Gaziantep
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, "Deprem bölgesindeki illerimizde şu anne denli 4 milyon hür bölümden oluşan 1 milyon 40 bin binayı inceledik ve 130 bin binada 430 bin hür bölümün yıkık, çabuk yıkılacak ve ağırbaşlı hasarlı bulunduğunun tespitini yaptık." dedi.
Gaziantep 112 Acil Çağrı Merkezi'nde planlı "Deprem Bölgesi Fay Hatları ve Zemin Sıvılaşması Toplantısı"nın arkası sıra izah karşıcı Kurum, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar ve Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Genel Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener özellikle peyda etmek üzere, MTA'dan, Dokuz Eylül, ODTÜ, Ankara, İTÜ, Koç ve Kocaeli üniversitelerinin inşaat, jeoteknik, jeoloji, jeofizik ve uran mühendisliği bölümlerinden, dalında olgun akademisyenler ve ilişik kurumların temsilcileriyle açık katılımlı nezdinde toplantıda, yerleşime ve yapılaşmaya ilişikli nice mevzuyu ele aldıklarını söyledi.
Depremin önceki anından itibaren hepsi Türkiye'nin anahtar gönüle, el ele vererek "Türkiye biricik yürek" niteleyerek emek vermek başlatıldığını tamlayan Kurum, "Son anne denli da vatandaşlarımızı sağlam, sakıncasız konutlarına yerleştirene denli bu iyilikle çalışmalarımızı hazırlamaya bitmeme edeceğiz" niteleyerek konuştu.
Bakan Kurum, ıslah etabında ve ondan sonra 2 hususi devre olduğuna aksan yaparak, şunları kaydetti:
"Bu açıdan ahit yapmış olduğumuz istişarelerde de dü devre içerisinde makul emek vermek gruplarında fariza dağılımlarını ahit sebebiyle AFAD Başkanlığımız içerisinde TÜBİTAK'la baş başa hepsi hocalarımızı da içerisine almış olduğu süreçte çalışmalarımızı gruplara layıkıyla belirleyerek yürüteceğiz. Halihazırda bini çok hocamızla sahada, lazım hasar tespitte gerekse kırık hatlarının durumunun tespitinde gerekse buradaki mefruşat sıvılaşma problemlerinin tespitlerine bağlı çalışıyoruz. TÜBİTAK, AFAD ve Bakanlığımız içerisinde çalıştığımız hocalarımız var. Bu hocalarımıza ekleyerek ıslah sürecine müteveccih bulunan iskân alanları ve ihtiyat alanlara bağlı hepsi etütlerimizi, oluşturacağımız emek vermek gruplarıyla birlikte, sahadaki arkadaşlarımızla baş başa yapıyor olacağız. Yeni ekiplerimizi de emek vermek gruplarımıza arttırma edeceğiz."
İki hususi dönemden birisinin ıslah ötekinin de baştan imal süreci olduğuna ayraç fail Kurum, belirledikleri emek vermek gruplarıyla bu süreci alıngan nezdinde halde yürüteceklerini kaydetti.
7 bin 350 bilirkişi personel hasar tespit çalışmalarına katılıyor
Hasar tespit çalışmalarının hızlıca tamamlanması icap ettiğini özetleyen Bakan Kurum, "7 bin 350 bilirkişi personelimizle 11 ilimizin rastgele noktasında hasar tespit çalışmalarını iri nezdinde titizce yürütüyoruz. Deprem bölgesindeki illerimizde şu anne denli 4 milyon hür bölümden oluşan 1 milyon 40 bin binayı inceledik ve 130 bin binada 430 bin hür bölümün yıkık, çabuk yıkılacak ve ağırbaşlı hasarlı bulunduğunun tespitini yaptık. Türkiye geneli bakımından hasar tespitte yüzdelik 70'i bulmuş durumdayız. Önümüzdeki biraz gündüz içerisinde hasar tespitlerimizi tamamlayacağız." halinde konuştu.
İllerle ilişik meydana getirilen tespitleri paylaşan Kurum, şöyleki bitmeme etti:
"Gaziantep’te 37 bin hür bölümden oluşan 16 bin bina, Kahramanmaraş’ta 91 bin hür bölümden oluşan 25 bin bina, Malatya’da 67 bin hür bölümden oluşan 19 bin bina, Hatay’da 143 bin hür bölümden oluşan 37 bin bina, Adıyaman’da 50 bin hür bölümden oluşan 17 bin bina, Kilis’te 2 bin 100 hür bölümden oluşan 1400 bina, Elazığ’da 5 bin 800 hür bölümden oluşan 1300 bina, Adana'da 1775 hür bölümden oluşan 113 bina, Osmaniye’de 14 bin hür bölümden oluşan 4 bin 300 bina, Şanlıurfa’da 3 bin 900 hür bölümden oluşan 775 çatı ve Diyarbakır’da 9 bin hür bölümden oluşan 1300 binayı yıkık, çabuk yıkılacak ve ağırbaşlı hasarlı şekilde tespit ettik."
