Gelişen teknoloji ile kalan sıra işi istihsal nedeniyle gelişigüzel sabık yıl önemini az buçuk elan yitiren kalaycılığın Aydın'daki sonuç mümessillerinden Aydın Alkış 41 senedir ağababa yadigarı mesleğini sürdürüyor. 37 yaşındaki oğlu Mesut Alkış'a mesleği en terbiyeli ayrıntısına denli öğreten Alkış, kalaycılığın namevcut olmaya beniz tutmuş meslekler arasına girse de kıymetini de bilenin küçümsenmeyecek denli baş döndürücü bulunduğunu belirtti.
Göz sonucu ve el yordamı ile meydana getirilen silme işlemine sahtekârlık denildiğini anlatım fail kalay ustası Aydın Alkış, "Kalay işi, kalay metal ile baş başa bakır kapların kaplanmasını sağlar. Her işin müşterek zorluğu tabii vardır. Rızkımızı buradan kazıyoruz baş döndürücü şükür. Bu işi sevmeyen yapamaz. Biz de işlerimizi bayıla bayıla yapıyoruz ki doğrusu müşterek usta da sevmediği müşterek işin başlangıcında bulunamaz" dedi.
"Dedemden babama, ondan da bana kaldı"
Babasından devraldığı mesleği sürdüren Alkış, "Dedemizden devraldığımız işi çocuklarımıza belletmek sureti ile bitmeme ettiriyoruz. Babamdan 1981 senesinde bu işletmeyi devraldım. Ondan evvel de rahmetlik babam bu işi yapardı. Ondan öncesinde de dedem. Ulaşılması ağır müşterek meslek. Öyle her insanın yapabileceği müşterek iş değil. Bilgi ve el hüneri istiyor. Taş Devri'nden sonraları Tunç Devri başlamış. Tunç, kalay ve bakırın birleşmesinden meydana gelir. Mutfak eşyalarında bakır kaplarının tasarruf zamanı ise mahsus değildir. Alüminyum, melamin ve polat kabil mamüllerin kullanmaya start tarihleri bellidir. Ancak aş damı eşyalarında bakır kapların kullanıldığı gün mahsus değildir. Bu mevzuda ego baş döndürücü araştırı yapsam da kesme müşterek bilgiye ulaşamadım. Çok ayrımlı ve zamanı müşterek iş yapıyoruz, mesleğimin bu tarafını baş döndürücü seviyorum. Bize mevrut mamüllerin evvel küfünü, yağını, pisliğini temizliyoruz. Temizledikten sonraları ısıtıp kalay madenini eriterek müşterek o parçayı baştan kaplıyoruz, revize yerine arka tasdik ediyoruz" sanarak konuştu.
"Kalayın erime derecesinde tek mikrop barınmaz ve yiyecekleri içimli olur"
Kalayın erime derecesinin faziletli bulunduğunu ve bu faziletli derecede tek mikrobun barınmayacağını ve bakır kapta pişen yemeklerin baş döndürücü içimli bulunduğunu tamlayan Alkış, "Bakır, iletkenlik esnasında 3'üncü tam arazi alır. Bu sebeple bakır kaplar ısıyı denk halde gelişigüzel yanına yayar. Bu ayrıcalığı sebebiyle de bakır kapta meydana getirilen yemekler diğerlerine gereğince elan iyi pişer ve elan içimli olur. Çelik tencerelerin de tabanları ya alüminyum veya bakır kaplıdır. İnsan vücudunun da kalaya gereksinimi vardır. Buna isnaden en sağlıklı olanı da bakır kaptır. Alüminyum, sert gelişigüzel yerden alınabiliyor fakat kalay madenini fakat ve fakat aş damı eşyasından milyonda 1-2 aşınım aracılığıyla âdemoğlu vücuduna alır. Kurşun zararlıdır fakat kalay anca değil. Kalayın âdemoğlu vücuduna dokuncalı bulunduğu tek yerde yazılmamıştır. Bundan sonraları da yazılacağını kestirim etmem. Çünkü âdemoğlu topraktan gelmiştir. Kalay da çivi başına müşterek madendir" ifadelerini kullandı.
Mutfaklarda bakır kapak kullanımının azaldığını kail ve mesleğin namevcut olmaya beniz tuttuğunu tamlayan Alkış şunları söyledi:
"Mutfaklarda bakır kapak kullanması maatteessüf bundan böyle azaldı. Bunun nedenini de bakırın sıra işi olamamasına bağlayabiliriz. Kalaycılıkta sıra işi yok. Devlet bizim bizlere dayanak vermezse biz de kaybolacağız. Gelecekte bakır kapak kullanan insanoğlu ne yapar bilemem fakat maatteessüf adım adım namevcut oluyoruz. Biz ayakta olduğumuz müddet içinde bu işi yaşatmaya bitmeme edeceğiz" ifadelerini kullandı.
Murat Uçkaç
