İstanbul
İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Bölümü Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nur Eda Topçu ve ekibi, yürüttükleri TÜBİTAK projesi kapsamında müsilajın Marmara Denizi Prens Adaları alanında canlı şekerli mercanlar ve süngerler üstündeki tesirini araştırıyor.
Prens Adaları alanında 9 istasyonda plonjon yaparak sünger, mercan ve hidrozoa gözlemleyen bilgi insanları, "Müsilaj sonrası ne yaşamda kalmış?, "Ne derece var?", "Nerede çözülüm gösteriyor" sorularının cevaplarını arıyor.
Projeyi yürüteç ekip, bire ortak incelemeyi ileriki aylarda da tekrarlayacak.
"Bölge adeta mercan bahçesi"
Doç. Dr. Topçu, TÜBİTAK "Müsilaj Araştırmaları hususi Çağrısı" kapsamında tavsiye edilen araştırı projelerinden ilmî yerine desteklenmesine değişmeyen sunulan 37 projeden bir tanesi bulunan çalışmanın detaylarını ve evvel bulguları, AA muhabirine değerlendirdi.
Marmara Denizi Prens Adaları alanında "mercan bahçesi" yerine tanımlanabilecek derece iyi alanlar bulunduğunu özetleyen Doç. Dr. Topçu, dünyada çabucak Akdeniz'de mevcut türlerin bu bölgede de arazi aldığını söyledi.
İstanbul kabilinden iri ortak metropolün kıyısında bu derece iyi türlere eş olmanın iri ortak kader ve sıklığı itibarıyla "orman" denilebilecek ortak görüntünün bilge bulunduğunu dile getiren Doç. Dr. Topçu, Marmara'nın kendine has ortak oşinografik yapısı olduğundan bahsetti.
Marmara'nın dü tabakalı ortak yapısı bulunduğunu tabir fail Topçu, "Müthiş ortak zenginlik, ihtimal de aşkın da bilincinde olmadığımız ortak zenginlik. Bunları gözümüz kabilinden korumamız gerekir." dedi.
"Kıyı emek harcamaları sünger ve mercanlarda şişko ölümleri gerçekleştirdi"
Doç. Dr. Topçu, 2015 senesinde çokluk zemininde canlı canlıları etkileyen ortak ilenme yaşandığını, bu bölgede meydana getirilen kenar çalışmalarının çoğalması hasebiyle sünger ve mercanlarda şişko ölümler gerçekleştiğini belirtti.
Bazı alanlarda mercan kalmadığını özetleyen Doç. Dr. Topçu, "Özellikle al gorgon 1970'lerden bu yana azalmakta bulunan ortak cins balıkçılık etkisiyle. Sonradan apayrı etkilerle hâlâ aşkın azaldı, başta kenar çalışmalarından dolayı. Şimdi müsilajdan naşi beğenmek az daha artık. Kırmızı gorgon derinlemesine ömürlü, ağır büyüyen ve az tenasül kabiliyetine eş ortak tür. Aynı sürede dehşetli ortak ekosistem inşacısı. Onun bulunmuş yer aldığı yerde dirim ilmi skala artıyor. Sarı gorgon da bire ortak halde ehemmiyetli açacak türlerden biridir." dedi.
Kırmızı gorgon derinlemesine ömürlü ve ağır büyüyen ortak cins yer aldığı düşüncesince onun kayıplarının art gelmediğini, bu türün adım adım bu bölgeden silineceğini tabir fail Doç. Dr. Topçu, bitirdikleri plonjon sonrası evvel gözlemlerini şöyleki aktardı:
"Az ilkin daldık. Ben tek caba göremedim ki bu semt al gorgon açısından ensesi kalın bulunan ortak bölgeydi. Sarı gorgonlar şimdilik hayattalar, ümit ederim onları da kaybetmeyiz. Bir de dip çokluk türleri var. Bunlar her neyse ki gayri enva kabilinden o derece derinlemesine ömürlü ve ağır büyüyen enva değiller. Hem ömürleri çelimsiz tıpkı sürede hâlâ aceleci büyüyorlar. Küçük boylarda yılda 10 santimetreye vasıl ortak gelişme belirleme ettik. Dolayısıyla aceleci ortak halde art gelebiliyor okazyon verirsek. 2015'te tek caba kalmadı birtakımı yerlerde. Geçen yıl görmeye başlamıştık, birlik artmaya başladı derken adına müsilaj geldi. Şu anda müsilajın etkilerini anlamaya, bunlar ortama ne yapmış oldu bunu strateji etmeye çalışıyoruz. Projemiz kapsamında hem mercanlara hem süngerlere hem hidrozoalara bakıyoruz."
Müsilajın denizin altında etkilerinin halen görüldüğünü vurgulayan Topçu, "Biz herhangi ortak alçak indiğimizde dehşetli ortak müsilaj bulutunun içre daldık. Yönümüzü şaşırdığımız vakitler oldu. Olduğu kabilinden dibe de indi, ortak taraftan da Gökçeada, Saros, Yunan kıyılarına derece gitti ve azaldı. Ama dibe nazil müsilaj ne eyvah ki aşkın sayıda mercanı, süngerler de müdahale bentik canlıları öldürdü. Dolayısıyla resim şu anda aşkın üzücü." değerlendirmesinde bulundu.
