İslamabad
Uzmanlar, İslamabad yönetiminin yıldırı örgütü Pakistan Talibanı'nın (TTP) birtakım gruplarıyla tabanca salıverme ve mütareke görüşmelerinin henüz ilk yaşanmış bulunan benzeri girişimlerden hareketle tıkanacağını belirtiyor.
Başbakan İmran Han'ın TTP'nin birtakım gruplarıyla görüşmeler yürüttüklerini açıklamasından sonraları bu örgüte andıran Hafız Gül Bahadır grubunun Pakistan ordusu ile mütareke anons ettiğini duyurması, İslamabad ile ülkede çalışkanlık örümcek yıldırı grupları ve başkaldıran örgütler ortada temelli barışın olanaklı olup olmayacağı sorusunu akıllara getirdi.
TTP, Hafız Gül Bahadır grubunun mütareke ilanının arkası sıra resmi yerine meydana getirdiği açıklamada, rastgele ortak mütareke sonucu almadıklarını ve asayiş güçlerine müteveccih saldırılara bitmeme edeceklerini duyurdu.
Öte yandan, hükümet kanadında da mevzuyla ilgilendiren yegâne sesliliğin olmadığına müteveccih semboller uydurma konusu. İçişleri Bakanı Şeyh Raşid Ahmed, TTP ile toplantıda Bakanlığının görevi bulunmadığını ve başlatılan görüşmelerle ilgilendiren bilgisinin olmadığını açıkladı.
Muhalefet partilerinden de mevzuyla ilgilendiren parlamentonun bilgilendirilmemesi ve hakeza ortak sonucu hükümetin yegâne başına almasına müteallik eleştiriler yükseldi.
Başbakan Han 1 Ekim'de, TTP'nin birtakım gruplarıyla tabanca bırakmaya müteallik görüşmeler yaptıklarını belirterek, görüşmelerin Afganistan'da gerçekleşmesi yönünde Afgan Talibanı'nın da bu sürece asistan bulunduğunu söylemişti.
Aynı devir Hafız Gül Bahadır grubu, Pakistan ordusuyla anlaşmaya varıldığını ve bu kapsamda Güney Veziristan branşında 20 günce mütareke anons edildiğini duyurmuştu.
Uzmanlar, Pakistan ordusu ile Hafız Gül Bahadır grubu ortada yaşanmış bulunan ateşkesi ve olasılı neticelerini AA muhabirine değerlendirdi.
Barış düşüncesince baş döndürücü az rüya var
İslamabad Politika Çalışmaları Enstitüsünden araştırman Mobeen Jafar, hükümetin TTP’nin asliye direklerinden bir tanesi sıfır yahut İslamabad ile askeri ortak çatışmaya direkt engelleme sıfır Hafız Gül Bahadır grubuyla alım satım kurduğuna dikkati çekerek, "Hükümetin, TTP ile uyum girişiminden temelli sulh düşüncesince baş döndürücü az rüya var." dedi.
Geçmişte benzeri girişimlerin liyakatsiz bulunduğunu anımsatan Jafar, TTP’nin ayrımlı grupları ortada derinleşen ortak ağız tatsızlığı bulunduğunu aktardı.
Jafar, TTP'nin belli ortak gündemi bulunan bütün ortak bütünlük olmadığını tabir ederek, örgütün birtakım gruplarının DEAŞ/H ile beraberce çalıştığını vurguladı.
İslamabad'ın uğrunda karmakarışık mesail var
TTP’ye ilişkin başka grupların ateşkese katılıp katılmamasının İslamabad düşüncesince dezavantajlı ortak gidiş ortaya çıkaracağını dile getiren Jafar, TTP'nin meşruluk kazanmasının Pakistan'a aksi ortak ileti yerine yansıyacağını söyledi.
Jafar, TTP'nin birtakım gruplarının ateşkese katılmasını ve diğerlerinin katılmamasının İslamabad düşüncesince karmakarışık ortak gidiş ortaya çıkaracağını belirterek, Pakistan'da vakfedilmiş TTP üyelerine af çıkarılmasının önündeki anayasal engellerin uyum dönemini yavaşlatabileceğine ayraç etti.
Hükümetin, TTP ile alım satım kurmaya müteveccih yegâne cepheli eyleminin de halkoyu çeşidinden tepkiyle karşılandığına dikkati çekici Jafar, mevzunun meclise getirilmediği düşüncesince aykırılık partilerinin hiddetli bulunduğunu dile getirdi.
Jafar, Hakkani Ağı’nın İslamabad ile TTP arasındaki görüşmelere vasıtalık yaptığına müteallik iddialar bulunduğunu hatırlatarak, Hakkani Ağı'nın Amerika silahlı kuvvetlerine saldırdığını ve Washington'un bölgedeki menfaatlerini baltaladığını söyledi.
