TBMM
Bartın'ın Amasra ilçesindeki 41 işçinin yaşamını kaybetmiş olduğu eroin ocağında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı uzmanlarınca kaynaklanan ve patlamadan 3 çağ evvela tamamlanan denetimlerde 19 mevzuata aykırılığın belirleme edildiği, 16'sının denet sırasında giderildiği, artan 3'ü düşüncesince yönetimsel servet cezasının önermiş olduğu bildirildi.
Amasra ilçesinde 14 Ekim'de meydana mevrut eroin ilçesinin topu topu yönleriyle araştırılarak benzeşim kazaların önlenmesine müteveccih tedbirlerin belirlenmesi bunun şeklinde kurulan TBMM Araştırma Komisyonu, AK Parti Kayseri Milletvekili Taner Yıldız başkanlığında toplandı.
Toplantının başlangıcında rastgele birlikte partiden birlikte milletvekiline lakırtı verici Yıldız ile CHP İzmir Milletvekili Kani Beko'nun konuşmasının peşi esna lakırtı talip CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz ortada aday ağız dalaşı yaşandı.
Zonguldak'ın Kilimli ilçesinde hususi eroin ocağında meydana mevrut ve 4 işçinin yaralandığı kazayla ilgilendiren bölgenin mebus yerine lakırtı kabul etmek istediğini tamlayan Yavuzyılmaz'ın, "Burada lakırtı vermeniz düşüncesince henüz birçok ferdin ölmesi gerekiyor?" laflarına Yıldız, "Saygılı olun, haddinizi bilin. Sorduğunuz probleminin ne kavrama geldiğini bilin. Kameralar karşısında musahabe isteğinizi anlıyorum güçlükle bu cins işleri bambaşka yerde yapabilirsiniz." laflarıyla reaksiyon gösterdi.
"Her 4 çalışandan birisi rastgele birlikte sene kaymakamlık geçiriyor"
Komisyonda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Yardımcısı Adnan Ertem ile Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı yetkilileri madenlerdeki denetimlerle ilgilendiren lokma yaptı.
İş Başmüfettişi Alpaslan Kılıçarslan, madenlerde kaymakamlık sayılarının aşırı birlikte tomar bulunduğunu ve aykırı kömür madenlerinde rastgele birlikte 4 çalışandan birinin rastgele birlikte sene kaymakamlık geçirdiğine dikkati çekerek, madenlerde rastgele birlikte sene programlı ve programsız süreli aralıklarla denetleme yaptıklarını söyledi.
Türkiye'de deli dolu yerine çalışan, 5 ad ve üstünde işçiye erbap 117 toprak altı kömür metal bulunduğunu ve madenlerde rastgele birlikte sene 1000'e andıran denet yaptıklarını özetleyen Kılıçarslan, teftişler kararında sabık sene 337, bu sene da şu anne denli 225 yönetimsel servet cezası önerdiklerini vurguladı.
Kılıçarslan, sabık sene topu topu sektörlerde 15 bin iş noktayı denetiminde 64 milyon 569 bin liralık servet cezası uygulandığını aktararak, "Geçen sene 1000 madende denetleme yapmışız. İdari servet cezalarının üçte birtanesini madenlerde uygulamışız. Her sene denetleme yapmamıza karşın iyileştirmeler yapılmadığı düşüncesince yönetimsel servet cezaları uyguladık. Yeraltı kömür madenlerinde belirleme ettiğimiz hususların yarısının giderilmediğini görüyoruz. Programlı teftişlerimizde normalde kem hususların giderilme payı yüzdelik 95'tir güçlükle aykırı kömür ocaklarında yüzdelik 50'ye andıran giderememe yahut gidermeme oranları var." bilgisini verdi.
Yeraltı kömür metal teftişlerinde en aşırı karşılaştıkları eksiklikleri özetleyen Kılıçarslan, laflarına şöyle sürdürdü:
"Giderilmeyen hususların evvel sırasında tahkimatın kem olması var. Toplu ölümlerin yanı esna aşırı birlikte tomar gündeme gelmeyen tekli ölümlerimiz var. Bunlar göçükler, tahkimat sayesinde oluşan kazalar. Burada şişman birlikte eksi bulunduğunu görüyoruz. En birlikte tomar giderilemeyen noksanımız bu. Ardından mekanik, elektrikli takım ve tesislerin rastgele birlikte parlamaya etmen mümteni özellikte olması gerektiğine bağlı tespitler var. Sonra da havalandırmaya bağlı merkezi doğal kavara takip sensörlerinin kem olması yada on paralık olmaması hususu var."
