Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın davetine icabetle sabahleyin saatlerinde hükûmet merkezi Tahran'a geldi. Bakan Çavuşoğlu, henüz sonraları İranlı mevkidaşı ile alışma etmek neredeyse İran Dışişleri Bakanlığına geçti.
Bakan Çavuşoğlu, İranlı mevkidaşı ile düet ve heyetlerarası mülakat gerçekleştirdi. İki icra vekili henüz sonraları düzenledikleri matbuat toplantısı ile soruları yanıtladı. İki sene aradan sonraları İran'da bulunmaktan sevinme duyduğunu dile getiren, “Öncelikle Hürmüzgan vilayetinde meydana mevrut zelzeleden ötürü hem başsağlığı tıpkı sürede esbak olsun dileklerimizi çalmak istiyorum. Türkiye karındaş İran'ın yaralarını lahana sarması dair müstelzim desteği vermeye hazırdır” dedi.
İkili ilişkilerin enine durmaksızın ele alındığını kaydeden Bakan Çavuşoğlu, “Bugün kardeşim Hüseyin ve heyetlerimizle bu arada Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyinin 7'nci toplantısının hazırlıklarını da gözden geçirdik ve İran'ın teklifi üzerinde levent boylu vadeli şümullü yanında ortaklaşa iş düşüncesince minval haritamızı yakalamak neredeyse heyetlerimiz çalışacaklar. Yetiştirebilirsin bu şahika marjında bunu imza etmek istiyoruz. Çok sayıda etüt ettiğimiz anlaşmalar da var. Bunların müzakerelerini tamamlayabildiklerimizi de gine bu şahika marjında imzalayıp ilişkilerimizin türel altyapısını henüz da yükseltmek istiyoruz. Terör, gümrüksüz muhaceret ve insanoğlu kaçakçılığı kabil düzenlilik mevzularını da ele aldık. Bu konudaki dayanışmamızı yükseltmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
“Maalesef pandemi haysiyetiyle düet ticaretimizde ağır yanında azalış oldu” diyen Bakan Çavuşoğlu açıklamasını şöyleki sürdürdü:
“Ama bu sene sabık yıla layıkıyla civar 9 ayda yüzdelik 71.1 çoğalma var. Bu çoğalma muştulu lakin hedeflerimizin baş döndürücü uzağındayız. Bu hedeflerimize iktiran etmek düşüncesince henüz baş döndürücü çalışmamız gerekiyor, bunları da gözden geçirdik. Özellikle tercihli tecim anlaşmasının kapsamının genişletilmesi dair 6 senedir etüt yapıyoruz. Bunu da bundan sonraları tümlemek istiyoruz ki ticaretimiz henüz da artsın.”
“Anlaşmadan çekilenlerin muktezi adımları atması gerekiyor”
İran'a yönelik yaptırımlara yer veren Çavuşoğlu, “Biz İran'a yönelik tek yönlü yaptırımların kusur bulunduğunu tamamı platformlarda söylüyoruz. Bugün burada yanında kat henüz vurgulamak istiyorum. Bu fırsat ile şümullü kuma aksiyon planının baştan işler bir duruma gelmesi düşüncesince tamamı tarafların muktezi adımları atması icap ettiğini düşünüyoruz. Özellikle bu anlaşmadan çekilenlerin muktezi adımları atması gerekiyor. İran'a yönelik tek yönlü yaptırımların kaldırılması gerekiyor. Viyana'daki görüşmelerin tekrardan başlatacak olmasından da bu vesileyle devlet duyduğumuzu vurgulamak isterim. Bu görüşmelerin müspet sonuçlanması hoppadak hesaplı ilişkilerimiz açısından değil bölgenin istikrarı itibarıyla da ehemmiyetli olacaktır” ifadelerini kullandı.
“Kazımi'nin konutuna kaynaklanan saldırıyı da kınadığımızı vurgulamak isterim”
Bölgede ehemmiyetli gelişmelerin bulunduğunu laflarına ekleyen Bakan Çavuşoğlu, “Bu sebeple diyalekt mevzularda diyalog ve işbirliğimizi sürdürmemiz gelişigüzel zamankinden henüz da ehemmiyet sunma ediyor. Afganistan bunlardan yanında tanesi. Suriye'de politik hal düşüncesince çalışmaya bitmeme etmemiz lazım. Irak gelişigüzel ikimizin de komşusu. Körfezde gelişmeler var, Yemen'deki mihnet bitmeme ediyor, Güney Kafkasya'nın istikrarı düşüncesince ilkin 3+3 formatı peyda etmek neredeyse bu mevzularda İran'la andıran emek vermek ümidi içerisindeyiz. Irak'ta planlı seçimlerin hassaten sulh arasında gerçekleşmesinden sevinme duyduk. Ama sabık hafta Kazımi'nin konutuna kaynaklanan saldırıyı da kınadığımızı yanında kat henüz vurgulamak isterim. Irak'ın istikrarı düşüncesince dü dünya yerine ehemmiyetli ulama sağlayabileceğimizi düşünüyorum. Suriye'de Astana formatında işbirliğimizi sürdüreceğiz. Önümüzdeki süreçte hem liderler düzeyinde tıpkı sürede dışişleri bakanlıkları düzeyinde derinti gerçekleştirmeyi dilek ediyoruz. Afganistan'ın temelli barışı ve istikrarı düşüncesince bire yanında düşünüyoruz. Bölgesel mevzulara baktığımızda İran'la nice mevzuda görüşlerimiz örtüşüyor ve Afganistan'daki şu anki halden akıl duyuyoruz. İnsani akse yanında yandan hesaplı başağrısı baki taraftan, güçlük var. Kapsayıcı, herkesi bağrına basan yanında hükümetin kurulması arzumuz. Son senelerde DAEŞ yıldırı örgütünün Hazaralar ilkin peyda etmek neredeyse topluluğun ayrı ayrı kesimlerine yönelik yıldırı saldırılarını yanında kat henüz kınıyoruz ve Afganistan'ın istikrarı düşüncesince gine beraberce çalışmaya hazırız” açıklamasını yaptı.
