Ankara
Biden göreve başlamasından endamsız müddet sonra, emektar ABD Başkanı Barack Obama çağında DEAŞ ile Mücadele hususi Temsilciliğini tay tay arabası McGurk'ü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Koordinatörlüğüne getirdi.
McGurk, Irak’ta budunsal ve görüş kesiksiz ortak kaosun yükselişinde ve yıldırı örgütü DEAŞ'a uzanan sürecin hazırlandığı 5 salname Irak deneyiminden sonra, Suriye’de yıldırı örgütü YPG/PKK rüçhan politikalara imza attı.
Avukatlık eğitimine eş McGurk, 2004’te kariyerinin tarafını diplomasiye çevirmesinin ardından, önce işi Bağdat Büyükelçisi John Negroponte'ye Irak Anayasası'nın yazımında müşavirlik gerçekleştirmek oldu.
McGurk'ün Irak'ta fariza icra ettiği 2004-2009 yılları, Irak'ın baştan yapılandırıldığı dönemdi. Bu ortamda McGurk, Irak'taki bulunan kaosun taşlarını örenlik ekibin başlangıç aktörlüğünü yaptı.
Irak’ın budunsal ve görüş kesiksiz ayrışmasının mimarı
Ülkeye 8 sene otoriteli ve mezhepçi biçimde hükmedecek Şii reis Nuri Maliki yönetimi 2006'da başladı. Maliki, Şii grupların Irak siyaseti içerisindeki kılavuz gemisi rolünü pekiştireceği ve Sünnileri dışlayacağı sinyallerini verdi. Eş zamanlı olarak, sürat tırmandı, arka arkaya bombalı saldırılar düzenlendi.
McGurk'ün kadrosunun Kürtleri ve Şiileri evleviyet meydan politikası, direnişin artması, istikrarın sağlanamaması, parçalanmışlığın çoğalması kadar Irak içi; Şii iktidarı ve Tahran ile andıran ilişkileri, yandaki devletlerde Kürt devleti dair yükselen duyarlık kadar aut dinamikleri ortaya çıkardı.
Şubat 2007'de Irak komutanı şekilde tayin edilen General David Petraeus, ülkedeki sürat ortamını ve El Kaide'yi dolaşmak düşüncesince ortak tasar devreye koydu. Sünni gruplar, ABD yardımı ile ortak araya getirildi ve El Kaide'yle savaştı. Böylece ABD'ye ve Şii hakimiyetine huzur savaşçı Sünni güçler, politikacı düzene müdahale edilmiş, El Kaide de yenilmişti.
Ancak McGurk ve ekibi, Maliki'nin Irak milliyetçisi bulunduğu ve İran tesirinin abartıldığını savunarak Şii lidere dayanak çıktı.
McGurk, 3 Kasım 2011'de Washington Post gazetesinde arazi meydan röportajında, "İran Bağdat'ta banko şişman etkiye sahip. Ama tığ de öyleyiz." ifadesi, İran etkisinden huzursuz olmadığını gösteriyordu. Amerikalı bürokrat, ABD'nin Irak ordusunu yeteri kadar güçlendirdiğini savunmasına karşın, Haziran 2014'te Irak ordusu, Musul'u DEAŞ'a "tek mermi atmadan" tasdik etti.
DEAŞ'ı ortaya çıkaran şartların doğmasına tarz açtı
Irak’ta McGurk'ün kadrosunun desteğini meydan Şii reis Nuri Maliki, 2008-2014 yıllarında derece derece otoriterleşti ve ülkeyi Petreaus planı öncesine döndürdü. Sünnilerin dışlandığı Irak, siyasi, konuşu ve sosyal karmaşaya sürüklendi. Bazı eyyam 200 ferdin öldüğü bombalı ve silahlı eylemler gerçekleştirildi.
Bu tam ABD, Türkiye'nin Sünnilerin devir dışı bırakılması yönündeki uyarılarını delik arkası etti. Sünnilerin politikacı sistemin dışına itilmesiyle ortaya çıkan boşluğa, DEAŞ'ın tohumları ekildi.
DEAŞ, ABD işgali sonrası aktiflik ele geçiren ve El Kaide'ye bağlılığını bildiren gruplardan bir tanesi şekilde 2004'te ortaya çıktı.
Dışlanmış Sünnilerden lehtar toplayan örgütün, Maliki hükümetine harp alanı meydan oymak ve emektar Baas mensuplarıyla icra ettiği ittifak, ilerleyişini hızlandırdı.
Büyükelçilik hayali, hususi hayatının basına sızmasıyla sona erdi
Barack Obama, Ocak 2009'da rolü George Bush'tan devraldığında, McGurk'ün "başkanın fevk dozaj danışmanı" şekilde görevine bitmeme etmesini istedi.
Esasen "Bush'un adamı" McGurk, DEAŞ ile kıtal hususi mümessili olduğunda, çabucak terfian Obama'yı Irak ve Suriye politikalarında yönlendirdi.