Bakan Kurum, üniversitelerden akademisyenlerin önerilerini, fikirlerini aldıklarını ve bu doğrultuda da acemi yapılacak çalışmalarda, atılacak adımları, yapılacak emekleri danışma ettiklerini söyledi.
Toplantıda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı şekilde konutların ilmî normlara ve acemi teknolojilere uygunluğunu burada kullanılması müstelzim en erdemli ölçüde iletmek yerine nezdinde araya geldiklerini ve akademisyenleri dinlediklerini tabir fail Kurum, şöyleki konuştu:
"Hocalarımız, büro bakımından bakmış olduğunuzda Türkiye'nin en saygın, en olgun hocaları, jeofizik, jeoteknik, yöre bilimi alanında, mefruşat alanında, çatı yapılış statiği dalında en olgun hocalarımız. Bundan ahir süreçte de yapılacak deprem yönetmeliği dahil, AFAD Başkanlığımızla deprem yönetmeliğinde nezdinde nakıs var mı? Eksiklik var ise buna bağlı ne yapmalıyız? Bu yaşadığımız dü iri depremde atılacak adımlar, yapılacak planların detayları, zeminleri, harita kadastroyla ilişik 6,5 metreye vasıl nezdinde kaymadan yalan ederiz ve burada da deprem kadastrosu dediğimiz uygulamaların yapılması, kentsel dizayn projelerinin, bölgenin dokusuna, nüfus ilmi yapısına, kültürel gereksinimlerine akla yatkın nezdinde halde yapılmasına müteveccih rastgele çeşitli istişareyi burada yaptık."
Kurum, bundan ahir süreçte oluşturdukları emek vermek gruplarıyla baş başa emek harcamayı henüz da çabuk bir duruma getireceklerini, onların fikirlerini, önerilerini alacaklarını anlatarak, "Yine vatandaşların fikirleri, kentin hepsi bileşenlerinin, yerli yönetimlerinin, sanayicisinin, turizmcisinin, çiftçisinin hepsi vatandaşlarımızı içerisine alır nezdinde planlamayla 50 salname nezdinde planı ortaya koymaya himmet göstereceğiz." niteleyerek konuştu.
Yeni yerleşime açılacak bölgelerde facia riskleri hesaplanarak akıntı edilecek
Ülkenin, yöre ilmi konumu, tektonik ve örgü ilmi yapısı ve hava nitelikleri zımnında saf menşeli olayların kalın gözlendiği nezdinde konumda arsa aldığını vurgulayan Kurum, "Maalesef yüzlerce salname iskân düzenimiz ve yapılaşma alışkanlıklarımızla, bu vakayla baş başa aha afete dönüşmesinde ehemmiyetli gösteriş oynamaktadır. Bu açıdan bu bölgenin baştan düz yazı ve canlandırma sürecinde şehirlerimizi bilimsel, çabuk ve güçlü, bilimin, sanatın, kültürün ışığında baştan yapımı düşüncesince bu emekleri yürüteceğiz." dedi.
Bakan Kurum, danışma toplantısında tahsil edilen kararlara ilişkin, şunları söyledi:
"Yeni yerleşime açılacak bölgelerde deprem, heyelan, taşkın, kayaç düşmesi ve başka facia risklerinin nasıl biteceği öngörüsüyle akıntı edecek nezdinde emek vermek grubumuz olacak ve burada acemi iskân alanlarında, bulunan yerleşimde ne yapmamız icap ettiğini de bu emek vermek grubuyla baş başa projelendirerek yürüteceğiz. Yeni iskân noktayı seçiminde yıkılan ve ağırbaşlı hasar gören binalarımızdaki bulunan bölgelerin morfolojik, jeolojik, jeofizik ve jeoteknik toprak kullanımını ve bu noktadaki facia riziko halini inceliyor olacağız. Grubumuz mukavim metropoller düşüncesince gerekseme mahsus planlama ve dizayn süreçlerini yürütüyor olacak. Bu zeminlerde dar bölgeleme yapmak, bu dar bölgelemeyle baş başa detaylı yöre ilmi etütleri inceleyecek. Yapmış olduğumuz raporları lazım durumunda değişik beslemek gerekse söylem üstündeki değerlendirmeleri gerçekleştirmek yoluyla yürüteceğiz. Eski iskân alanları bizim Cumhuriyetimizin kurulduğu, kültürümüzün olduğu, buradaki ecdadımızın bizlere budala şekilde bıraktığı zamanı eserlerin içre arsa almış olduğu yerler. Dolayısıyla buradaki yapılaşmayı da alıngan nezdinde halde yürüteceğiz."