“Tahran'da kendimi dostumun evinde hissettim”
Bakan Çavuşoğlu, “İran'la kırkyıllık ilişkilerimizin yanı esna baki global mevzularda da işbirliğimizi imar etmek istiyoruz. Sonuçta bugünkü ziyaretim hem düet ilişkilerimize toy yanında ivme vermek gemde diyalekt mevzularda istişarelerimizi imar etmek itibarıyla akıbet etap hayır geçiyor. Modern İran şiirinin en ehemmiyetli isimlerinden Sohrap Sepehri'nin ünlü şiirlerinde ‘Dostumun evi nerede' diyerek sorarak başlar. gelişigüzel devir yer aldığı kabil Tahran'da kendimi dostumun evinde hissettim. Bu hamam konukseverlik düşüncesince yanında kat henüz teşekkürname ediyorum” dedi.
Basın personellerinin sorularını da cevap veren Çavuşoğlu, "Birleşik Arap Emirlikleri ile İran ve Türkiye'yi birbirine bağlayan tecim koridoruna Afganistan ve Pakistan kabil bölgedeki apayrı baki devletlerde eklenebilir mi" sorusuna “Biz Türkiye yerine bölgemizdeki ticareti artıracak ve devletler arasındaki linkleri güçlendirecek gelişigüzel muhtelif projenin içre oluyoruz ve destekliyoruz. İran'ında arasında yer aldığı nice üçgen kuartet mekanizmalarımız var. Bununda anacı budur. Tabi bunu hoppadak kuartet değil ilkin Körfez devletleri peyda etmek neredeyse ve Pakistan ve ölçülü Asya devletleri peyda etmek neredeyse bu cins projeleri müspet buluyor ve destekliyoruz” cevabını verdi.
“İki karındaş ülkeyi görüşme edeceğiz”
Çavuşoğlu, Lübnan ziyaretine bağlı soruya, “Lübnan'a ziyaretim levent boylu yanında aradan sonraları toy hükümet kuruldu ve sayın Başbakan ve Dışişleri Bakanıyla telefon görüşmemde kendileri beni çağırma etmişlerdi. Yaklaşık 2 ay ilkin bu ziyaretin kararını almıştık ve zamanı Lübnan'la belirlemiştik. Tabi Tahran'la peş peşe olması da iyi yanında uyma oldu. İki karındaş ülkeyi görüşme edeceğiz. Elbette diyalekt mevzuları konuşurken Lübnan'ın arasında bulunmuş yer aldığı hali konuşmamak olmaz. Bugün gün ortası yemeğinde filhakika bu mevzuları kardeşim Hüseyin ile ele almaya bitmeme edeceğiz. İkisinin peş peşe olması planlanmış değil, tevafuk” cevabını verdi.
“Türkiye'de ürün odaklı yanında hükümet var”
Bakan Çavuşoğlu, Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyinin 7'nci Toplantısı'nın ne devir yapılacağına bağlı suali şöyleki yanıtladı:
“Bugün zamanı ile ilişik düşünüm alışverişinde bulunduk. Bu sene arasında gerçekleştirmeyi dilek ediyoruz. Bunun hazırlıklarını mükemmel yerine yapmamız geçişsiz ki ürün odaklı olması lazım. Türkiye'de ürün odaklı yanında hükümet var, İran'da da ürün odaklı yanında hükümet var. Dolayısıyla hoppadak yanında araya başlamak düşüncesince değil, ilişkilerimize baştan yanında içmece vermek düşüncesince bu ziyareti ve Yüksek Düzeyli İşbirliği Toplantısını yapmak istiyoruz. İmzalamamız müstelzim anlaşmalar var. Daha ilkin imzaladığımız anlaşmalar ve karalar mevcut bunlarında gözden geçirilmesi lazım. Geleceğe yönelik de minval haritamızı, ilişkilerimizi istediğimiz amaca götürebilmek düşüncesince belirlememiz gerekiyor. İki tarafta da deneyimli diplomatlar var. Bizler de dü dışişleri bakanlığı yerine da filhakika bunun hazırlığını yapmakla mükellefiz. Sorumluluk bizde ve inşallah en çelimsiz sürede tarihini belirleyip, sayın Cumhurbaşkanımız da makul görürlerse bu senenin sonuna genişliğinde ika önerisinde geldi. Bu ziyareti ve erdemli seviyeli ortaklaşa iş toplantısını inşallah gerçekleştiririz.”
Aynur Sena Çabuk
İLGİLİ HABER
İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan, “Türkiye ile levent boylu vadeli minval haritası belirleyeceğiz” 