ABD Merkezi Haber Alma Teşkilatının (CIA) hamam bakmadığı McGurk, Merkez Kuvvetler Komutanlığının (CENTCOM) desteğini alarak kariyerini sağlamlaştırdı.
McGurk'ün kariyeri, Haziran 2012'de adı Bağdat Büyükelçisi adaylığı düşüncesince geçmiş bulunduğu sırada, Bağdat'taki rolü esnasında ortak Amerikalı gazeteciyle ilişkisinin basına sızdırılması zımnında sarsıldı.
Kongre, McGurk’ün büyükelçiliğine müsaade vermedi. Ancak sefirikebir bulunmasına engel bulunan skandal, McGurk'ü başkanın bakış açısından düşürmedi.
2004-2009'daki Irak deneyimi sebebiyle McGurk, Eylül 2014'te zamanın ABD Başkanı Barack Obama'nın DEAŞ'la Mücadele hususi Temsilcisi John Allen'ın yardımcısı oldu.
Suriye'ye Irak modelini getirme isteği
Irak'ın federal yapısının mimarı McGurk, Suriye'nin kuzeyinde DEAŞ ile kıtal bahanesiyle YPG/PKK'ya dayanak vererek iç harp sonrası modüler ortak Suriye haritası çizmeye koyuldu.
McGurk, General Allen'ın yardımcılığını üstlendiği dönemde, DEAŞ tehdidine huzur Türkiye'yi en ehemmiyetli eş şekilde niteliyordu. Ancak hususi temsilciliği devralmasına 1 ay kaldığında McGurk, Erbil'de YPG/PKK'lı Salih Müslim ile ortak araya geldi ve DEAŞ'a huzur mücadelede önce kat bahis konusu grubun rolüne değindi.
Ekim 2015'te rolü Allen'dan devralarak ABD Başkanı Obama'nın DEAŞ ile Mücadele hususi Temsilcisi bulunan McGurk, çabucak rotasını Ankara'dan, YPG/PKK'ya çevirdi.
Türkiye'nin DEAŞ ile Irak ve Suriye'de senkronik kıtal ısrarlarına rağmen, Irak'a yoğunlaşan McGurk, böylelikle DEAŞ Suriye'de toplandıkça, YPG/PKK'ya DEAŞ ile kıtal bahanesiyle şimdi ortak tomar dayanak verilmesinin yöntemini açtı.
"Kürtlerin birleşmesi gerektiği" söylemini kullanan McGurk, aykırı Kürtlerin oluşturduğu Kürt Ulusal Konseyine (ENKS) ise daima mesafeli kaldı ve YPG/PKK'nın bu grubu bastırmasına huzur çıkmadı.
Elebaşlarıyla çalım verdi
McGurk, dünkü vazifesinde dü sene içre Suriye'nin kuzeydoğusunda YPG/PKK'nın obstrüksiyon etmiş bulunduğu alanı nice kat görüşme etti. Bunların bir çok çok basına yansıdı.
İlki, 1 Şubat 2016'da, Aynularab'ın (Kobani) DEAŞ'tan alınarak YPG/PKK'nın işgaline girmesinin sene dönümünde gerçekleşti.
McGurk'ün, YPG/PKK'nın sözcülerinden Polat Can'ın elinden onurluk almış bulunduğu ışık üzerine, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Obama yönetimine, "terör örgütü ve NATO müttefiki ortada yeğleme yapması" çağrısında bulundu.
Ancak Ağustos 2016'nın nihayetinde McGurk, yeni baştan teşekkül kontrolündeki alana gitti ve desteğini yineledi.
McGurk, TSK'nin hudut ötesi operasyonlarını eleştirdi.
Erdoğan'ın ABD'de Trump ile ortak araya gelmesinden 1 devir sonra, McGurk de 17 Mayıs 2017'de Rakka'nın kuzeyindeki YPG/PKK noktalarını görüşme ederek aralarında Şahin Cilo, Aldar Halil, Enver Müslim'in de bulunduğu yıldırı örgütü elebaşlarıyla çalım verdi.
CENTCOM'la SDG paravanını buldu
YPG/PKK, McGurk'ün meşruluk kazandırma projesi çerçevesinde, tabanca ve mazi hizmet yardımı ile namına andıran tuttuğu birtakım ıvır zıvır grupları 12 Ekim 2015'te, "Suriye Demokratik Güçleri" (SDG) altında birleştirdi.
Bu tarihten sonradan özellikle McGurk edinmek neredeyse Amerikalı yetkililer, DEAŞ ile mücadelede SDG'ye dayanak verdikleri anlamında izahat yaptı.