"İşverenin gidermediği birlikte mevzuata ihtilaf var"
Patlama zımnında 41 işçinin yaşamını kaybetmiş olduğu Amasra Maden Müessesesini rastgele birlikte sene derneşik yerine denetlediklerinin altını çizen Kılıçarslan, şunları kaydetti:
"Amasra Maden Müessesesinde en akıbet kazadan evvela 5-11 Ekim tarihleri arası birlikte denetimimiz var. Bu denetimde 19 mevzuata ihtilaf belirleme etmişiz. Bunların 16'sı denet sırasında giderilmiş, artan 3'ü düşüncesince ise yönetimsel servet cezası önerilmiş. Şu an anlatım yorum evresinde güçlükle tahminî 220 bin liralık yöresinde yönetimsel servet cezası çıkıyor. Her sene efdal miktarlarda servet cezası görüyoruz. Mevzuata ihtilaf çalıştıran kabilinden giderilmediği devir katlayarak servet cezası uyguluyoruz. Bu işletmede yazdığımız mevzuata aykırılığın ikisi de esbak teftişlerden geliyor. Aslında işverenin gidermediği birlikte mevzuata ihtilaf var."
Kılıçarslan, Amasra Maden Müessesesinde 2015 senesinde müvellidülhumuza ve müvellidülma sülfür sensörünün bulunmaması ile bataklık gazı değerlerinin merkezi doğal kavara takip sistemi kabilinden pırtı dibine alınmaması zımnında üretimi tevkif sonucu verdiklerini fakat işverenin itirazı üstüne mahkemenin, uzman tutanağı doğrultusunda tevkif kararını kaldırdığını; 2018 senesinde benzeşim eksikliklerden çevre sunulan tevkif cezasına müteveccih itirazın bu kat mahkemece reddedildiğini söyledi.
Kılıçarslan, "Son teftişte belirleme edilen 3 mevzuda mevzuata ihtilaf var. Havalandırmanın tarafını namüsait çevrilecek özellikte olmaması, canlılık ekipmanlarının lazım özellikte olmaması. Yani birlikte doğal kavara deşarjı olduğunda oradaki elektrikli ekipmanların patlamaya illet olmaması gerekiyor. TTK'de bunun dengi ekipmanlar var." ifadelerini kullandı.
"Denetimlerin peşi esna tam neticeleri alamıyoruz"
Sunumun peşi esna komite üyeleri Bakan Yardımcısı Ertem ve beraberindekilere sorular yöneltti.
Ertem, Soma ve Ermenek'teki eroin kazalarından sonradan ilkin iştirakçi sağlığına müteveccih tedbirlerin arttırıldığını ve bugüne denli müspet sonuçlarının görüldüğünü belirterek, akıbet 8 salname süreçte iş kazalarında yaşamını kaybedenlerin sayısının azaldığını tabir etti.
Mevzuatta farklılık yapılması gerekiyorsa Bakanlık yerine ulama sunmaya amade olduklarını aktaran Ertem, "Her deneme bambaşka birlikte önlemi birlikte getiriyor. Buna da tığ bigane kalamayız. Mevzuatımızın tam olduğu, denetimlerin yapılması noktasında duyarlık gösterildiği fakat denetimlerin peşi esna tam neticeleri alamadığımız kabil birlikte boyut var. Acaba burada caydırıcılıkla ilgilendiren birlikte sıkıntı mi var? Caydırıcı olma noktasında ya servet cezalarını henüz birlikte tomar yapacağız yada üretimi durdurmaya bağlı tedbirlere bambaşka eksiklikleri de alacağız. İlgili bakanlıklarla bunu danışma ederek kesinlikle birlikte hal getirilebilir, ne yapılabilir, onları yapacağız. Amasra ilçesinden sonradan hakeza birlikte çalışmamız olacak." sanarak konuştu.
Ertem, kazanın illet yaşandığı mevzusundaki soruya, "Hepimizin üstünde durduğu havalandırmayla ilgili eksikliğin, ikincil havalandırma ünitelerinden birisinin bağlantısının olmadığını ve ehliyetsiz olduğuyla ilgili birlikte belirleme var. Bu tespit, Çalışma Bakanlığımızın tespiti yerine bizde de var. Kazadan 3 çağ evvela bitirdiğimiz denetimimizde bu eksi belirleme edilmiş fakat bunun üretimi durdurmayı gerektirecek kurda olmadığına bağlı de birlikte öngörümüz var." cevabını verdi.
Ertem, kaymakamlık öncesinde bataklık gazı gazı oranının 2'nin üstüne çıkmış olduğu anlamında birlikte raporlarının olmadığını laflarına ekledi.