"Bilimsel açıdan önceliğimiz berk mefruşat ve akilane teknik"
Zemin kalitesinin gene durumunda etütler gerçekleştirmek yoluyla inceleneceğini özetleyen Kurum, "Ardından da buradaki kentin gereksinimlerini ihtiva eder nezdinde master yazı yapacağız. Vatandaşlarımızı kıygın etmeden lazım bayındırlık transferi, lazım değişim yöntemiyle de yurttaşlarımızın dirilik ve dünyalık güvenliğini güven dibine almış olacağız. Bilimsel açıdan önceliğimiz berk mefruşat ve akilane teknik. Burada hocalarımızla da bu mevzuda hemfikiriz. Bunun düşüncesince seferberlik anlayışıyla hepsi üniversitelerimizde, mühendislerimizle, mimarlarımızla baş başa mevzii dokuyu koruyacak ve ufki mimarlık anlayışını da yaşatacak nezdinde çerçevede süreci yürüteceğiz. Şehrin karşısına geçip bu konutlara baktığımızda da 'iyi ki yapmışız, ne iyi oldu' diyeceğimiz, canlı insanlarımızın burada rastgele çeşitli gereksinimlerini gidereceği iyilikle olacak, içtimai donatılarıyla, parklarıyla, düzen alanlarıyla, yeşil alanlarıyla baş başa bu planlamayı yapacağız." niteleyerek konuştu.
Kurum, acemi konutları da radye esas üzerinde tünel biçim sistemiyle düz yazı edeceklerini belirtti.
"Fay hattına erişme mesafelerini, sınırlarını koyacağız"
Yapılaşmayı zeminde sıvılaşmanın bulunmadığı yerlerde yapacaklarını dile getiren Kurum, sözlerin şöyleki sürdürdü:
"Eğer nezdinde zorunluluğumuz var ise da burada rastgele çeşitli emniyeti, tedbiri... Hocalarımızla da bunları danışma ettik. Bu ihtimal Antakya merkezde Hatay'da, Kahramanmaraş'ta ihtimal Adıyaman merkezde bu durumla karşılaşabiliriz Burada da rastgele çeşitli tedbiri alacağız. Fay hattına erişme mesafelerini, sınırlarını koyacağız. Buraları yeşil alanlar yapacağız. Yine depremde yurttaşlarımızın bu acıları nezdinde henüz yaşamaması yerine bu süreçte depremi anbean yaşayacağımızı kasten akıntı edeceğimiz burada farkındalığı rastgele daim baş başa yaşayacağımız buradaki şehitlerimizi, vatandaşlarımızı anacağımız alanlar, içtimai alanları da gene burada yapacağız."
Kurum, site özek yapılacak konutları da mefruşat kalitesine ve kırık hatlarına bulunan mesafesine bakılacağını tabir ederek, şunları aktardı:
"Şehrin nüfus ilmi yapısını kaybetmeyeceğiz. Hatay'ımız yediden yetmişe hepsi kültürlerin yaşandığı, burada Laz'ıyla, Kürt'üyle, Çerkez'iyle hepsi yurttaşlarımızın yaşadığı, ahenk içerisinde yaşamış olduğu anlayışı gene acemi tasarımımıza koyacağız ve burada nezdinde birlik içerisinde yurttaşlarımız inşallah yaşıyor olacak ve önümüzdeki dü ay içerisinde hepsi bu planlamalarla baş başa Adana'da 2 bin 500, Adıyaman'da 25 bin 882, Diyarbakır'da 6 bin, Gaziantep'te 18 bin 544, Hatay'da 40 bin 426, Kahramanmaraş'ta 45 bin 67, Kilis'te 250, Malatya'da 44 bin 770, Osmaniye'de 9 bin 550, Şanlıurfa'da 3 bin, Elazığ'da 3 bin 750 konutumuzu TOKİ Başkanlığımız koordinasyonunda, lazım TOKİ'mizde, lazım Yapı İşleri Genel Müdürlüğümüzle, lazım Emlak Konut Genel Müdürlüğümüzle baş başa yapımına başlıyor olacağız. İnşallah yalan verdiğimiz denli nezdinde sene içerisinde konutlarımızı yurttaşlarımıza teyit ediyor olacağız."
Kurum, tahminî 5 vakit devam eden danışma toplantısına eklenmiş bulunan akademisyenlere teşekkürname ederek, artık da oluşturacakları gruplarla kendileriyle çalışmaya bitmeme edeceklerini laflarına ekledi.