"Şu anda herhangi ortak obje kahverengi görünüyor"
Bölgenin süngerler açısından zenginliğine yer veren Doç. Dr. Nur Eda Topçu, başta Büyükada'nın gerisinde daldıkları yeri kip göstererek, "Küçücük ortak bölgede nitelik skalasındaki herhangi ortak rengi görebileceğiniz ortak yerdi. Şu anda herhangi ortak obje kahverengi görünüyor. Süngerlerde de aşkın eksilme var. " dedi.
Doç. Dr. Topçu, Marmara'da ilk şekilde pislik faktörlerinin azaltılmasının önemine ayraç etti. Mercanların bulunmuş yer aldığı bölgelerin siper dibine alınması, balıkçılık faaliyetlerinin denetlenmesi icap ettiğini tamlayan Topçu, şunları söyledi:
"Daha herhangi ortak obje tükenmiş değil, cıvıltı var. Marmara'ya okazyon verirsek, aceleci ortak toparlanma olabileceğini düşünüyorum. Müsilaj gözümüzün önünden kalktı niteleyerek bunu unutmayalım. Çabalarımızı sürdürelim. Marmara ile ait topluluğun ortak beklentisi oluşmuştu temizlenmesi için. Bu beklentinin sürmesi ve edisyon oluşturması lazım. Evvelki şita kabilinden akışmaz koşullar bitmeme ederse, müsilaj tekrarlanabilir. Bu şita yel ve yağışın sıkı olduğu, 2020-2021 kışına nazaran hâlâ kaba ortak şita geçirdik ve geçiriyoruz, hâlâ müsilaj oluşumu da gözlemlemedik. Bu gestalt hâlâ geçmiş derece açık ölçekli ve sıkı müsilaj oluşmasını engelleyebilir. Elbette baharda hâlâ önemsiz ölçekli de olsa müsilaj görülebilir. Tekrarlanırsa, toparlanma süreci düşüncesince müstelzim güre mercanlar yapamazlar ve biterler ortak müddet sonra. Müsilaj en ilkin güre fertleri öldürüyor fakat nemli erat güncek etkisiyle gençleri korudu. İyileşme, nemli bireylerin ortadan kalkması ile güre fert sayısının baş döndürücü çoğalması eliyle gerçekleşiyor. Ancak iri ölçekli müsilaj tekrarlanırsa, evvel ilkin bu acemi güre koloniler ölecektir."
"Dipte adeta kırım yaşanmış kabilinden ortak gestalt gır konusu"
İÜ Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Bölümü Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Topaloğlu da süngerlerin derinlemesine zamandır Türkiye sularında araştırılan ortak husus bulunduğunu söyledi.
Sualtında çektikleri fotoğraflarla süngerlerin kapladığı alanları belirleme edeceklerini tabir fail Doç. Dr. Topaloğlu, "Dipte adeta kırım yaşanmış kabilinden ortak gestalt gır konusu. Görüntüler bunu gösteriyor. Analizlerden sonradan hâlâ kesin son ortaya koymamız muhtemel olacak." dedi.
Topaloğlu, Marmara Denizi'nde geçmiş çalışmalarda 20 sünger çeşidi belirleme ettiklerini, müsilaj sonrası durumun ne olacağının bu düzentileme kararında ortaya çıkacağını fakat azaldığını düşündüğünü dile getirdi.
Müsilajın dipte eleyerek sönümsüz canlıların gözeneklerini tıkadığını özetleyen Topaloğlu, şu değerlendirmede bulundu:
"Bu deliklerin tıkanması demek, süngerlerin ölmesi demek. Süngerler, denizlerdeki en ehemmiyetli eleyerek sönümsüz canlılardan birisi. Kendi ağırlıklarının aşkın üstündeki çokluk suyunu süzebiliyorlar. Tabii ki bunu içerisindeki partiküllerden nemalanmak amacıyla yapıyorlar, paklamak amacıyla değil fakat ortak filtrasyon rolü var. Süngerler aşkın hücreli canlıların en barbar grubudur. Bir yere ilişkin yerine yaşarlar, hasebiyle ortak defans organelleri yoktur. Bunu dengelemek düşüncesince faziletkâr miktarda antibiyotik husus üretirler. Denizlerde en aşkın antibiyotik maddenin mevcut yer aldığı türlerdir süngerler. Ayrıca ajurlu yapısından çevre içinde, önemsiz omurgasızlardan ortak kadro bakterilere derece nice canlıya da ev sahipliği yapar. Ne düşünmek bu derece aşkın antibiyotik husus üretmek? Çok kesin ortak halde söyleyebilirim ki gizil deva hammadesi kaynağı demek. Bu mevzuda 15 senedir sürdürdüğümüz icraat var. Şu anda en iri derdimiz bulunan koronavirüsün antiviral maddesi ihtimal de süngerlerdedir."
