Nur Sultan
Kazakistan, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği yönetiminin varlığını sürdürdüğü devre karşın önceki arsıulusal anlaşmasını 15 Mart 1991'de Türkiye ile imzaladı. Ancak iki abuhava arasındaki diplomatik ilişkiler, Kazakistan'ın 16 Aralık 1991'de bağımsızlığını yöntemince anons etmesinden kestirmece üç ay sonraları 2 Mart 1992'de kasılma edildi.
Türkiye'nin bu ülkeye atadığı önceki büyükelçisi Argun Özpay, 21 Nisan 1992'de Kazakistan'ın müessis Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'e itimat mektubunu sundu.
Böylece Türkiye, ülkenin o dönemki başkenti Almatı'da büyükelçiliğini açtı ve özgür Kazakistan'daki önceki diplomatik amacın kurulmasına önderlik etti.
Nazarbayev de ayrımsız yıl Türkiye'ye önceki resmi ziyaretini gerçekleştirmiş oldu ve Ankara'da Kazakistan Büyükelçiliğini açtı.
Türkiye, ayrımsız sürede Kazakistan'ın bağımsızlığını önceki tanıdıkları olan abuhava şekilde da kayıtlara geçti.
Her bölgede iş birliğini ihya sonucu düzlük Kazakistan ile Türkiye, 2009'da ikili ilişkileri mühim katılım düzeyine taşıdı.
Halihazırda siyasi, ekonomi, ticari, yatırım, askeri, defans sanayisi, eğitim, keyif ve beşeri bölgelerde açık şümullü teşrikimesai örümcek karındaş ülkeler, ilişkilerinin 30. senesinde ehemmiyetli başarılara imza attı.
Türkiye ve Kazakistan, 30 yılda çapraz tecim kütlesinin 30 milyon dolardan 5 bilyon dolara çıkardı.
Bölgesel ve arsıulusal arenada da iş birliğini sürdüren iki ülke, başkaca Türk dünyasının entegrasyonu yerine ehemmiyetli girişimler başlattı. Türk Devletleri Teşkilatı bilhassa kazanmak az daha Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), Uluslararası Türk Akademisi, Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) denli kuma kurumların müesseselerinde toprak aldı.
"Karşılıklı tecim kütlesi 30 yılda 100 büküm arttı"
Türkiye'nin Nur Sultan Büyükelçisi Ufuk Ekici, iki abuhava ilişkilerinin 30 salname serüvenini AA muhabirine değerlendirdi.
Ekici, bugün Türkiye ile Kazakistan arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 30. yıl dönümünü kutladıklarını belirterek, "İki karındaş abuhava arasındaki ilişkilerin elan da gelişim göstermesi ve birçok 30 yıllar sürmesini dilek ediyorum." dedi.
Söz konusu devir içerisinde iki abuhava ortada baş döndürücü sayıda teşrikimesai anlaşmalarının imzalandığına ayraç fail Ekici, "Türkiye ile Kazakistan arasındaki politik ilişkilerin eriştiği düzeye paralel şekilde Kazakistan, Türkiye'nin bölgedeki en ehemmiyetli politik ve konuşu ortaklarından birisi biçimine geldi." sanarak konuştu.
Ekici, bilhassa mevki başkanları düzeyindeki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin ikili ilişkilerin derinleştirilmesine olanak tanıdıkları olan ehemmiyetli müşterek düzenek bulunduğunun altını çizerek, Cumhurbaşkanları başkanlığında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin derneşik toplandığını, müteakip toplantının bu yıl içerisinde gerçekleştirilmesinin planlandığını söyledi.
İkili ilişkilerin 30 yılda herhangi müşterek bölgede geliştiğini vurgulayan Ekici, şu detayları verdi:
"İlişkilerimiz ticaret, yatırım, kültür, turizm, sağlık, yetişek ve askeri mevzular denli açık müşterek yelpazede çapraz yarar temelinde gelişerek ehemmiyetli müşterek seviyeye erişti. Kazakistan'ın bağımsızlığının önceki yıllarında baş döndürücü az düzeylerde seyreden tecim hacmimiz akıbet 30 yılda 100 kattan müşterek tomar arttı. Türkiye, Kazakistan ekonomisinde erke dışı sektörlerde en iri yatırımcı devletlerin başlangıcında geliyor."
