Ankara
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Afrika kıtasının gübreye ve tahıla gerekseme duyduğunu belirterek, "Biz Türkiye kendisine kalkınmakta bulunan ve az mütekâmil ülkelere, Afrika kıtasına baş döndürücü hâlâ yanında tomar hububat ve basma gönderilmesi gerektiğine inanıyoruz." dedi.
Çavuşoğlu, Güney Afrika Cumhuriyeti Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanı Naledi Pandor ile Pretorya'da Bakanlıkta planlı eş matbuat toplantısında konuştu.
Türkiye ve Güney Afrika Cumhuriyeti arasındaki ilişkilerin 19. asrın sonlarına dayandığını kaydeden Çavuşoğlu, evvel akıbet Osmanlı Başkonsolosu Mehmet Remzi Bey’in Johannesburg'daki kabrini görüşme ettiklerini ve Türkiye'nin Cape Town Başkonsolosluğunun toy binasının açılışını gerçekleştirdiklerini söyledi.
Çavuşoğlu, çağ mevkidaşı Pandor ile düet ve arsıulusal mevzularda şümullü görüşmeler yaptıklarını belirterek, bu sene önceki İki Uluslu Komisyon toplantısını Türkiye'de gerçekleştirmeyi istediklerini anlatım etti.
"2022 senesinde tecim hacmimiz yüzdelik 50 artarak 3 bilyon doları aştı." diyen Çavuşoğlu, hesaplı işbirliğinin hepsi yanlarını görüşme etmek düşüncesince 4. Karma Ekonomik Komisyon toplantısını Türkiye'de ayarlamak istediklerini dile getirdi.
Çavuşoğlu, Türkiye-Güney Afrika İş Forumu'nun gene toplanmasına ilişikli olasılıkları ele aldıklarını söyledi.
Bakan Çavuşoğlu, mevkidaşıyla enfrastrüktür ve erke planlarında fırsatları değerlendirdiklerini belirterek, ilişik makamlar ortada Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Mutabakat Muhtırasının imzalandığını bildirdi.
Türk Hava Yollarının (THY) Johannesburg ve Cape Town'a seferlerini artırmasının tecim ve turizmi geliştireceğine dikkati çekici Çavuşoğlu, "Bugünkü toplantıda müstevli evveliyat seviyelere ulaşmamız gerektiği ait oydaş olduk. Potansiyel var, bundan dolayı Türkiye ve Afrika ilişkilerini desteklemeye bitmeme edeceğiz." dedi.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Pretorya Ofisinin de 2017'de hizmete açıldığını, bugüne genişliğinde restorasyon, sağlık, pedagoji bilimi ve mesleksel pedagoji bilimi özellikle edinmek kıl payı nice bölgede 50 plan yaşama geçirdiğini vurguladı.
Çavuşoğlu, TİKA'nın başkaca nisanda Güney Afrika Cumhuriyeti'nin doğusundaki Kwazulu-Natal eyaletinde meydana mevrut yığın felaketinin arkası sıra alana önceki besin kolisi ulaştıran kurumlar ortada da toprak aldığını söyledi.
"Türkiye Maarif Vakfı ikinci okulunu Cape Town'da açacak"
Mevkidaşı Pandor düşüncesince de eğitimin ehemmiyetli yanında husus bulunduğunu aktaran Çavuşoğlu, "Türkiye Maarif Vakfı ikinci okulunu Cape Town'da açacak. İlk meslek 2021 senesinde Johannesburg'da açılmıştı." dedi.
Çavuşoğlu, Johannesburg Yunus Emre Kültür Merkezinin 2017'den itibaren faaliyette bulunduğunu ve Güney Afrikalıların buna baş döndürücü alaka duyduğunu belirterek, "Türkiye Bursları'ndan yararlanan mektepli sayımızı artırmaya hazırız." ifadesini kullandı.
Vize ve emek vermek izinleri kabilinden konsoloshane meselelerini de görüştüklerini kaydeden Çavuşoğlu, yaklaşan sürede Ankara'da Konsolosluk Müzakereleri görüşmesi gerçekleştirmek istediklerini dile getirdi.
Çavuşoğlu, FETÖ'yle mücadeleye ilişkin, "Yalnızca Türkiye ve Güney Afrika'ya değil, değme ülkeye yıldırma meydana getiren FETÖ'ye dirlik mücadelenin öneminin altını gene çiziyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Bölgesel ve global mevzularda da fikir alışverişinde bulunduklarını aktaran Çavuşoğlu, Türkiye'nin Afrika'ya yaklaşımının denk ortaklık, çapraz hürmet ve kazan-kazan stratejisi üstünde düz yazı edildiğini belirtti.
Afrika kıtasıyla ilişkiler
Çavuşoğlu, Afrika Ortaklık Politikası kapsamında Güney Afrika ile çalışmaya bitmeme edeceklerini vurguladı.
Türkiye'nin Güney Afrika ile G20'de güzel yanında işbirliğinin bulunduğunu aktaran Çavuşoğlu, Güney Afrikalı mevkidaşını Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşan devletler grubu (BRICS) başkanlığını gene almaları zımnında kutlama kartı etti.
Çavuşoğlu, Ukrayna, Etiyopya ve Afrika'daki gelişimleri de görüştüklerini kaydederek, "Etiyopya hükümeti ile TPLF arasındaki anlaşmadan sevinme duyuyoruz ve Güney Afrika'nın bunu sağlamadaki rolünü ölçüm ediyoruz." dedi.
