Washington DC
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin çabalarıyla Rusya ve Ukrayna savaşının başlangıcında müzakerelerde ehemmiyetli müşterek aralık katedildiğini fakat savaşın uzadığını, şartların değiştiğini ve mütalaa edilecek ayrımlı boyutların ortaya çıktığını söyledi.
Türk-Amerikan heyetleri arasındaki görüşmeyi değerlendiren Çavuşoğlu, Türkiye ile ABD ortada ilkin erke dalında ehemmiyetli ortaklık fırsatları bulunduğunu anlatım etti.
Rusya-Ukrayna savaşı
Heyetler ortada nice mevzuyu görüştüklerini aktaran Çavuşoğlu, Ukrayna-Rusya savaşını da ele aldıklarını belirtti.
Çavuşoğlu, mücadelesi durdurmanın hemen Türkiye'nin elinde olmadığını fakat Türkiye'nin esasen bu yana barışa vasıtalık etmeye çalıştığını söyledi.
Türkiye'nin müşterek taraftan arabuluculuk çabalarını bitmeme ettirirken öbür taraftan Karadeniz Tahıl Anlaşmasının problemsiz işlemesi, muhit ortada köle takasının bitmeme etmesi, Zaporijya çekirdeksel santrali dair rastgele müşterek riziko oluşmaması ve ABD ile Rusya'nın çekirdeksel tabanca kullanmaması düşüncesince görüşmeler hazırlamaya bitmeme ettiğini özetleyen Çavuşoğlu, şöyleki konuştu:
"(Rusya-Ukrayna ortada arabuluculuk konusunda) Başlangıçta bunca aralık katetmiştik. Hatta tarafların en azından müşterek mütareke düşüncesince yakınlaştığı malumlarınız. Kendileri de açıklamışlardı lakin deminden harp uzadı, koşullar değişti, elan kompleks bir vaziyete geldi. Farklı boyutlar var. Müzakere edilecek baş döndürücü elan ayrımlı alanlar gelişti maalesef."
Esed diyeti ile görüşme
Türkiye'nin Suriye'deki Beşar Esed diyeti ile görüşmesine de yer veren Çavuşoğlu, şu değerlendirmede bulundu:
"Türkiye şekilde alanımızda sulh istiyoruz. Son yıllarda Suriye'deki diyetle de siyasal çözümün, elan elhak elde edemediğimiz siyasal sürecin canlandırılması ve sonuca kavuşması düşüncesince müşterek proses başlattık Suriyelilerin hemen Türkiye'dekiler değil, evlerine dönmelerini istiyoruz."
Türk dünyası ile ilişkiler
Türkiye'nin mavera taraftan Türk dünyası ile de ilişkilerini güçlendirdiğini özetleyen Bakan Çavuşoğlu, Türk Devletleri Konseyini Türk Devletleri Teşkilatına dönüştürdüklerini ve Semerkand'daki şahika ile de teşkilatın türel madun yapısını güçlendirdiklerini anlatım etti.
Çavuşoğlu, teşkilatın kâffesi kurumlarını ayrımsız bina altında topladıklarını belirtirken, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) de rasıt şekilde teşkilata katıldığını hatırlattı.
KKTC'nin anayasal adıyla rasıt olmasının ada düşüncesince ehemmiyetli olduğuna yer veren Bakan Çavuşoğlu, "Teşkilatın Akdeniz'de bağlarını perçinlemek itibarıyla da bu baş döndürücü önemli. Şimdi hacısı hocası dikkatini buraya vermeye başladı. Türk Devletleri Teşkilatına Gözlemci peyda etmek talip baş döndürücü yurt var. Bunun da koşullarını kriterlerini belirledik." dedi.
Çavuşoğlu, Rusya-Ukrayna savaşından ötürü şimal erke koridorunun seçenek şekilde ortadan kalkması ile baş başa doğu-batı mutedil koridorun lüzum erke gerekse ulaştırma, mazi hizmet ve tecim itibarıyla öneminin arttığını ve Türkiye'nin de bunu değerlendirdiğini kaydetti.
Türkiye'nin Azerbaycan, Kazakistan ve Gürcistan ile doğu-batı mutedil geçenek dair üçgen ve kuartet mekanizmanlar kurduğunu anlatım fail Çavuşoğlu, "Umarım Ermenistan da bu sürece karışma olur. Yani sulh uğrunda içten adımlar atar. Son yıllarda müzakerelere müteveccih maatteessüf art adımlar gördük. Bugün (ABD Dışişleri Bakanı) Blinken, (Ermenistan Başbakanı Nikol) Paşinyan'ın içten bulunduğunu anlattı lakin bunu lafla değil eylemle de kullanmak istiyoruz." ifadelerini kullandı.
Türkiye ile Ermenistan arasındaki normalleşme dönemini hatırlatan Çavuşoğlu, "Şunu söyleyebilirim, ferah ferah kardeş, can Azerbaycan hesabına da söyleyebilirim. Türkiye ve Azerbaycan normalleşme dair samimi." değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, başkaca Türkiye'nin hayattaki arbede ve krizlerin yüzdelik 60'ının bulunmuş olduğu müşterek alanda arazi aldığını ve hemen öz bölgesinde değil ayrımsız sürede Latin ABD ve Afrika kabil bambaşka alanlarda de krizlerin çözümüne ulama sağlamaya çalıştığını söyledi.