"Türkiye, Kazakistan'ın en iri 10 yatırımcısından biri"
Büyükelçi Ekici, şu anda Türkiye'nin Kazakistan'ın en iri on yatırımcısı sıralamasında toprak aldığını belirterek, şu şekilde bitmeme etti:
"Türkiye'den Kazakistan'a mevrut yatırımların mecmu bedeli 4 bilyon doları aşmıştır. Geçen yıl ikili tecim hacmimiz, bitmeme fail müstevli şartlarına karşın 5 bilyon doları buldu. Böylece endamsız vadeli 5 bilyon dolarlık hedefimize başarmış olduk. Bir fevk amacımız ise tecim hacmini 10 bilyon dolara çıkarmak, kuma yatırımlarımızı hasep ve kantite şekilde artırmak.”
Ekici, halihazırda Kazakistan'da kestirmece 2 bin 700 Türk sermayeli firmanın çalışkanlık gösterdiğini ve bahis konusu kuruluşların bugüne derece Kazakistan'da üstlendikleri planların mecmu değerinin 30 bilyon dolara yaklaştığının altını çizdi.
"Ülkemizde yetişek kıymetlendirmek talip Kazakistanlı kardeşlerimizin sayısı artıyor"
Eğitim dalında da DOĞRU teşrikimesai ortamında olduklarını ve bugün de 4 binden müşterek tomar Kazakistanlı öğrencinin Türkiye'de yetişek gördüğünü özetleyen Ekici, şunları kaydetti:
"Türkiye Bursları kapsamında devletimizde tahsil kıymetlendirmek talip Kazakistanlı kardeşlerimizden üstün dereceli sayıda müracaat alıyoruz. Kazakistan hükümetince Kazak öğrencilere müteveccih şekilde muteber 'Bolaşak' gayrimenkul dışı burs programına önümüzdeki çağda ülkemizden de uran ve mühendislik eğitimi sağlayan üniversitelerin müdahale edilmesinden sevinme duyacağız."
Büyükelçi Ekici, Kazakistan vatandaşlarının en baş döndürücü yeğleme etmiş olduğu dinlence destinasyonlarının başlangıcında Türkiye'nin geldiğini belirterek, "Salgından evvela yılda kestirmece 400-450 bin Kazakistanlı Türkiye'yi görüşme ediyordu. Bu ağırbaşlı müşterek rakam. Önümüzdeki yaz dönemlerinde, bu rakama gene ulaşacağımızı düşünüyorum. Bunun yanında Türkiye'de hane satın düzlük ve ülkemize yerleşen Kazakistan vatandaşlarının sayısı da artmaktadır." sanarak konuştu.
"Türkiye'den turistlerin Kazakistan'a merakı büyüyor"
Son çağda Türkiye'den de Kazakistan'ı görüşme fail gezmen sayısının arttığına ayraç fail Ekici, "Özellikle Türkistan şehri, tarihi, içsel ve gezinsel müşterek biçim şekilde gelişimiyle ön plana çıkıyor. Türk Hava Yolları'nın da buraya direkt seferlerini başlatması Türkistan'a görüşme sayısını artırdı. Ortak değerimiz Hoca Ahmet Yesevi Hazretleri'nin türbesine ev sahipliği önleyen Türkistan, bundan dolayı de ince nazarıitibar çekiyor." ifadelerini kullandı.
Büyükelçi Ekici, fariza süresi süresince Kazakistan'ın değişik bölgelerini görüşme ettiğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
"Kazakistan, açık toprakları, birbirinden değişik zamanı ve kültürel mekanlarıyla ile turizmin gelişimi düşüncesince koskoca müşterek potansiyele sahip. Hazar Denizi kıyısında mevcut Aktau şehrinin, gelecek zamanlarda ikinci müşterek Antalya olma potansiyeli mevcut. Almatı filhakika evren çapında maruf müşterek kent ve etrafındaki natürel güzellikleri de keşfedilmeye hazır. Ancak gezim potansiyeli elden bu bölgelerle sınırlanmış değil. Esasında Kazakistan, Mangıstau'dan Doğu Kazakistan'a, Akmola'dan Türkistan'a gezim düşüncesince ince makul müşterek coğrafya ve enfrastrüktür sunmaktadır. Bölgelerin kültürel zenginlikleri de herhangi müşterek insanoğlunun beğeni ve ilgisine seslenme ediyor. Bu nedenle, Kazakistan'ı şahsen gezip kıymetlendirmek ve berhayat gelişmek gerekir."
