Pekin
CNA ajansının haberine göre, referandumda oy ita işlemi sabahleyin saatlerinde başladı.
Tayvan lideri, Demokratik İlerleme Partisi (DPP) Genel Başkanı Tsai Ing-wen ve muhalefetteki Milliyetçi Parti (Koumintag) Genel Başkanı Eric Chu, hükûmet merkezi Taipei'deki seçme merkezlerinde oy kullandı.
Adada seçmenler, referandumda Taoyuan şehrinde yosun resifi yakınında sıvılaştırılmış tabii kavara terminali kurulması, raktopamin besin ulama maddesi içeren hınzır hitit ithalatının durdurulması ve adadaki 4'üncü çekirdeksel erke santralinin yapımı mevzularındaki tercihlerini belirtecek.
Ayrıca muhalefetin gelecekteki referandumların arı umumi seçimlerle baş başa yapılması önerisi de referandumda oylanacak.
DPP hükümeti, Referandum Yasası'nda 2019'da icra ettiği değişiklikle referandumların seçme sıfır zamanlarda yapılmasını kaide biçimine getirmişti. Değişiklik sonrası adada önceki kere indinde referandum, umumi yahut evcil seçimlerden ayrı yapılıyor.
Merkezi Seçim Komisyonu verilerine gereğince adada canlı 18 yaşını dolduran 19 milyon 825 bin 468 isim referandumda oy kullanabilecek. Ülkede umumi ve evcil seçimlerde 20 yaşını doldurmuş eşhas oy kullanabiliyor.
Daha evvela ağustos böylecene yapılması planlanan referandum, dünkü sima koronavirüs (Kovid-19) olaylarındaki aniden yükseliş dolayısıyla ertelenmişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın arkası sıra çıkan iç harpte Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu duyuru etmesi hesabına Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının adada bitmeme ettiğini encam sürerek istiklal duyuru etmişti.
Bu girişim, Çin çeşidinden benimseme edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e derece Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temessül etmişti. 1950'ler ve 1960'larda baş döndürücü sayıda ülkenin diplomatik alışveriş tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin arkası sıra 1971'de BM Genel Kurulunda meydana getirilen oylamada Pekin hükümetinin Çin'in indinde tane yasal mümessili benimseme edilmesiyle Tayvan'ın arsıulusal örgütlerdeki pozisyonu belgisiz bir duruma gelmişti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Çin'i arsıulusal toplumda çabucak kendilerinin temessül ettiğini korumak için çaba sarfediyor ve Tayvan'ın evren ülkeleriyle bağımsız diplomatik münasebat kurmasına, BM'de ve gayrı arsıulusal kuruluşlarda temessül edilmesine hakkında çıkıyor. Pekin, Tayvan'ı diplomatik yerine tanıdıkları olan ülkelerle ilişkilerini donduruyor.