Ukrayna ait Çavuşoğlu, "BM'de İstanbul Tahıl Anlaşması'nın operasyonunun problemsiz halde ilerlemesi düşüncesince Güney Afrika ile elimizden geleni yapıyoruz." diyerek konuştu.
Çavuşoğlu, düşmanlıkların sona ermesinin ve adaletli yanında sulh düşüncesince müzakerelerin başlamasının gerektiğine ilişikli dü ülkenin de bire yanında görüşü paylaştığını ve bunun düşüncesince beraberce çalışmaya bitmeme edeceklerini söyledi.
Basın toplantısının arkası sıra Pretorya Üniversitesinde Maarif Türkiye Çalışmaları Merkezinin açılışını yapacaklarını aktaran Çavuşoğlu, mazruf paylaşımına ilişikli Antalya Diplomasi Forumu (ADF) ve Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü (ISS) ortada da yanında geçim imzalanacağını açıkladı.
Çavuşoğlu, Pandor'un sabık sene ADF'ye katıldığını ve bu yılda Güney Afrikalı mevkidaşını orada kıymetlendirmek istediğini dile getirdi.
Son kendisine teşekkürlerini ileten Çavuşoğlu, "İki ehemmiyetli diyar kendisine işbirliğimiz, aktüel global sorunlara uyanıklık çekilme noktasında yanında ayırt yaratacak. Bunun düşüncesince sizinle çalışmaya bitmeme etmeye hazırım." ifadelerini kullandı.
"Bu savaşın etüt masasında sona ereceğine inanıyoruz"
Ukrayna'ya bağlı sorulara karşılık verici Çavuşoğlu, Türkiye'nin bu mevzuda koyu efor gösterdiğini ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başından buyana hem mütareke tıpkı sürede temelli sulh düşüncesince emekleri sürdürdüğünü belirtti.
Çavuşoğlu, "Tabii ki misyonumuz temelli yanında sulh ve çapraz onama edilmektedir yanında çözüm. Biz bu savaşın etüt masasında sona ereceğine inanıyoruz. Bu ne genişliğinde er olursa o genişliğinde iyi." dedi.
Türkiye'nin çabalarını özetleyen Çavuşoğlu, "Ama toy parametreler ve gerçekler var. Rusya, şu an müzakerelere müheyya bulunduğunu anlatım ediyor. (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir) Zelenskiy ise 10 noktalı yanında sulh planı önerdi. Biz Türkiye kendisine bu planı destekliyoruz ve çalışmalarımızı sürdürüyoruz." diyerek konuştu.
Çavuşoğlu, harbe karşın diplomasinin neticelerini gördüklerini ve nice boyutta görüşmelerin bitmeme ettiğini aktararak, "İstanbul'da görüşmelere ev sahipliği yapıyoruz. Bir harp bitmeme ediyor lakin kılıç değme dü tarafla da yanında etkileşim ve angajman içindeyiz. Bu harbe yanında an ilkin akıbet vermeye çalışıyoruz." dedi.
"(Brezilya) Bu boyut istikrara kavuşmalı"
Brezilya'da emektar Devlet Başkanı Jair Bolsonaro taraftarlarının Ulusal Kongre binasına girmesine bağlı soruya karşılık verici Çavuşoğlu, bu durumun "gerçekten onama edilemez olduğunu" ve "Türkiye'yi endişelendirdiğini" belirtti.
Çavuşoğlu, Türkiye kendisine bu saldırganlığı kınayan çelimli yanında beyanatta bulunduklarını anımsatarak, "Brezilya Cumhurbaşkanı'nın (Luiz İnacio Lula da Silva) fariza tesliminde de oradaydık. Bunun değme halde Brezilya halkının iradesi olduğuna ve hacısı hocası kabilinden onama edilmesi gerektiğine inanıyorum. Bu boyut istikrara kavuşmalı." dedi.
Gıda güvenliği ve Afrika halkının desteklenmesiyle ilişik Çavuşoğlu, bu mevzuda ağırbaşlı problemlerle dirlik karşıya kalındığını, besin ve erke güvenliğinin akıbet etap ehemmiyetli bulunduğunu vurguladı.
Çavuşoğlu, hububat anlaşmasına değinerek, "Bu gerçekte kıtanın halkları ve devletler düşüncesince gerekseme mahsus yanında obje olduğu için onları rahatlatan yanında kombinezon oldu. Gıda fiyatında artışlar, anlaşmanın arkası sıra yüzdelik 9 azaldı. 2008'den bu yana artmakta bulunan fiyatların düşmeye başladığı gördük." dedi.
"Afrika kıtasına baş döndürücü hâlâ yanında tomar hububat ve basma gönderilmesi gerektiğine inanıyoruz"
Bakan Çavuşoğlu, Afrika ülkelerinin hakkıyla baş döndürücü hâlâ yanında tomar basma ve hububat alması icap ettiğinin altını çizdi.
Çavuşoğlu, mevzuyla ilişik hem Rusya hem Ukrayna ile görüşmeleri sürdürdüklerini belirterek, Türkiye'nin bu manada Afrika'ya başıboş dış satım gerçekleştirebileceğini anlatım etti.
Afrika'nın baş döndürücü ehemmiyetli yanında potansiyeli bulunduğunun altını çizen Çavuşoğlu, bunun düşüncesince gübreye ve tahıla gerekseme duyulduğuna dikkati çekerek, "Biz Türkiye kendisine kalkınmakta bulunan ve az mütekâmil ülkelere, Afrika kıtasına baş döndürücü hâlâ yanında tomar hububat ve basma gönderilmesi gerektiğine inanıyoruz." dedi.
