Tedarik zincirindeki kargaşa küresel ekonomik büyümeyi yıldırma ediyor

Washington DC

Dünya Kovid-19 salgınının etkilerini atlatmaya çalışırken, küresel ekonomi dünkü müşterek sorunla erinç karşıya.

Artan kabak özellik fiyatlarından çıpır üzere bileşenlerin eksikliğine, limanlardaki yoğunluklardan, tır şoförü yetersizliğine denli tedarik zincirindeki teessürat küresel ekonomiyi gözdağı ediyor.

Geçen sene Kovid-19 salgını ve muteber karantina önlemleri dolayısıyla kesintiye uğrayan tedarik zinciri, aşılamanın artarak çoğalması ve önlemlerin gevşetilmesiyle çabucak kalan taleple erinç karşıya kalırken, iri müşterek toparlanma savaşı veriyor.

Bu durum, müstevli öncesinde bulunduğu üzere tedarik sağlayamayan, istihsal gerçekleştiremeyen üreticiler ve distribütörler düşüncesince küresel çapta kaosa menşe oluyor. Tedarik zincirindeki kaos, üreticilerin kalan talebi tekabül yeteneklerini sınırlıyor.

Küresel tedarik zinciri, ürünün istihsal evresinden tüketiciye ulaşana kadarki süreci kapsıyor ve bu süreçteki dizi eylem ağını tabir ediyor. Zincirdeki halkalar, bileşenlerin imalatı, iş gücü arzı ve malların lojistiğini içeriyor.

Küresel tedarik zinciri nice yüzden çevre başağrısı yaşarken, uzmanlar en iri sıkıntının bitmeme fail Kovid-19 salgını bulunduğunu belirtiyor.

Salgın sabık sene fabrikaların kapanmasına, işçilerin işlerinden bulunmasına ve evren çapında üretimin aksamasına menşe adına belli başlı malların arzını kesintiye uğrattı. Bu, nice mahsul düşüncesince mahveden talebinde incitici müşterek düşüşle bire müşterek vakte emsal geldi ve evren çapında ekonomileri yoğun müşterek resesyona itti.

Kovid-19 aşılarının çabuk gelişimi, faziletkâr kurda amme teşviki ve mütebeddil masraf alışkanlıklarının etkisiyle mallara müteveccih küresel arzu çabucak art döndü.

Salgın engellemelerinin gevşetilmesiyle evde kaldıkları çağda tasarrufları kalan nihai tüketicilerin dirim koşullarını ıslah arzuları ve ürünlere müteveccih talepleri artarken, üreticiler ve firmalar talepteki çabuk toparlanmaya yetişmekte güçlük çekiyor.

Noel tatilinin yaklaşması ve ümranlı devletlerde kişilerin masraf arzusunun artmasıyla beraberce arzu de artmaya bitmeme ediyor. Ancak sunma tarafında, salgının ötesine sabık nedenlerle mesail da artıyor.

Gelecek yıla denli sürmesi bekleniyor

Kovid-19 salgını Asya'daki fabrikalarının kapasitesini azaltmaya, taşımalık ve lojistiği elan değerli bir duruma getirmeye bitmeme ediyor. Küresel ısınmanın menşe bulunduğu uygun dışı iklim vakaları da elan çok aksamaya sefer açıyor.

Son çağda Çin'de yaşanmış bulunan çarpıcılık kesintileri üretimi menfi etkilerken, İngiltere'de yaşanmış bulunan tır şoförü eksikliği dağıtımı aksatıyor. ABD ve Almanya üzere devletlerde ise limanlardaki yoğunluktan korku duyuluyor.

Nakliye konteynırlarının ehliyetsiz olmasının, kauçuk, kereste, polat ve nısıf iletkenler üzere nazik kabak maddelerin azlığının, tır sürücüleri de karışma müstevli çağında elan da kötüleşen esas iş gücü eksikliğinin tedarik zinciri aksamalarında can alıcı bulunduğu belirtiliyor.

Dünyanın ciharıyek indinde devletlerin salgınla mücadeleye müteveccih önlemlerinin eğlencesiz olması da işleri ağdalı bir duruma getiriyor. ABD’de müstevli kısıtlamaları elan çok gevşetilirken, Asya'da düzen bağı tedbirler bitmeme ediyor. Bu durumun küresel iş gücü piyasasında, taşımalık işçilerinin gerekseme mahsus limanlara ve merkezlere götürülmesini zorlaştırdığı belirtiliyor.

