İstanbul
AA muhabiri, cinayetle ilgilendiren 14 sene devam eden ve yerli yargıevi sonucu daha kesinleşmeyen muhakeme periyodunu derledi.
Hrant Dink, Şişli Halaskargazi Caddesi'nde birlikte bankadan çıktıktan sonradan 19 Ocak 2007'de 17 yaşındaki tetikçi Ogün Samast çeşidinden 3 kurşunla vurularak katledildi.
Samsun'da yakalanan Samast ile cinayetin azmettiricileri Erhan Tuncel ve Yasin Hayal'in de aralarında bulunmuş yer aldığı 12'si vakfedilmiş 18 maznun hakkında, 20 Nisan 2007'de, zamanın hususi izinli İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nde sorun açıldı.
İlk ukubet Ogün Samast'a verildi
Birleşen dosyalarla maznun sayısının 20'ye çıkmış yer aldığı davada, boşaltma kararları sonrası 3 vakfedilmiş kaldı. 25 Ekim 2010'daki duruşmada, yaşı 18'den önemsiz bulunan Samast ile alakalı dosya ayrılarak İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesine gönderildi. Bu mahkeme, 25 Temmuz 2011'de Ogün Samast'ı, 22 sene 10 ay delik cezasına çarptırdı. Karar, Yargıtay 1. Ceza Dairesi çeşidinden onandı.
Davanın 20. duruşmasında mütalaasını sunan zamanın murafaa savcısı ve FETÖ firarisi Hikmet Usta, "Dink cinayeti eyleminin, Ergenekon yıldırı örgütünün Trabzon'da çalışkanlık yayınlayan birlikte göze yapılanması çeşidinden mamul olduğunu" öne sürdü.
İlk kararını, 17 Ocak 2012'de açıklanan mahkeme, 4 sanığa "cinayete azmettirme ve yardım" derece suçlardan muhtelif cezalar verdi. Erhan Tuncel boşaltma olurken, tek maznun teşekkül suçundan cezalandırılmadı.
Temyiz incelemesi işleyen Yargıtay 9. Ceza Dairesi, 15 Mayıs 2013'te sanıkların "silahlı yıldırı örgütü" değil, "suç yapmak üzere açılan örgüt" üyesi olduklarına hükmederek, sonucu bozdu.
Yeniden tanıdık davada, azmettirici Tuncel, 24 Ekim 2013'te tutuklandı.
"17/25 Aralık" kumpası sonrası seyri mütebeddil dava
Cinayetin peşi sıra başlatılan ve levent boylu devir sürüncemede bırakılan soruşturmanın seyri, 17/25 Aralık yargısal vuruş teşebbüsünün peşi sıra FETÖ'cü savcıların açığa alınmasıyla değişti.
İstanbul merkezli 17/25 Aralık hile soruşturmaları sonrası zamanın yetkilileri, koşut teşkil tartışmalarını hatırlatarak, Dink cinayeti dosyasının baştan ele alınmasını istedi.
Dink ailesi, 6 Mart 2014'te, cinayette mesuliyeti bulunmuş yer aldığı tez edilen amme görevlileri üzerinde çalışan anket yürütülmesi isteğiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.
Özel izinli ağırbaşlı ukubet mahkemelerinin kaldırılmasının peşi sıra İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesine sakıt davada, 7 Mart 2014'te Erhan Tuncel yeni baştan boşaltma oldu.
Kamu görevlilerine sakatlık yolu 2014'te açıldı
Cinayette dikkatsizliği yer aldığı tez edilen, zamanın İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah ve emektar İstanbul Vali Yardımcısı Ergun Güngör ile güven görevlilerinin de aralarında bulunmuş yer aldığı amme görevlileri üzerinde hâlâ evvela sunulan takipsizlik kararı, Dink ailesi avukatlarının itirazı üzerinde Bakırköy 8. Ağır Ceza Mahkemesince 6 Haziran 2014'de kaldırıldı. Böylece, cinayette ihmalleri yer aldığı tamlanan amme görevlilerinin yargılanmasının yolu açıldı.
İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi 30 Ekim 2014'de Yargıtayın ayırma sonucuna uyarken, tetikçi Samast'ın İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesinde "terör örgütü üyeliği" suçundan yargılandığı dosya 9 Aralık 2014'te bu davayla birleştirildi.
FETÖ soruşturmaları kapsamında üzerinde tahkikat sonucu çıkarılan zamanın hususi izinli savcılarından Muammer Akkaş'tan 3 sene sonradan tahsil edilen Dink cinayeti dosyası, müddeiumumi Yusuf Hakkı Doğan'a verilmesiyle anket çaba kazandı.
Cinayetten kestirmece 8 sene sonradan muhakeme yolu açılan, emektar İstihbarat Dairesi Başkanı Ramazan Akyürek, emektar İstihbarat Daire Başkanlığı C Büro Müdürü Ali Fuat Yılmazer ve emektar İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah da kuşkulu amme görevlileri adına soruşturmaya karışma edildi.
