Rabat
Fas'ın 1975'te emektar İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının peşi esna Cezayir'in dayanak noktası verdiği istiklal yanlısı Polisario Cephesi ile Rabat yönetimi ortada başlamış bulunan yüklülük bitmeme ediyor.
Fas, bölgenin öz egemenliğinde kalması icap ettiğini savunarak, egemenliği altında Batı Sahra'da "genişletilmiş özerklik" olmasını öneri ediyor. Polisario Cephesi ise Batı Sahra'nın özgür büyüklük bulunduğunu gelecek devam ediyor ve öz kaderini atama düşüncesince halk oylaması çağrısında bulunuyor.
Batı Sahra sorunu, Fas ile Cezayir arasındaki ilişkilerde geçmişten buyana huzursuzluğa sebep oluyor. Fas, Cezayir'i ayrılıkçı Polisario Cephesi'ni desteklemekle suçluyor. Cezayir'in de komşusu Fas'ın Batı Sahra'daki adımlarını desteklemediği biliniyor.
Yeni BM hususi Temsilcisi 2,5 sene sonradan atandı
Sorunun çözümü dair ortak süredir toy evolüsyon yaşanmazken BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Mayıs 2019'da istifa fail Horst Köhler'in adına 6 Ekim'de Batı Sahra hususi Temsilciliğine Staffan de Mistura'yı atadığını duyurdu.
BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric de Roma'da düzenlemiş bulunduğu matbuat toplantısında, diplomatlık ve siyasette 40 yılı ortak tomar deneyime erbap De Mistura'nın "2020 günlü 2548 stratejik BM Güvenlik Konseyi (BMGK) sonucu ve gayrı ilişik kararlar rehberliğinde taraflar, yandaki devletler ve gayrı paydaşlar engelleme peyda etmek neredeyse ilişik tamamı muhataplarla" çalışacağını söyledi.
BMGK'nin bahis konusu kararı, BM Barış Gücü MINURSO'nun (BM Batı Sahra Referandum Misyonu) fariza süresini uzatırken tamamı tarafları da krize hal bulunması düşüncesince BM Misyonu'na asistan olmaya çağırıyordu. Guterres, 27 Ağustos'ta da Rus dış birliktelikler uzmanı Alexander Ivanko'yu MINURSO'nun başkanlığına atamıştı.
Fas ile Polisario Cephesi arasındaki danışmalar durduruldu
Fas ile Polisario Cephesi arasındaki semere etüt turu 2018'e uzanıyor.
Eylül 2018'de zamanın BM Batı Sahra hususi Temsilcisi Köhler, tarafları Batı Sahra sorununu münakaşa etmek neredeyse Cenevre'de ortak masa çevresinde toplanmaya çağırdı.
Bu toplantılar Aralık 2018 ve 2019'un önceki çeyreğinde çatışmanın tarafları bulunan Fas ve Polisario Cephesi ile rasatçı devletler Cezayir ve Moritanya'nın katılımıyla gerçekleştirildi fakat rastgele ortak semere alınamadı. Bugüne derece da mevzuyla ilişik ehemmiyetli ortak evolüsyon yaşanmadı.
"Polisario ile hal amacında aşama atılması beklenen değil"
BM hususi Temsilciliğindeki toy atamanın peşi esna Batı Sahra problemininin çözümüne müteveccih atılacak toy adımlar beklenirken uzmanlar De Mistura'nın işinin baş döndürücü da bedava olmadığını belirtiyor.
Fas'ın kuzeyinde arazi meydan Fez kentindeki Sidi Muhammed bin Abdullah Üniversitesinden arsıulusal münasebat profesörü Iyd es-Sadiki, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, "Polisario Cephesi ile barışçıl ortak hal amacında ehemmiyetli ortak aşama atılmasının beklenen olmadığını" söyledi.
Sadiki, "Yeni BM Temsilcisi'nin en ortak tomar yapabileceği problemi komuta etmek ve krizin büyümesini önlemek, zira arbede taraflarının birlikte lehçe gestalt da bu mevzuda optimist olunmasına müsaade vermiyor." dedi.
De Mistura'nın bu noktada ehemmiyetli ortak gösteriş oynamayacağı ve arbede yönlerini baştan aracısız görüşmeye inandırma etmekte zorlanacağı yorumunu önleyen Sadiki, "Taraflar arasındaki aracısız görüşmeler baştan başlarsa, bu toy dil avcısı düşüncesince iri ortak muvaffakiyet olacak." diyerek konuştu.
"De Mistura'nın atanması müspet ortak durum"
Fas'ta parlamentonun ikinci kanadını gerçekleştiren Danışmanlar Meclisinin emektar Dış İlişkiler Komisyonu Başkan Yardımcısı ve arsıulusal münasebat dalında araştırman Nebil el-Endülisi, "Taraflarının 2019'dan buyana bu büyüklenme düşüncesince 12 talibi reddettikten sonradan De Mistura'yı ikrar etmesi, bilhassa ensesi kalın ortak diplomatik deneyime erbap bulunduğu düşüncesince öz süresince müspet ortak durum." diyerek konuştu.
Endülisi, "Batı Sahra sorunu, bilhassa Fas ve Cezayir peyda etmek neredeyse tarafların hal bulma arzusuyla ilişik bulunduğu için, hal olmasına katkıda bulunan peyda etmek neredeyse tayin edilen şahsiyete değgin değildir." ifadelerini kullandı.
Polisario Cephesi'nin Cezayir bölümüne kesin bağımlılığını yayınlayan ve zayıflığını ortaya koyan Kerkerat olaylarının peşi esna kusursuz ortak elektrik süresince yaşadığına ayraç fail Endülisi, şunları kaydetti:
"Yeni BM Temsilcisi'nin başarısı, Cezayir tarafının bulunan çatışmadaki pozisyonu bilhassa peyda etmek neredeyse Batı Sahra hastalığına değgin kesin ortak gösterime erbap olmasına ve Fas ile Cezayir ortada aracısız müzakerelerin olması icap ettiğini vurgulamasına bağlıdır. BM resmi sözcüsünün endirekt adına ayraç etmiş bulunduğu obje de budur."
Cezayir'in Fas ile aracısız müzakerelere girmeyi reddediyor ve müzakerelerin Rabat ile "Polisario" ortada olması gerektiğine inandığını kaydeden Endülisi, "Fas, derinlemesine süredir bitmeme fail bu çatışmayı bozma arzusunu dile getirmiştir ve arsıulusal dayanak noktası ele geçiren muhtariyet önerisini sundu." dedi.