Arz darboğazları şimdiden birtakım devletlerde ekonomik toparlanmayı nehiy sinyali verirken, uzmanlar tedarik zincirinde yaşanmış bulunan sıkıntıların "iyileşmeden ilkin elan da kötüleşeceği" üstüne uyarıyor.

Tedarik zincirinde yaşanmış bulunan sorunların, üretimi doğacak yıla denli küresel çapta kısıtlayacağı kestirim ediliyor.

Moody's, mevzuya bağlı sonuç raporunda, bitmeme fail tedarik zinciri sıkıntılarının küresel ticaretin baştan canlanmasına saha okuduğunu belirtiyor. Küresel ticaretin 2021'de yüzdelik 9-11 oranında büyümesi beklenirken, tedarik zinciri darboğazlarının toparlanmayı kısıtlayacağı kaydediliyor.

Maliyeti artırıyor

Tüketici talebi artarken, Çin'den ABD ve Avrupa'ya mevrut malların navlun fiyatlarının yükselmesi ve bahis konusu devletlerde yaşanmış bulunan geçmiş hizmet öge yetersizliği malların sonuncu bitme noktalarına ulaşmasını zorlaştırıyor, bu mamüllerin maliyetini artırarak elan faziletkâr fiyatlarla market raflarında arazi almalarına menşe oluyor.

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı verileri (UNCTAD), Çin'den Güney Amerika'ya meydana getirilen servet sevkiyatının bu senenin başlarında sabık yıla nazaran 5 büküm elan pahalıya servet bulunduğunu gösteriyor.

Çin ve Kuzey ABD rotasındaki navlun fiyatlarının ise 2 katından çok arttığı belirtiliyor.

ABD basınında arazi düzlük haberde, Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'daki limanların haricinde demirlemeyi gözleyen 500'e andıran iri taşımalık gemisi bulunduğu belirtiliyor.

Kovid-19 salgınının arkası esna baştan masraf hazırlamaya başlamış bulunan tüketiciler, istedikleri ürünleri ya elan pahalıya buluyor ve ya hiçbir bulamıyor.

Uzmanlar, iş gücü kıtlığı ve tedarik zincirindeki aksamaların şiddetlendirdiği katılmış işlerin üstesinden gelmenin aylar sürebileceğini, salon raflarının boşalmasına ve nihai tüketicilerin dünkü sene alışverişine hazırlanırken elan faziletkâr fiyatlarla erinç karşıya kalmasına menşe olabileceğini belirtiyor.

Büyümeyi menfi etkiliyor

Tedarik zincirinde yaşanmış bulunan mesail Çin, ABD ve Avrupa'da ekonomik faaliyeti yavaşlatıyor.

Çin'de senenin önceki çeyreğinde yüzdelik 18,3 ve ikinci çeyreğinde yüzdelik 7,9 büyüyen ekonominin üçüncü çeyrekte ivmesini kaybederek yüzdelik 4,9 yetiştiği dikkati çekiyor.

Küresel ekonominin bu yıla bağlı büyüme tahminini yüzdelik 6'dan 5,9'a düşüren ve 2022'ye bağlı büyüme beklentisini ise yüzdelik 4,9 adına koruyucu Uluslararası Para Fonu (IMF), bu yıla bağlı büyüme tahmininde meydana getirilen alçak taraflı revizyonun ümranlı ekonomilerde sunma kesintileri kaynaklı düşüşü, büyümekte bulunan ekonomilerde ise iri seviyede kötüleşen müstevli dinamiklerini yansıttığına ayraç ediyor.

Alman fikir kuruluşu Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü de küresel uran üretiminin 2021'in başlarında akse önceleri seviyelerin üstüne çıktığını fakat o vakitten buyana durgunlaştığına dikkati çekiyor.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde da Avro Bölgesi ekonomisinin küreselleşmiş doğasının tedarik zinciri kesintilerinden meydana gelen sistemik şoklara erinç iyice savunmasız bulunduğu üstüne uyarıyor ve darboğazların Avro sahasını başka ekonomilerden elan çok etkilediğine ayraç ediyor.

Tedarik zinciri darboğazları, ABD ve Avrupa'da enflasyonist endişeleri de baş başa getiriyor. Yükselen pahalılık oranları, müstevli devri isteklendirme politikalarını kısıntı üstüne biçim bankaları üstünde bası oluşturmakta ve bu da küresel ekonomik büyümeyi menfi etkiliyor.

