1-7 Mart Deprem Haftası zımnında matbuat açıklaması işleyen Adıyaman Jeoloji Mühendisleri Odası, deprem dair katılması müstelzim önlemlere uyanıklık çekti. Oda Başkanı Osman Özdemir icra ettiği açıklamada, depremin afete dönüşmemesi düşüncesince ilaç katılması gerektiği ve kaybedecek devir bulunmadığı vurgulandı.
Odaya mukayyet mevki bilimi mühendislerinin kuma imzasıyla meydana getirilen açıklamayı okuyan Osman Öztürk, “Anadolu toprakları arasında üç ayrımlı anne pörsümemiş kırık sistemi gelişmiştir. Bu pörsümemiş kırık sistemleri üstünde icap tarihî icap aletsel devirde tahripkâr depremler meydana mevrut ve gelmeye de bitmeme etmektedir.
Deprem müşterek huy olayıdır. Depremin afete dönüşmesi ise fakat insanoğlu varlığı ile kabil olabilmektedir. Dünyanın şuurlu ülkelerinde, depremin engellenemeyeceği ancak, depremle hayata devam etmenin kabil yer aldığı gerçeğinden hareketle bilimin ışığında önlemler alınmaya, para ve dirilik kayıplarını en örgen indirmeye çevrilmiş icraat kâffesi hızı ile bitmeme etmektedir. Güncel ilmî gelişmeler 7 ve üstünde şişman depremlere dayanacak çatı tasarımlarını kabil kılarken, devletimizde bu büyüklüğün aşırı hâlâ altında gerçekleşen depremlerde para ve dirilik kayıplarının bitmeme etmesi düşündürücüdür" dedi.
Özdemir, “Unutulmamalıdır ki, Türkoğlu Gölbaşı segmenti 7 ve beden müşterek deprem üretmektedir ki andıran sürede burada müşterek depremin olması mümkündür. Buda Adıyaman düşüncesince emektar ömrü tamam yapıların kontrollerinin yapılması gerekmektedir.
Ülkemizde en sonuç 2012 senesinde güncellenen ‘Türkiye Diri kırık Haritası' verilerine göre, deprem çoğaltma potansiyeli haiz 485 nüsha pörsümemiş kırık yer aldığı belirlenmiştir. 24 kentimiz ve yüzlerce iskân merkezi bu fayların üstünde yahut yakınındadır. Yerleşim merkezlerinin birçoğu, ekincilik sahalarına akıllıcasına genişlemesini sürdürürken rüçhan iskân alanlarının belirlenmesi maksadı ile yapılması müstelzim bayındırlık planına asal mevki ilmi jeoteknik etütler ve dar bölgeleme emekleri hâlâ güdük ve/veya güncellenmemiştir. Ülkemizde yapılış güvenliği döşeme ve bel kemiği araştırma hizmetleri itibarıyla denetleme dışıdır. Her ilin yahut ilçenin öz inisiyatifi ile geliştirdiği denetleme mekanizmaları, müşterek müddet sonraları kanuni altyapının olmaması sebebi ile çözülmekte, ilkin arsa emekleri denetleme dışı kalmaktadır. Yapı denetleme şirketleri süresince mevki bilimi mühendisliği dizge disiplininin amelî kendisine arsa almaması, denetleme sisteminde şişman müşterek ara oluşturmaktadır.
Deprem ve huy kaynaklı öteki afetlerde dirilik ve para kaybı bu ülkenin kaderi olmaktan çabucak çıkarılmalıdır. Ülke kaynakları, bugün kaybetmeden kentsel transformasyon ve restorasyon çalışmalarına aktarılmalıdır. Birçok ilimizin ve irili ufaklı iskân merkezinin üstünde bulunmuş yer aldığı pörsümemiş faylar dair bilirkişi mevki bilimi mühendisleri çeşidinden ‘paleosismoloji' emekleri ile araştırılmalı, bayındırlık projelerine işlenmeli ve ‘fay yasası' çabucak çıkarılmalıdır. Tarım arazileri, sulak alanlar ve ovalar mecburi vaziyetler haricinde bayındırlık planları dışına alınarak özellikleri korunmalı, rüçhan iskân alanları düşüncesince ‘İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etütler' ve ‘Mikro Bölgeleme Etütleri' tamamlanmalı, mevcut olanlar güncellenmelidir. Zemin ve bel kemiği etütlerinin denetimi düşüncesince lazım kanuni enfrastrüktür tamamlanarak, mevki bilimi mühendislerinin ‘Yapı Denetim Sistemi' arasında amelî kendisine arsa alması sağlanmalıdır. Jeoloji Mühendisleri, sınırları hükümler ile çizik ‘Yapı Denetim Sisteminin' süresince arsa almadığı sürece, yapılış güvenliği denetleme dışı olmaya bitmeme edecektir" niteleyerek konuştu.
Ahmet Arslantaş