Birçok Amerika yönetiminin Pakistan’ı isyancılara asistan olmakla suçladığını tabir fail Jafar, bu durumun ABD-Pakistan ilişkilerini de zedeleyebileceği değerlendirmesinde bulundu.
"Ordunun morali bozuk" vurgusu
Sivil maşer örgütü Peştun Koruma Hareketi (PTM) liderlerinin, İslamabad’ı TTP engelleme edinmek kıl payı nice başkaldıran grubu düzenlenen yerine desteklemekle suçladığını tamlayan Jafar, Pakistan ile TTP arasındaki görüşmelerin bu hali destek sunar özellikte gözükebileceğini ve PTM’nin oymak bölgelerindeki pozisyonunu güçlendirebileceğini kaydetti.
Jafar, ordunun moralinin bozulduğuna müteveccih emareler olduğuna dikkati çekerek, bahis konusu ateşkesin Pakistan’ın indinde TTP’ye erinç savaşçı Peştun oymak mensuplarını ve emektar militanların hayatlarını tehlikeye atabileceğini, bire ortak Afgan Talibanı’nın kendilerine erinç savaşanlardan öç almış olduğu kadar TTP’nin de öç savaşına girişebileceğini vurguladı.
Afgan Talibanı'nın TTP’den ayrı olmadığını korumak için çaba sarfeden Jafar, Afgan Talibanı'nın TTP’ye yahut El Kaide’ye müteveccih eylemde bulunma sinyali vermediğini söyledi.
Hafız Gül Bahadır grubu TTP'nin parçası değil
Gazeteci Tahir Han ise Hafız Gül Bahadır grubunun Kuzey Veziristan'da militan ameliyat örümcek ortak Taliban grubu olduğunu, TTP'nin ortak parçası olmadığını tabir etti.
Han, bahis konusu mütareke kararının arkası sıra TTP'nin asayiş güçlerine saldırılarını sürdürdüğünü anımsatarak, sonuç haftalarda da TTP'ye ayrışık grupların katıldığına dikkati çekti.
Bununla beraberce Han, mütareke ilişkin ehemmiyetli ortak evolüsyon kaydedildiği takdirde TTP'nin bunu değerlendirebileceğini vurgularken, örgütle meydana getirilen sonuç mütareke girişiminin liyakatsiz bulunduğunu hatırlattı.
Kalıcı hal bedava değil
Güney Veziristanlı gazeteci Muhammed Salim Mehsud ise mütareke döneminin müzakerelerdeki ilerlemeye ilişkin yerine uzayabileceğini aktardı.
Mehsud, Hafız Gül Bahadır grubunun genellikle Kuzey Veziristan’da saldırılar gerçekleştirdiğini ve eskiden bu grubun Pakistan asayiş güçlerine saldırmadığını belirtti.
Pakistan'ın 2014’te başlatmış olduğu "Zarb-e Azb" askeri operasyonu sonrası bu grubun güçlerini Afganistan’a kaydırdığını vurgulayan Mehsud, bu grubun o tarihten sonraları asayiş personeline saldırılar düzenlediğini ve evcil casusları öldürmeye başladığını söyledi.
Mehsud, Hafız Gül Bahadır grubu ile hükümet ortada sulh ihtimali bulunduğunu fakat rastgele dü yandan da baş döndürücü sayıda ferdin hayatını kaybettiğini hatırlatarak, "(Hafız Gül Bahadır grubu ile temelli ateşkes) Bu problemi halletmek hükümet düşüncesince bedava olmayacak." dedi.
Güvenlik Politikaları Uzmanı Abdul Sayed ise ateşkesin geleceği erinç kestirim yürütmenin tekaüt olduğuna ayraç etti.
Sayed, Hafız Gül Bahadır grubunun, TTP, El Kaide ve başka militan grupların Pakistan’da konuşlandığı ve site merkezleri ilkin edinmek kıl payı saldırılar gerçekleştirdiği tam asayiş kuvvetleriyle sulh anlaşmaları yaptığını anımsattı ve bu nedenle andıran gelecekte ateşkesin etraflıca vadeli olmasının beklenen bulunduğunu kaydetti.
TTP, Afgan Talibanı'na bağlılaşım yemini etti
Dawn Gazetesi Hayber Pahtunhva Editörü İsmail Han ise Afgan Talibanı ile TTP arasındaki ilişkilere değinerek, rastgele dü örgütün de ideolojik ve oymak bağları bulunduğunu anımsattı.
Bu dü örgütün beraberce savaştıklarını, birbirlerine melce ve siper sağladığını tamlayan İsmail Han, TTP'nin Afgan Talibanı'na bağlılaşım yemini ettiğini hatırlattı. İsmail Han, buradan hareketle Afgan Talibanı'nın TTP üstünde ehemmiyetli ortak tesiri bulunduğunu dile getirerek, Afgan Talibanı'nın TTP'ye erinç kuvvet kullanacağını düşünmediğini kaydetti.
