İstanbul'da planlı İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) toplantısına videoteyp ileti gönderen Cumhurbaşkanı Erdoğan, mesajında dünyada yaşanmış bulunan iktisadi ve politik gelişmelere özen çekti. Küresel mal fiyatlarında gözlenen alışılagelen dışı seyrin evren genelinde şişkinlik rakamlarını tetiklediğini tamlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İnsanlık namına güneş tacı virüs salgınının etkilerini yaşamımızın gelişigüzel dalında etraflıca hissettik. Örneğin, global ölçekte meydana mevrut arz-talep dengesizlikleri, mal fiyatlarında faziletkâr artışlara defa açmıştır.Dünya Tarım ve Gıda Örgütü Gıda Fiyatları Endeksi, ilk teşrin ayında salname yüzdelik 31,5 oranında artarak 2011 yılından buyana en faziletkâr seviyesine çıkmıştır. Uluslararası Para Fonu Emtia Genel Endeksi kezalik ilk teşrin ayında yüzdelik 74, erke tutarları yüzdelik 176, erke dışı mal tutarları ise yüzdelik 20,5 oranında artmıştır. Küresel mal fiyatlarında gözlenen bu alışılagelen dışı tempo evren genelinde şişkinlik rakamlarını tetiklemiştir. Doğal kaynakların israfı, besin güvenliğini ve besin üretimini tehlikeye atmıştır.Böyle tek konjonktürde teşkilatımızın 8. Gıda Güvenliği ve Tarımsal Kalkınma Bakanlar Konferansı'na ev sahipliği yaptık. Konferansta ekincilik alanının güçlendirilmesi, rustik kalkınmanın teşviki, besin israfının önlenmesi, su kaynaklarının çalışan yönetimi ve İslam İşbirliği Teşkilatı Stratejik Tarımsal Ürünler Eylem Planı ile besin güvenliği rezervi üzere ehemmiyetli mevzuları ele aldık. Geleceğimizi gözdağı fail mecburi göç, yoksulluk, terör, hava değişikliği üzere mesail karşısında da sürekli analizör üretmemiz gerekiyor. Sahip olduğumuz ortaklaşa iş platformlarını bu doğrultuda en dobra biçimde değerlendirmeli, tek siyaset ve programlar geliştirmeliyiz. İSADAK'ın gündemindeki en ehemmiyetli tecim projesi, tercihli tecim sistemidir. Haziran ayındaki Ticaret Müzakereleri Komitesi toplantısında sistemin infaz zamanı namına 1 Temmuz 2022 zamanı belirlendi.Henüz düzene yan sıfır ülkelerin de sürece katılımıyla örgüt içi ticareti aşırı hâlâ faziletkâr seviyelere taşıyacağımıza inanıyorum. Hedefimiz, aykırı ticaretimizin toplanmış ticaretimiz içerisindeki payını yüzdelik 25'lere çıkartmak olmalıdır. Uluslararası tecim ve envestisman uyuşmazlıklarının çözümü düşüncesince önerdiğimiz kuvvetlendirme merkezinin faaliyete geçmesini kıvançla karşılıyorum. Güçlü tek sahiplenme ile kuvvetlendirme merkezinin çelimsiz müddette yeğleme edilen tek kurama dönüşeceğine inanıyorum. Bir öteki ehemmiyetli İSADAK projesi bulunan 50 İslami endeksi kapsamında alıntı satıma bap olacak mahsul ihya emekleri da meyvelerini veriyor. Somut tek envestisman uzlaştırıcı namına tarım portföy kabilinden 50 İslami endeksi pay senedi oluşturulması bunun örneklerindendir” sanarak konuştu.“İslam ve ecnebi düşmanı ırkçı sesletim ve eylemlerde bulut donör tek artma yaşanıyor"Bu yılın bakanlar fikir alışverişi oturumunda mikro, ıvır zıvır ve itidalli ölçekli işletmelerin Covid-19'a dirlik desteklenmesinde “İslami finansın rolü” mevzusunun ele alınacağını, düzentileme grupların kapsamında uygulayım mevzularda planlı toplantılarda ise uzmanların bilim paylaşımı ve bilgiye ait siyaset geliştirilmesi faaliyetlerini önemsediğini kaydeden Erdoğan, düzentileme grupları kabilinden geliştirilen konkre siyaset tavsiyelerinin uygulanmasının da akıbet etap ehemmiyetli bulunduğunu kaydetti. Erdoğan, “İSEDAK Kudüs Programı ve İBEDAT Covid Müdahale Programı ile üyelerimizle İslam İşbirliği Teşkilatı kuruluşlarına finansal manada sunduğumuz desteklerimizi hâlâ da artırdık. Başlattığımız toy programlarla