakından izlediklerini kaydetmişti.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da esbak güneş meydana getirdiği açıklamada, Çin’in Tayvan çevresindeki askeri faaliyetlerinin, "provokatif olduğunu", "hesap yanlışı riski taşıdığını", "bölgesel sulh ve istikrarı zılgıt ettiğini" belirtmişti.

ABD’nin Tayvan’a öz defans kapasitesini koruması düşüncesince tam desteği sürdüreceğini vurgulayan Price, "Pekin yönetimine Tayvan üstündeki askeri, diplomatik ve kazançlı edisyon ve zorlamalarına sonuç vermeye çağırıyoruz." değerlendirmesinde bulunmuştu.

Çin'den ABD'ye yanıt

Öte yandan, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, Amerika Dışişleri Sözcüsü Ned Price'ın beyanına cevap adına meydana getirdiği mukayyet açıklamada, Tayvan'ın Çin'e ilişkin bulunduğu ve ABD'nin bu mevzuda istimara ika konumunda olmadığını belirterek, "ABD tarafının bahis konusu beyanları 'tek Çin' ilkesini ve Çin-ABD eş bildirisinde tamlanan koşulları ihlal etmekte, sonuç basamak hata ve iskele babası birlikte ileti vermektedir." ifadelerini kullandı.

ABD'nin derinliğine zamandır Tayvan'a tabanca satarak ve ada ile resmi ve askeri bağlarını güçlendirerek aksi eylemlerde bulunduğunu, Amerika harp uçaklarının adaya indiğini ve harp gemilerinin çoğunlukla Tayvan Boğazı'nda seyrettiğini vurgulayan Hua, "Bu provokatif eylemler Çin-ABD ilişkilerine, lehçe sulh ve istikrara dokunca vermektedir. Çin bunlara karşıdır ve lüzumlu gönül rahatlığı tedbirleri almaktadır." değerlendirmesinde bulundu.

Hua, Çin'in Tayvan'ın istiklaline müteveccih hepsi girişimleri engel olmak düşüncesince müstelzim tedbirleri alacağını, millî egemenliğini ve arsa bütünlüğünü kararlılıkla koruyacağını vurguladı.

Bu sene 200 günde ihlaller belirleme edildi

Tayvan’ın resmi istatistiklerine göre, Çin harp uçakları bu sene 200 günde ADIZ’a müteveccih ihlallerde bulundu.

Tayvan, henüz ilkin 15 Haziran'da 28, 5 Eylül'de 19, 16 Eylül'de 9 ve 23 Eylül'de de 24 harp uçağının ADIZ'a girdiğini söyleyiş etmişti.

Uluslararası hukukta tanımı yok ve rastgele birlikte arsıulusal sulta kabilinden denetlenmeyen Hava Savunma Tanımlama Sahası (ADIZ), genel anlamda devletler kabilinden biricik yönlü anons ediliyor. Tanımlama sahası, ülkenin tanımlı iklim bölgesini ihlal niyeti sıfır çırçıplak uçakları kapsamına almıyor fakat alana giren askeri uçaklar gizil zılgıt adına değerlendirilerek uyarılıyor.

Tarihteki eskiden ADIZ, Amerika Başkanı Harry Truman kabilinden Kore Savaşı'nın başlamasının peşi esna millî acele gidiş düzenlemeleri kapsamında Aralık 1950'de Amerika iklim endüstrisi düşüncesince anons edilmişti. Dünya genelinde 20'ye DOĞRU ülkede, ADIZ tanımı bulunuyor.

Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın peşi esna çıkan iç harpte Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu anons etmesi ilişkin Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da bitmeme ettiğini doğacak sürerek istiklal anons etmişti.