ABD hususi Kuvvetler Komutanı Orgeneral Raymond Thomas, YPG/PKK'nın McGurk'ün talimatlarıyla insan değiştirdiğini 22 Temmuz'da itiraf etti. Thomas, şu biçimde demişti:
"Brett McGurk kadar ortak partnerim bulunduğu düşüncesince şanslıydım zira (SDG unsurları) benim veremeyeceğim şeyleri istiyorlardı. Suriye'nin geleceğinin konuşulmuş bulunduğu Cenevre ve Astana kadar yerlerde masada edinmek istiyorlardı. PKK adı altında tek devir masada olamazlardı. Bu sebepten onları askerileştirdik ve Brett McGurk, onları bu biçimde görüşmelerin içre tuttu ve bizim güzel ortak ortağımız olmaları düşüncesince onlara lazım meşruiyeti sağladı."
Münbiç oyunu dikkati çekti
Terör örgütü YPG/PKK, McGurk'ün yardımı ile arka arkaya kantonlar duyuru ederek muhtar yapılarla federal Suriye hazırlıklarına mücahede verdi.
YGP/PKK'nın Ağustos 2016'da ABD yardımı ile Münbiç ilçesine girmesinden sonradan Amerikalı yetkililer Türkiye'ye, örgütün ilçeyi ayrılma edeceği garantisini vermişti.
ABD yönetimi ve McGurk, defaatle örgütün Münbiç'ten çıktığını tez ettikten ortak müddet sonradan varlığını itiraf etti.
McGurk, muhtar dalavere planlarını Esed diyetiyle de etüt etmekten çekinmedi.
YPG/PKK'nın 17 Ekim 2017'de Rakka'yı işgalinin ardından, alana mevrut McGurk'ün, devrisi devir diyetinin duyum şefi Ali Memlük ile bu mevzuyu görüştüğü basına yansıdı.
ABD askerlerinin çekilmesine huzur çıktı
McGurk, Trump'ın ağustos ayında emektar Ankara Büyükelçisi James Jeffrey'i Suriye hususi mümessili şekilde atamasının arkası sıra art plana çekildi.
Amerikalı hariç ilişkiler uzmanı Trump yönetiminin 19 Aralık 2018'de Suriye'den çekme kararından elden sonra, fariza süresinin dolmasına 2 ay kaldığında istifa etti.
Kaldığı yerden bitmeme etti
2020 seçimlerinde ABD'de reis seçilen Biden, 8 Ocak'ta millî asayiş ekibinde arazi takanak dünkü adları açıkladı.
Biden'ın ekibinde Obama çağında fariza fail adları yeğleme etmesi dikkati çekti.
Dış politikada çarpıcı olacak adlar ortada Obama çağında DEAŞ ile Mücadele hususi Temsilciliğini tay tay arabası Brett McGurk de arazi aldı.
Tartışmalı insan McGurk, ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Orta Doğu ve Kuzey Afrika Koordinatörlüğü'ne getirilince YPG/PKK'nın desteklendiği Suriye politikası çelim kazandı.
ABD ile Rusya'nın pazarlıklarında McGurk'ün rolü
ABD'nin hepsi takdirini Çin'e odaklaması ve Orta Doğu'dan çekme sinyalleri vermesiyle Washington-Moskova hattında özen çeken gelişmeler yaşanıyor.
Biden'ın işbaşına gelmesinin arkası sıra ABD-Rusya ilişkilerinin baştan değerlendirildiği ciddi görüşmelerin ortak perdesi, McGurk ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye hususi Temsilcisi Aleksandr Lavrentiev ile ilkgüz ayının ortasında Cenevre’de gerçekleşti.
Toplantının gündemi ve neticeleri üzerine etraf kamuoyuna izah yapmadı.
Ancak etraf arasındaki gündemin, şimdi aşırı insanca meselelere odaklandığı biliniyor.
Diplomatik kulislerde, Suriye dosyasına hevesi mütenakıs Amerikan yönetimi akıbet çağda Rusya'nın Suriye'ye BM insanca yardımlarının dağıtımının Şam üstünden de yapılabilmesine hamam baktığı, askeri ve politikacı mevzularda Moskova yönetimi üstünde edisyon kurmaktan kaçındığı dillendiriliyor.
Bu durum, ABD'nin Suriye'de yıldırı örgütü YPG/PKK'yla kurulan statükoyu bozmama karşılığında, Rusya'ya şimdi ortak tomar meydan bırakacağı beklentilerini artırmış durumda.
Biden yönetiminin Suriye dosyasına icra vekili ve şişman seviyede Obama döneminden artan McGurk kadar bürokratlar, köklü istekli gördükleri muhaliflere huzur Esed diyetinin güçlendirilmesinden yana tavırlarıyla biliniyor.
ABD-Rusya arasındaki dünkü izlemsel yakınlaşmanın ortak işareti de üs tartışmaları oldu.
Amerikan basını, Putin'in 16 Haziran'da Biden ile görüşmesinde Amerikan askerlerine Rus üslerinde ev sahipliği ika önerisini masaya koyduğunu bildirdi.
Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de 21 Eylül'de, Rusya Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ile Amerikan mevkidaşı Mark Milley ortak araya gelmiş şekilde üs mevzusunun detaylarını görüştü.
Görüşmelerin neticeleri hâlâ kamuoyuyla paylaşılmadı.
