8 Eylül 1999'da yürürlüğe konan 4447 önemli kanun ile emekli iktisap etmek düşüncesince aranan sigortalılık süresi ve prim ifa şartlarının birlikte bir de gözyaşı şartı getirildi. Bu manada emeklilikte hoşnutluk takılan milyonlarca insanoğlu hükümetten kendileri düşüncesince bir hal üretmesini bekliyor. Ayrıca nice etkin ve yurttaş ise gene ayrımsız biçimde bulunan emeklilik yaşı ve düzene değgin hastalıkların giderilmesi düşüncesince daima şekilde emeklilikle ilgilendiren gelişimleri yakından strateji ediyor.
Geçtiğimiz günlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı çeşidinden meydana getirilen açıklamada ise akıbet günlerde kamuoyuna yansıyan haberlere bağlı bir düzelti ihtiyacının oluştuğu belirtilerek, “Bakanlığımızın rüçhan gündeminde EYT ile ilgilendiren bir düzentileme bulunmamaktadır" ifadelerine toprak verildi.
Emeklilik sisteminde yaşanmış bulunan bulunan sorunlara değgin Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Burcu Savaş Kutsal da enstantane fotoğraf yahut arızi bir siyasa ile rastgele bir müdahalenin levent boylu vadede aşırı şimdi büyük sorunlar açabileceğinin altını çizdi.
“Süper emeklilik kararı karadelik kabil kapanmayan bir belirgin oluştu”
Yaşanan hastalıkların da eskiden meri süper emeklilik uygulaması kararı ortaya çıktığını vurgulayan Doç. Dr. Burcu Savaş Kutsal, “Aslında türel terimde ‘yaşlılık sigortası' şekilde bilinen bu sigorta dalı kotarılması en ağır dallarımızdan biridir. Çünkü levent boylu vadede bir ekip masrafları içerisinde barındırdığı düşüncesince finansal dengenin aşırı güzel gözetilmesi gerekiyor. Fakat önceki zamanlarda pop siyası eğilimler kararında süper emeklilik sistemleri uygulanarak rastgele bir hesaplamaya dayanmadan vatandaşların 5-6 sene öncesinde emekli olmalarına olanak kılındı. Aslında karşı özellikle baktığımızda içtimai mevki prensibi gereği devletimizin vatandaşa sağlamış olduğu bir kazanım kabil gözükse de günün böylece sistemde aşırı büyük sorunlara yol açtı. Tabi ki de biricik etmen bu değil. Yalnız rastgele bir hesaplamaya ve gerekçeye dayanmadan politik gayeli dokunuşlar 1992 yılına genişliğinde belirgin vermeyen kurumun, ayrıca devlete maddesel manada nakil caba sağlayabilen içtimai asayiş müesseselerinin 1992 yılından itibaren adeta karadelik kabil kapanmayan bir halde belirgin vermesine hastalık olundu. Bu politikalar kararı oluşan açığı giderebilmek düşüncesince emeklilik açısından şimdi kaba ve güçlü uygulamaların, faziletkâr yaşların gündeme gelmesine hastalık oldu. Bu gestalt geçmişten mevrut yersiz müdahalelerin kararı ortaya çıkmıştır” halinde konuştu.
“Emeklilik yaşı ne aşırı er ne aşırı geç olmalı olmadan ikisi de tehlikeli”
Hem eş hem de beylerde emekli olma yaşı da ayrımsız biçimde bulunan sistemde aşırı faziletkâr bir gözyaşı şekilde düşünülüyor. Çoğu bireyin bu yüzden ‘ben kesinlikle olsa emekliliğimi göremeyeceğim' fikri ile prim konuk etmek istemeyeceğini de hatırlatan Kutsal, “Emeklilik yaşı hesabına ne genişliğinde er gözyaşı yakalamak tehlikeliyse ayrımsız sürede faziletkâr bir yaşı yakalamak şimdi zaten dünya gerçeklerine namünasip yükseklikte bir yaşı yakalamak de o basamak tehlikelidir. Bu, kişilerin tabiri caizse ölene genişliğinde çalışmasına, on paralık emeklilik aylığından yararlanma edememesine yahut aşırı endamsız bir müddet bu aylıktan faydalanabilmesine hastalık olabilir ki bu da kişilerin esasen ülkemizin kanayan bir yarası bulunan pırtı dışılığa gönderme edecektir. Çünkü kimesne prim ifa etmek istemeyecek. Yaş noktasında Avrupa geneline baktığımızda esasen 65 yaşın onama gördüğünü görüyoruz. ILO'nun 102 önemli sözleşmesinde de emeklilik yaşlarında öngörülen çatı gözyaşı 65 gözyaşı lakin burada rastgele bir ülkenin özlük demografik, sosyal, ekonomik, coğrafi koşullarına, o ülkede canlı kişilerin beklenen ömür, avlu yaşlarına akıllıca bir yaşın belirlenmesi gerekiyor. İstihdam politikaları, aktüeryal balans de kuruluşlar açısından aşırı ehemmiyet bildirme ediyor” ifadelerini kullandı.
“Sorunlar çözülmeyecekse dokunmamak en iyisi olacaktır”
Son şekilde da her insanın beklediği çözümlerin üstünde güzel bir hesaplama yapmadan ilerlemenin mağduriyetler yaşatacağını tabir eden Kutsal, “Dolayısıyla burada meydana getirilen düzenlemelere yahut yapılacak bir karışma bunları gözeterek olmalı. Günü ve mağduriyeti enstantane fotoğraf giderebilmek hesabına bir ekip dokunuşlar yapılmasını savunabilsek de gene de bunun domino taşı tesiri oluşturacağını, ölçülü ve levent boylu vadede gene mağduriyetlere ve içerisinden çıkılmayacak neticelere yol açacağını da delik uğrunda bulundurmak lazım. Zaten kurumun aktüeryal dengesinde, sistemde ve ritmde sıkıntı var. Bunları asıl manada olabilir olduğunca halletmeden, orta-uzun vadeli projeksiyonlarla bir ekip saptamalarda bulunmadan, hoppadak enstantane fotoğraf noktasal bir hal düşüncesince dokunmamak şimdi akla yatkın olacaktır. Dokunulacaksa da bunlar çözülerek, akla yatkın tespitlerle, hesaplamalarla ve öngörülerle genişlemek en zaten olacaktır” niteleyerek laflarını sonlandırdı.