ilkin İSEDAK kapsamında bu sene 20 unsur ülkenin 42 projesinin desteklenmesi kararlaştırıldı. İslam coğrafyasında gençlerimizin dobra dümen dalında yetiştirilmesi ve onlara muktezi kabiliyetlerin kazandırılmasına önem veriyorum” sanarak konuştu.Erdoğan, “İslam devletleri elden salgının defa açmış olduğu sıkıntılarla değil, terörden yoksulluğa, iç çatışmalardan göçe genişliğinde nice güçlükle uğraş ediyor. İslam İşbirliği Teşkilatı üyeleri namına tek yandan iktisadi işbirliğimizi güçlendirirken, öteki yandan da karındaş devletlere müstelzim siyasi, insani, finansal ve türel desteği vermemiz gerekiyor. Afganistan'da sulh ve istikrarın tesisi eş temennimizdir. 40 senedir çatışmayla, terörle, işgalle boğuşan Afganistan'ın birlikte olmak, Afgan halkına dirlik uhuvvet görevimizdir. Kış koşulları ile ağır tek krizle dirlik karşıya bulunan Afganistan'a müteveccih insanca yardımların sürdürülmesi bu zamanda önceliğimiz olmalıdır. İslam devletleri namına bizlerin bu çabalarda ön safta arsa alması icap ettiğini düşünüyorum.İslam İşbirliği Teşkilatı'nın yapılış amacı bulunan Filistin davamızı sonuna genişliğinde savunmakta azimli olduğumuzu yeniden vurgulamak istiyorum. İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi devletler namına Filistin davasını zaafa uğratacak gelişigüzel ayrışık hareketten kaçınmalıyız. İsrail'in Doğu Kudüs ve Batı Şeria'daki gayrikanuni yerleşim, yıkım, ancak yerinden etme, boşaltma politikalarına dur demeliyiz. Filistin'in başkenti Kudüs-ü Şerif'in statüsünün ve kutsiyetinin korunması düşüncesince mevcut gücümüzle çalışmalıyız.Asıl bulunan dü devletli hal ve beledi arsıulusal parametreler temelinde sürekli sulh ve istikrarın tesisidir. Son senelerde İslam ve ecnebi düşmanı ırkçı sesletim ve eylemlerde bulut donör tek artma yaşanıyor. Müslümanlar nice ülkede, illa Avrupa'da ırkçı, ayrımcı, İslam ve ecnebi düşmanı eylemlere maruz kalıyor. Müslüman camiasının asliye insanoğlu adalet ve özgürlüklerini kısıtlayan sözüm ona tedbirler bulut vericidir. Türkiye bu sorunlarla mücadelede arsıulusal platformların hâlâ çalışan kullanılması, arsıulusal mekanizmaların hâlâ güçlendirilmesi ve tek konkre adımlar atılması düşüncesince gelişigüzel ayrışık çabayı göstermektedir. Teşkilat namına bu bölgede da bütünlük içre cereyan etmeli ve işbirliğimizi artırmalıyız. Rohingya Müslümanlarının dirlik karşıya bulunmuş olduğu insanı buhran derinleşerek halen sürüyor. Rohingyaların Myanmar'a güvenli, fahri ve haysiyetli tek biçimde dönüşleri gerçekleşmeden Arakan'da hal ve barışa ulaşılması beklenen değildir. Mevcut politik krizin çözüme revan süreci sekteye uğratmamasını beklenti ediyoruz. Uluslararası maşer Suriye'de yaşanmış bulunan mezalimi de durdurabilmiş değildir.Suriye'nin arsa bütünlüğünü koruyacak, ülkeye emin biçimde art dönüşleri sağlayacak sürekli çözümün bulunması zaruridir. Suriye'nin arsa bütünlüğü ve ulusal güvenliğimize gözdağı teşekkül fail DEAŞ, PKK ve YPG üzere yıldırı örgütleri ile mücadelemiz kararlılıkla sürecektir. Libya'da meşruiyetin birlikte durarak verdiğimiz dayanak noktası sebebiyle sahada balans sağlanmış, politik sürecin ilerletilmesi beklenen reşit ve kâffesi ülkeyi temessül fail ulusal bütünlük hükümeti kurulmuştur. Libyalı kardeşlerimizin sürekli istikrar, sulh ve refahın tesisi yönündeki çabalarına çelimli desteğimizi bitmeme ettiriyoruz. Çin'in Sincar-Uygur Özerk Belgesi'ndeki Uygur Türkleri ve öteki Müslüman azınlıkların halini da iri tek hassasiyetle strateji ediyoruz. Teşkilatımızın da yapılış amaçları doğrultusunda bu mevzuda duygunluk göstermesi yönündeki beklentimizin altını çiziyorum” ifadelerini kullandı.Derya Yetim