Bu teşebbüs Çin kabilinden bildirme edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e genişliğinde Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda Çin'i temessül etmişti. 1950'ler ve 1960'larda aşırı sayıda ülkenin diplomatik alışveriş tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin peşi esna 1971'de BM Genel Kurulu'nda meydana getirilen oylamada Pekin hükümetinin Çin'in biricik yasal mümessili bildirme edilmesiyle Tayvan'ın arsıulusal örgütlerdeki pozisyonu belgisiz bir duruma gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan’ın kişi topraklarının parçası bulunduğunu savunuyor. Çin, argıt ve çevresindeki askeri varlığının yanında Tayvan'ın evren ülkeleriyle bağımsız diplomatik ilgiler kurmasına, BM'de ve gayrı arsıulusal kuruluşlarda temessül edilmesine gönül rahatlığı çıkıyor.

Çin mevki medyası, uçuşları "savaş uyarısı" adına yorumladı

Ülkenin çalışan gazetelerinden ve fırka yönetimine yakınlığıyla aşina Global Times'ta arsa meydan yorumlarda, uçuşların Tayvan’da hükümetteki Demokratik İleri Parti'nin (DPP) istiklal yanlısı eğilimlerine ve onu destekleyen aut güçlere sunulan birlikte ileti bulunduğu tabir edildi.

Gazete, 3 Ekim'de yayımladığı başlangıç yazıda, bahis konusu uçuşlar düşüncesince "Ulusal Gün’e yakışan birlikte askeri argıt töreni" yorumunu yaptı.

Uçuşların henüz ilkin Ulusal Gün kutlamalarında Tiananmen Meydanı’nda meydana getirilen askeri argıt törenlerine benzetildiği yazıda, "Bu, Çin’in ada üstündeki egemenliğinin belirgin ve kuşkuya arsa bırakmayan beyanıdır. Çin Halk Cumhuriyeti’nin 72’nci yapılış sene dönümüne yakışan birlikte eylemdir. Ülke genelinde halkımıza şişman cesurluk vermiştir. Ulusal Gün’ün önemini vurgulayarak gıcır birlikte mertebeye yükseltmiştir." ifadelerine arsa verildi.

Yazıda uçuşların, Çin’in bölgedeki buyuru haklarını korumaktaki kararlılığının yanı sıra, iklim kuvvetlerinin enerjisini ve harekât kapasitesini ortaya koyduğu belirtildi.

"Uyarmanın zamanı geldi: Savaş, gerçek"

Gazete, cemaziyelevvel yayımladığı başyazıda ise bu el uçuşların Tayvan ayrılıkçılarına müteveccih birlikte "savaş uyarısı" bulunduğu değerlendirmesinde bulundu.

"Tayvan ayrılıkçılarını ve onların destekçilerini uyarmanın zamanı geldi: Savaş, gerçek" başlıklı yazıda, DPP iktidarı bölgedeki küsurat askeri gerilimden mesul tutuldu.

Yazıda, DPP’nin 2020’de iktidara gelmesinin peşi esna bölgedeki barışçı atmosferin bozulmuş bulunduğu belirtilerek, "DPP liderleri daima adına otoriteli idareye gönül rahatlığı demokratik dünyanın ön cephesinde arsa aldıkları iddiasını öne sürüyor. ABD, Japonya ve DPP yetkilileri arasındaki ciddi zeval ortaklığı değişik cesaretleniyor." denildi.

Bu şartlarda Tayvan Boğazı’ndaki durumun anbean birlikte savaşın yırtık verebileceği daima birlikte cepheleşme biçimine geldiğinin vurgulandığı yazıda, "Belli ki Çin anakarasının şümullü askeri kavga hazırlığı düşüncesince engel açılmıştır. Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun Tayvan Boğazı'ndaki askeri tatbikatları artık Çin’in adadaki egemenliğini vurgulamakla sınırlanmış kalmayacak, Tayvan Adası’nı arka almaya müteveccih seferberlik, harekat, atılım ve geçmiş hizmet hazırlıkları infaz etmek kıl payı yapılacaktır." yorumu yapıldı.