Doğan'dan sonradan dosyayı devralan müddeiumumi Gökalp Kökçü ise Cerrah, Akyürek ve Yılmazer'in yanı sıra, emektar İstihbarat Daire Başkanı Sabri Uzun, emektar güven müdürleri Ahmet İlhan Güler ve Coşgun Çakar'ın da aralarında bulunmuş yer aldığı 26 amme görevlisi hakkında, "tasarlayarak bilerek öldürmek, silahlı teşekkül ihdas kılmak ve örgen olmak" derece suçlardan savca hazırladı.
Dosyanın göndermiş yer aldığı yargıevi ile davaya icra vekili yargıevi arasındaki uyuşmazlığın Yargıtayca çözülmesinin peşi sıra 34 sanığın yargılandığı davanın duruşması 19 Nisan 2016'da yapıldı. Ordu Vali Yardımcısı emektar Mülkiye Başmüfettişi Mehmet Ali Özkılınç'la ilgilendiren iddianamenin de onama edilmesiyle maznun sayısı 35'e çıktı.
"FETÖ'nün hüküm içeren birlikte baş eylemidir"
Heyet başkanlığı değişiminden sonradan dava, 2017'de çaba kazanarak duruşmalar 15 güneş arayla sıralanmış yapıldı. Cinayete bağlı müddeiumumi Gökalp Kökçü tarafından, boyutu genişletilerek sürdürülen anket sonucunda, firari yıldırı örgütü sergerde Fetullah Gülen, emektar müddeiumumi Zekeriya Öz, gazeteciler Faruk Mercan, Ekrem Dumanlı ve Adem Yavuz Arslan ile avukat Halil İbrahim Koca üzerinde tahkikat sonucu çıkarıldı.
Dink cinayetine bağlı en şümullü soruşturmanın tamamlandıktan sonradan Gülen, Öz ve Ekrem Dumanlı ile meslekten ihraç edilen jandarma görevlilerinin de bulunmuş yer aldığı 51 kuşkulu üzerinde toy savca hazırlandı. Cinayetin FETÖ ile bağlantısı ifade edilen iddianame, "Dink cinayetinin, Fetullah Gülen'in sapkın dini inançları tavsiye alınarak bambaşka birlikte çatışma bildirmek düşüncesince FETÖ'nün hüküm içeren birlikte baş eylemi olduğu" belirtildi.
Mahkeme 2 Haziran 2017'de, 50 sanıklı toy iddianameyle 35 sanıklı anne sorun dosyasının birleştirilmesine hükmetti. Birleşmeyle 85 sanığa çıkan sorun kapsamında, Gülen'in 2 Haziran 2017'de görmeden tutuklanmasına, aralarında Ekrem Dumanlı, Zekeriya Öz'ün de bulunmuş yer aldığı 6 maznun üzerinde da tahkikat buyruğu çıkarılmasına, 28 sanığın mevkufiyet hallerinin devamına değişmeyen verildi.
Mahkeme, 20 Ocak 2017'deki duruşmada, emektar İçişleri Bakanı Muammer Güler, emektar güven müdürleri Hanefi Avcı ve Emin Erslan ile gazeteci Nedim Şener'in de aralarında bulunmuş yer aldığı 51 bireyin delil adına dinlenilmesine değişmeyen verdi.
Duruşmalardaki tahliyelerle vakfedilmiş maznun sayısı 2018'de 4'e düştü.
Ana sorun sanığı 9 insandan 7'si ukubet aldı
Mahkeme heyeti, 13 Haziran 2019'daki duruşmada anne sorun hükümlüleri Ogün Samast, Yasin Hayal ve Erhan Tuncel'in de aralarında bulunmuş yer aldığı 9 bireyin sorun dosyasını devir aşımı ihtimali zımnında ayırdı. 9 Temmuz 2019'da açıklanan kararla, Erhan Tuncel 99 sene 6 ay, Yasin Hayal 7 sene 6 ay, Ogün Samast 2 sene 6 ay, Zeynel Abidin Yavuz 14 sene 22 gün, Tuncay Uzundal 16 sene 10 ay 15 gün, Ahmet İskender ile Ersin Yolcu 1 sene 10 ay 15'er güneş hapisle cezalandırıldı, Salih Hacısalihoğlu ve Osman Hayal ise aklanma etti.
"FETÖ, maksadı düşüncesince anahtar kabahat bulunan cinayetin gerçekleşmesini bekledi"
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesindeki 76 sanıklı davada ise süreçte delil beyanlarına başvuruldu.
Davanın 20 Şubat 2020'deki duruşmasında tanıklığına başvurulan Kürşat Yılmaz, "kendisine Hrant Dink'in resmini yayınlayan birtakım insanların onu öldürmesini istediğini fakat bu teklifi, 'Türkiye mütekait hale düşer' niteleyerek onama etmediğini" öne sürdü.
Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, Dink cinayeti soruşturmasının emektar savcılarından FETÖ firarisi Muammer Akkaş hakkında, 6 Kasım 2020'de, "FETÖ üyelerini dulda gayesiyle muamele yapmayarak dosyayı sürüncemede bıraktığı" gerekçesiyle, "silahlı yıldırı örgütüne örgen iktisap eylemek ve rolü kötüye kullanmak" suçlarından 17 yıla denli delik istemiyle savca hazırladı.
Mahkemenin 14 Aralık 2020'deki duruşmasında savcılığın sunmuş yer aldığı esasi ile alakalı mütalaada, cinayetin aracısız FETÖ çeşidinden yapıldığına uyanıklık çekildi.
Mütalaada, istihbarata gıcırı bükme Hrant Dink'in öldürüleceği yönündeki dirimlik ehemmiyet haiz bilgilerin, raporlara yansıtılmayarak bilerek gizlendiği, adam öldürmeye değgin tetikçi adı ve ayrıntı bilgilerinin toprak almış yer aldığı raporun, Trabzon İstihbarat Şube Müdürlüğü ve İstihbarat Daire Başkanlığı kayıtlarından namevcut edilmiş yer aldığı kaydedildi.
Mütalaada başkaca Dink'in kesin suretle öldürüleceği bilinmesine karşın teşekkül çeşidinden maksat suçun gerçekleşmesi düşüncesince anahtar kabahat bulunan cinayetin gerçekleşmesinin beklendiği vurgulandı.
Cinayetin 14. senesinde mevrut karar
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, 76 sanığın yargılandığı Dink cinayeti davasını 26 Mart 2021'de karara bağladı.
Mahkeme, aralarında zamanın amme görevlileri vakfedilmiş sanıklar Ramazan Akyürek ve Ali Fuat Yılmazer'in de aralarında bulunmuş yer aldığı 26 sanığı 3 sene 4 ay ile ağırlaştırılmış müebbet ortada mütebeddil delik cezalarına çarptırırken, aralarında emektar İstihbarat Daire Başkanı Sabri Uzun ve zamanın İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah'ın da bulunmuş yer aldığı 39 maznun üzerinde tedenni ve aklanma ile ret sonucu verdi.
Mahkeme heyeti ayrıca, haklarında tahkikat sonucu bulunan, FETÖ sergerde Fetullah Gülen, Ekrem Dumanlı ve Zekeriya Öz'ün de aralarında bulunmuş yer aldığı 13 firari sanığın dosyasını ayırdı.
Mahkemenin FETÖ kanaati ve kabahat duyuruları
Mahkeme, cinayetin FETÖ'nün talimatları, maksat ve ideallerine akla yatkın adına sanıkların iştirakiyle işlendiğine değişmeyen verdi. Kararda, "Mahkemece meydana getirilen muhakeme sonucunda, bahis konusu cinayet eyleminin FETÖ/PDY silahlı yıldırı örgütünün emirleri ve örgütün maksat ve ideallerine akla yatkın adına mahkememiz dosyasında hâkimiyet kurulan sanıkların iştiraki ile işlendiğine kanma getirilmiştir." denildi.
Davanın tutuklanmadan 6 sanığı üzerinde tevkif sonucu verici heyet, aralarında tetikçi Ogün Samast ile Erhan Tuncel ve Yasin Hayal'in de bulunmuş yer aldığı 7 ad üzerinde FETÖ kapsamında "silahlı yıldırı örgütüne örgen olmak" suçundan, 6 ad üzerinde da bambaşka suçlardan kabahat duyurusunda bulunulmasını hükmetti.
Dosyası ayrılan 13 firari sanıkla ilgilendiren muhakeme da 8 Haziran 2021'de başladı. 14 Temmuz'daki duruşmada, FETÖ sergerde Gülen ve 10 firari sanığın gümrüksüz sayılmalarına ve para varlıklarına el konulmasına hükmedildi. Eylül ayında, seans ortada firari sanıklar Zekeriya Öz ve Ekrem Dumanlı da gümrüksüz sayıldı, para varlıklarına el konuldu.
İstinaf mahkemesinin temyiz incelemesi sürüyor
Ana davanın gerekçeli sonucu da 14 Temmuz 2021'de açıklandı. Bu kararda, "İstihbarat Daire Başkanlığında memur bulunan sanıklardan Ramazan Akyürek ve Ali Fuat Yılmazer'in cinayetin betim halinde belirleme edilen eylemlerinden ötürü mesul oldukları" belirtildi.
Kararda, Ramazan Akyürek, Ali Fuat Yılmazer ve Faruk Sarı'nın konumları zımnında müstelzim tedbirleri alıp karışma eylemek hesabına cinayetin gerçekleşmesini, bunun önceleri ve ondan sonra bilgi, yük ve belgelerin namevcut edilmesini sağladıklarını aktarıldı.
Temyize bariz bu karara, haklarında ukubet sunulan sanıklar ile cezaların ehliyetsiz bulunduğunu öne devam eden Dink ailesi avukatları itiraz etti. Dosya geçmiş temyiz incelemesi düşüncesince İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ne (istinaf mahkemesi) gönderildi. Kararın temyiz incelemesi sürüyor.
