Amman
Ülkede Kasım 2020'de planlı mebus seçimine katılımın yüzdelik 29,9 düzeyinde kalması vatandaşların seçim sisteminden kıvançlı bulunmadığı halinde yorumlanarak seçim kanunu ve kanun değişikliğini gündeme getirdi.
Kral 2. Abdullah çeşidinden kurulan Siyasal Sistemi Yenileme Kraliyet Komitesi, gençlik, kadın, yerli yönetimler, seçim, partiler ve anayasal değişimlerle ilişik 6 mevzuda tashih yapılması dair 10 Haziran'da çalışmalara başladı.
Siyasal Sistemi Yenileme Kraliyet Komitesi, seçim kanununa bağlı layiha ve anayasada farklılık önerileriyle ilişik hazırladığı tutanağı dün Kral 2. Abdullah'a sundu.
Komitenin haber mektubu niteliğindeki raporunu tasdik meydan Kral Abdullah, politikacı sistemde öngörülen yeniliklerin, anayasaya akıllıca birlikte halde yürütüleceğini, hükümetin bunları gündeme alarak parlamentoya sunacağını açıkladı.
Uzmanlar, politikacı sistemde yapılacak değişiklikle seçimlere katılımın canlandırılması ve ülkede Meclisin ehemmiyet kazanabilmesi dair AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
"Halkın beklentisi Meclisin feshedilmesi yönünde"
Ürdün Alman Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Bedr el-Madi, Siyasal Sistemi Yenileme Kraliyet Komitesinin, Ürdün devletinin geçmiş olduğu "kritik ve kırılan birlikte dönemde" kurulduğunu ve vatandaşların politikacı katılımının değişmeyen kabul etme süreçlerinde mecburi birlikte gerekseme bulunduğunu söyledi.
Madi, "Bu durumun mevki başkanı ve hükümet gözetiminde ayrı neticeleri var, nedeniyse politikacı sistemde halkın baskısı ve güvenlik kaybı hissediliyor." dedi.
Temsilciler Meclisi üyelerinin çoğunluğunun Kral'a dayanaklık kılmak verdiğine dikkati çekici Madi, bundan dolayı tahsil edilen kararların uygulanması dair birlikte dava oluşmasını beklemediğini tabir etti.
Düzenlemelerin peşi sıra Meclisin feshedilerek seçimlerin baştan yapılması icap ettiğini korumak için çaba sarfeden Madi, şunları kaydetti:
"Son seçimlerdeki bağan katılma zımnında Temsilciler Meclisinin el nezdindeki desteği faziletli değil. Bu nedenle, Meclisin feshedilmesi ve baştan mebus seçimlerinin yapılması, halkın degaje birlikte kesiminin taleplerinin gerçekleştirilmesi yerine Komitenin alacağı kararların ehemmiyetli birlikte parçası olacaktır."
Hükümetin de faziletli birlikte el desteğine erbap olmadığını vurgulayan Madi, "Bu durum, mevki başkanının (Kral) emeksiz tebeddülat yapabilmesine olanak veriyor." sanarak konuştu.
"Siyasi tashih evgin birlikte ihtiyaç"
Yermuk Üniversitesi Siyaset Bilimi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muhammed eş-Şara, ülkede politikacı reformun krallıktan beklendiğini ayraç etti.
Şara, "Siyasi tashih evgin birlikte gerekseme biçimine geldi. Meclisin tavsiye edilen yasa tasarıları dair değişmeyen almaya hakkı var, güçlükle bu kararın birlikte formaliteden ibaret olacağını düşünüyorum." sanarak konuştu.
Yasa değişikliğin Meclisin gündemine alınması, reformların yapılmasının ve Meclisin feshedilmesinin Kral'ın iradesine dayandığının altını çizen Şara, Meclisin feshedilmesinin peşi sıra dünkü seçim kanunuyla seçimlerin yapılabileceğini kaydetti.
Şara, halkın hâlâ esbak liyakatsiz tecrübeler zımnında hükümetlerin tashih etme mevzusundaki iradesine itimatını kaybettiğini tabir ederek, bu kat Komitenin önerilerinin aceleci birlikte halde uygulanmasıyla durumun ayrımlı olabileceği değerlendirmesinde bulundu.
"Acele kılmak muvaffakiyetsizliğe hastalık olacaktır"
Hayat Partisi Genel Sekreteri Abdulfettah el-Geylani ise Meclisin geçenlerde feshedilmesini beklemediğini dile getirdi.
Geylani, "Meclisin feshedilmesinin evgin birlikte hal olmadığını düşünüyorum ve umuyorum. Zira, bu mevzuda sabırsızlanmak muvaffakiyetsizliğe hastalık olacaktır ve neticeler mergup ölçüde olmayacaktır." dedi.
Siyasal Sistemi Yenileme Kraliyet Komitesi Başkanı Samir er-Rifai ile görüştüklerini kail Geylani, Rifai'nin kendilerine "Durumunuzu tashih fırsatınız var, nedeniyse 3 yıldan geçmiş seçim olmayacak." söylediğini aktardı.
Geylani, "Gelen bilgiler, Meclisin 2023'te fariza süresi dolana denli bu halde bitmeme edeceğini gösteriyor." halinde konuştu.
Kral 2. Abdullah'ın tashih istemesine karşın direngen birlikte eğin olduğuna dikkati çekici Geylani, "Kral, reformların aşamalı birlikte halde yapılmasını ve 10 yıldan çelimsiz birlikte müddette tamamlanmasını istiyor, güçlükle buna direnenler sürecin 20 yılda bitmesi düşüncesince uğraşıyor." ifadelerini kullandı.
Ürdün'de 10 Kasım 2020'de meydana getirilen mebus seçimine katılma yüzdelik 29,9 düzeyinde kalmıştı. Seçimde, 130 sandalyeli Meclise girebilmek düşüncesince 80'i politikacı partilerden bütün 1674 namzet yarışmıştı.
Seçim kararında 4 politikacı partiden hoppadak 12 namzet Meclise girmeyi başarırken, başka 118 sandalyeyi bağımsızlar kazanmıştı.
