Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, esbak Rusya'nın başkenti Moskova'ya gerçekleştirdiği ziyarette Rusya Dışişleri Sergey Lavrov ile görüşmüştü. Bakan Çavuşoğlu, bugün ise Ukrayna'nın Lviv kentinde Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile bir araya geldi. Çavuşoğlu ve Kuleba görüşmenin arkası esna kuma matbuat toplantısı düzenledi. Kuleba, “Biz Türkiye'nin arabuluculuk çabalarını iri bir kıvançla karşılıyoruz. Bugün tevellüt Çavuşoğlu Moskova'da icra ettiği görüşmelerin neticelerini bizimle paylaştı. Rusya'nın ülkemize müteveccih icra ettiği saldırılara sonuç hasretmek ve Rus birliklerinin arka çekilmesi düşüncesince Ukrayna'nın rastgele platformda olacağını tabir edebilirim. Ukrayna ve Rusya Başkanlarının görüşmesi için, çabaların yoğunlaşması düşüncesince mutabakata vardık. Savaşın bitmesi mevzusundaki dört başı mamur ciddi noktaların Putin ile görüşülmesi icap ettiğini aşırı dobra anladık. Bunun haricinde kılıç editör düet ilişkilerimizi de görüştük. Rus saldırısın başlamasından itibaren Türkiye çeşidinden tahsil edilen kararlar düşüncesince şükranlarımızı sunduk” ifadelerini kullandı.
“Erdoğan, 16.00'da Rusya Federasyonu Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi”
8 Ekim'de Stratejik Planlama Toplantısı'nın Ukrayna'da yapıldığını kaydeden Çavuşoğlu, “Özellikle bu güç eyyam de Lvİv'e gelmiş şekilde izlemsel ortağımız Ukrayna'ya bulunan desteğimizi burada ifşa geçirmek istedik. 24 Şubat'tan bu yana maatteessüf harp bitmeme ediyor ve binlerce çıplak yaşamını kaybetti. 3 milyonu bir tomar günahsız insanoğlu ülkesini ayrılma geçirmek mecburiyetinde kaldı. Polonya'dan buraya gelirken minval üzerinde ve özelikle kapılarda şahısların beklediğini ve ülkesini ayrılma ettiğini gördük ve üzüldük” dedi. Bu savaşın biran evvela sona ermesi icap ettiğini kaydeden Bakan Çavuşoğlu, “Akan kanın ve delik yaşlarının durdurulması gerekiyor. Biz önceki günden bu güne derece çabalarımızı yoğunlaştırarak bitmeme ediyoruz. Bu düşünceyle arkadaşım Kuleba ve Lavrov'u Antalya'da bir araya getirdik. Toplantıda müspet yaklaşımında çevre Kuleba'ya bir posta daha teşekkürname geçirmek istiyorum. Bir yandan Belarus müzakareleri bitmeme ederken kılıç de barışın tesisi düşüncesince çabalarımızı bitmeme ettiriyoruz ve o sebeple esbak Moskova'daydım. Moskova da gündeme gelinen mevzular ve edindiğimiz izlenimler üzerine bugün Kuleba'ya bilgelik verdim. Cumhurbaşkanımız Erdoğan'da esbak Başkan Zelensky ile telefon da görüştü. Bugün de Türkiye saati ile 16.00'da Rusya Federasyonu Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi” açıklamasını yaptı.
“Liderler düzeyinde bir görüşmenin de yerin hazırlanması gerekiyor”
Ukrayna ve Ukrayna halkının bu harp karşısında göstermiş bulunduğu çabayı topu topu dünyanın gördüğünü kaydeden Bakan Çavuşoğlu açıklamasını sürdürdü:
“Ukrayna'nın arsa bütünlüğü, bağımsızlığı ve egemenliğine desteğimiz tamdır. Ukrayna'ya verdiğimiz dayanak noktası bizim prensipli politikamız ve müttefikliğimizin, izlemsel dostluğumuzun doğasıdır. Özellikle insancasına alanlardaki yardımlarımız da bitmeme edecek. Türkiye aslında bu yana bu süreçte prensipli davranış sergilemiştir. Her dü ülkeyle diyaloğu bulunan bir dünya kendisine savaşın durdurulması yönünden içtenlikli gayretler sergilemiştir. Bu güç çağda yurttaşlarımızın tahliyesini gerçekleşirdik. Ukrayna yönetiminden aşırı dayanak noktası gördük. Ukrayna yönetimine aşırı teşekkürname ediyorum. Ayrıca Kırım Tatar soydaşlarımıza ve güç halde bulunan Ukraynalı vatandaşlara kapımızı açıkça tuttuk ve ülkemize mevrut Ukraynalılara da en dobra halde ev sahipliği hazırlamaya çalışıyoruz. Bugün en iri zorluğumuz Mariupol dalında orada çatışmalar bitmeme etmiş bulunduğu düşüncesince orada canlı vatandaşlarımızı ve günahsız sivillerin tahliyesini yapmaktır. Temennimiz evvela Mariupol'da insancasına bir ateşkesin sağlanması sonradan da topu topu Ukrayna da savaşın sona ermesi ve ateşkesin temelli bir halde organizasyon edilmesi ve barışma ve sulh önünde diplomasiye vesile verilmesidir. Kuleba ve Lavrov'u tabii Antalya'da bir el değişik araya getirmekten kılıç bahtiyar olacağız. Ama en endamsız sürede bundan hakeza liderler düzeyinde bir görüşmenin de yerin hazırlanması gerekiyor. Böyle bir liderler ortada ki görüşmeye de ev sahipliği gerçekleştirmek istediğimizi daha evvela de belirtmiştik. Bu dü ziyaretin sonucunda editör muharebeler düşüncesince bir obje anlatmak güç kabil lakin mütareke umudumuz biraz daha artmıştır”
Financial Times'da arsa düzlük 15 maddelik uzlaşma metnine bağlı suali yanıt veren Kuleba, “Mutabakat metninin Rusya'nın isteklerini içeren bir doküman bulunduğunu konfirmasyon edebilirim. Bu Ukrayna'nın bildirme etmiş bulunduğu maddeler halinde yorumlanmamalı. Ukrayna'nın asayiş garantilerinin istediği en ehemmiyetli konu. Savaş başlamadan evvela Ukrayna'nın Birleşmiş Milletler Konseyi Daimi üyeliği Türkiye ve Almanya'nın katılımıyla bir doruk toplantısı dair bir üstünlük ortaya koydu. Dolayısıyla bu inisiyatifi de geliştirerek Türkiye'yi de garantilerini bildirme geçirmek istediğimiz devletler ortada görüyoruz. Türkiye Karadeniz dalında istikrarı sağlayıcı aşırı iri bir otoriteye sahip. Sadece Rusya ile asayiş mevzularını bahsetmek boş boş olacak. Bizim aşırı yönlü bir anlaşmaya ihtiyacımız var” dedi.