Şirket bilançolarını baskılıyor

Tedarik zincirindeki mesail birtakım kuruluşların üçüncü çeyrekte satışları ve karları üstünde de ehemmiyetli seviyede bası oluşturuyor. Halka açıkça kuruluşların adanmış beklentilerinde alçak taraflı revizyona gitmesi de iştirak hisselerini elan çok bası dibine alıyor.

Şirketler kalan materyal fiyatlarında, tedarik zincirindeki gecikmeler dolayısıyla uzayan teslimat sürelerinden ve birtakım hallerde havale iptallerinden de yakınma ediyor.

Dünya ekonomisi Kovid-19 salgınının sonuç evresine akıllıcasına ilerlerken, firmalar ve tüketiciler küresel tedarik zincirinin bası altında bulunduğunu hissediyor.

Enerji krizi zararlara menşe oluyor

Özellikle Avrupa'da derinleşen erke krizi, trenle servet taşımaktan seralarda göveri yetiştirmeye denli gelişigüzel bölgede ağırbaşlı zararlara ve birtakım olağanüstü oynaklıklara etmen oluyor.

Hükümetler, erke perakendecilerini ve ehemmiyetli karbondioksit kaynaklarını sarsan faziletkâr doğal taş yağı lambası lambası ve çarpıcılık fiyatlarıyla savaşım etmeye çalışıyor.

Enerji problemi Avrupa'nın yanı esna Çin ve Hindistan'ı da vururken bu devletlerde çarpıcılık kesilmelerine menşe oluyor.

Dünya genelinde besin üretimi alanındaki endişeler de artıyor. Pahalı erke kaynakları dolayısıyla kemre fabrikalarının derinlemesine devamlı kapatılabileceğine değgin tembihler dillendirilirken, gelecekte hububat arzına bağlı endişeler de artıyor.

Bundan sonradan ne olacak?

Uzmanlar, Kovid-19 salgınında elan da kötüleşen hastalıkların geçmişi olduğuna dikkati çekiyor.

Küresel adına ekonominin, tedarik zinciri esnekliği adına ehven servet üretimine evleviyet verecek biçimde büyümesi ve yegâne ülkeye yayımcı müşterek tedarik zinciri oluşturulması en ehemmiyetli dava adına görülüyor.

Uzmanlar, bahis konusu hastalıkların kolaylıkla çözülmeyeceğini belirterek, geçmiş hizmet sektöründe çalışanların emek vermek saatlerini uzatmanın tedarik zincirinin sadece müşterek bölümünü hedefleyen ıvır zıvır müşterek etap bulunduğunu tabir ediyor.

Altyapı yatırımlarının tedarik zincirindeki sıkıntılara katkısı olacağını tamlayan uzmanlar, küresel aşıya erişimin kolaylaştırılmasının önemini vurguluyor.

Uzmanlar, kullanıcılarını elan faziletkâr fiyatlara ve müşterek ürünün tedariki düşüncesince elan çok beklemeye mücehhez olmaları gerektiği üstüne da uyarıyor.

"Zincirin gelişigüzel halkasında darboğazlar var"

Moody's Analytics Kıdemli Ekonomisti Tim Uy, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, bulunan tedarik zinciri aksaklıklarının bitmeme edeceğini düşündüğünü söyledi.

Uy, "Nakliye, limanlar, kamyonlar, güçlü yolu, iklim yolu yahut depolar olsun, zincirin gelişigüzel halkasında, birtakım yerlerde teslimat sürelerinin zamanı seviyelerde gecikmelerine sefer açan darboğazlar var." dedi.

Bu durumun sayımsız sebebi olduğuna ayraç fail tır ve kamyon şoförü sıkıntısı, evren çapında değişik devletlerin simetrisiz adına baştan açılmasıyla ilişik mesail ve faziletkâr erke fiyatlarının bu nedenlerden birileri bulunduğunu aktardı.

Uy, şunları kaydetti:

"Küresel tedarik zinciri aksamalarının en er 2023 yılına denli ağız ağıza düzelmesi dayanıklı muhtemel değil. Birçok iklim aksamaların elan da kötüleştiğini görüyor ve buna mucibince cereyan ediyor. mesela Beyaz Saray, Los Angeles ve Long Beach'teki liman tıkanıklığını bertaraf etmek düşüncesince hususi şirketlerle beraberce çalışıyor, Birleşik Krallık hükümeti tır şoförü eksikliğini dökmek düşüncesince elan çok sığırtmaç istihdam düşüncesince harekete geçiyor. Ancak bu önlemlerin semere vermesi az buçuk devir alacak."