Çavuşoğlu: “iki liderin bir araya vürut ihtimali var”
Çavuşoğlu ise ayrımsız soruya, “Bu ortaklaşa asayiş anlaşması dair Ukrayna'nın bir teklifi oldu. H5 +Türkiye ve Almanya. Dün Moskova da yaptığım temaslarda Rusya'nın buna itirazı olmadığını ve hakeza bir teklifi bildirme edebileceklerini gördüm. Tabi burada ehemmiyetli bulunan rastgele dü tarafın birlikte halkının da bildirme edebileceği bir mutabakata varılması ve bu mevzularda barışma zemini olursa dü liderin bir araya vürut ihtimali var. Ukrayna tarafı sayın Zelenskiy bunu aslında bu yana söylüyor. Türkiye de Putin ile bir araya neşet geçirmek istediğini söylemişti. Biz Putin ile de temasımızı sürdürüyoruz. Böyle bir toplantıya kıvançla ev sahipliği gerçekleştirmek isteriz. İki liderin görüşmesi düşüncesince devir hasretmek zor. İki liderin de buna amade olması geçişsiz bu yerin de hazırlanması gerekiyor. Tarihi de onlar belirleyecek” ifadelerini kullandı.
“Mariupol da 100'den bir tomar vatandaşımız bulunuyor”
Çavuşoğlu açıklamasını şöyleki sürdürdü:
“Mariupol da minimum 24 saatliğine insancasına ateşkesin ve koridorun açılması teklifi Antalya'da gündeme gelmişti ve esir bu teklifi çelimli bir halde desteklemiştim. Maalesef bunu başaramadık, çatışmalar bitmeme diyor. On binlerce çıplak şehri ayrılma edemedi. Biz rastgele dü tarafla da dek halindeyiz. Rus tarafı müşterilerini boşaltmak istediklerini Ukrayna'nın engellediğini, Ukrayna da buna amade olduklarını ve Rusların engellediğini söylüyor. Biz de, burada arsıulusal şirketler Kızılhaç Örgütü ve BM insancasına hareketi bulunan OCHA ve Türk Kızılayı rasatçı olsun. 24 sayaç mütareke oldun, geçenek açılsın ve bu insancasına şirketler gözlemlesin dedik. Biz topu topu öbür alanlarda yurttaşlarımızın tahliyesi sürecinde Ukrayna çeşidinden aşırı iri dayanak noktası gördük. Bu desteklerle kısaca 15 bin 200 insanımızı boşaltma ettik. Şuan da Mariupol da 100'den bir tomar vatandaşımız bulunuyor”
Çavuşoğlu, “Dün Moskova da gündeme de geldi bugünde burada ele aldık Ukrayna'nın iş donanmasına amade olduklarını kendileri bizlere tabir etti” dedi.
“Ben Ukrayna'nın bu garantiyi hasretmek istediğimizi tabir geçirmek isterim. Problem bizim tarafımız da değil Rusya tarafında” diyen Kuleba, “Biz bugün sayın Mevlüt Çavuşoğlu ile Mariupol'u elden insancasına geçenek yönünden değil rastgele açıdan değerlendirdik. Ben meslektaşıma Mariupol de Rusya'nın uyguladığı vicdansız tutumu anlattım. Bugün Mariupol dünyanın en dinamit noktayı durumuna geldi. Herkesin oradaki Rus saldırısının durdurması düşüncesince efor göstermesi lazım” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu: “Ukrayna'nın indinde olduk bundan sonradan da indinde olmaya bitmeme edeceğiz"
Çavuşoğlu “Savaş dair prensipli bir davranış sergiliyoruz. Doğruya akla yatkın yanlışa hata diyoruz. Bahsettiğiniz Bayraktar SİHA'ları Ukrayna çeşidinden bir Türkiye'de bir şirketimizden satın tahsil edilen ürünler. Biz editör Türkiye kendisine aslında bu yana Ukrayna'nın indinde olduk bundan sonradan da indinde olmaya bitmeme edeceğiz” açıklamasını yaptı.
Volkan Kayalar - İsmail Coşkun - Kenan Kayrak
