Üsküp
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, Kuzey Makedonya Meclisinde milletvekillerine hitabında, arkadaş adına nitelendirdiği Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’ne gerçekleştirdiği resmi görüşme kapsamında ülkenin meclisinde hitap etmekten şişman izzetinefis duyduğunu belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, TBMM üyelerinin ve Türk milletinin selamlarını getirdiğini söyledi.
Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki dostluğu derin, çelimli ve içtenlikli adına nitelendiren Şentop, "Türkiye Büyük Millet Meclisinin ilk Başkanı, Milli Mücadelemizin şişman komutanı, ilk Cumhurbaşkanımız Gazi Mustafa Kemal Atatürk, istiklal fikrinin tohumlarını bu topraklarda geliştirmiştir." ifadesini kullandı.
Şentop, askeri eğitimine Manastır Askeri İdadisinde süregelen Atatürk'ün gençliğinden itibaren bu coğrafyanın siyasal ve kültürel atmosferini soluduğunu ve bundan dip biçimde etkilendiğini dile getirerek, şu biçimde bitmeme etti:
"Benim eş büyüklerim de bu dobra ülkeden Türkiye'ye hicret etmiştir. Gevgeli ilçesinden 1926'da ayrılıp Türkiye'ye gelmişlerdir. Buralara değgin dobra hatıraları çocukluğumuzda başlangıç döndürücü devir dinlemişizdir. Buraya gelişigüzel gelişimde, kendimi şişman birlik devlet bünyesinde ve gönülden birlik huluskârlık çemberinde buluyorum. Ve kendimi evimde hissediyorum.
Bu duygular, zamanı bağlarımızla ilişik yer aldığı genişliğinde sizlerin, bu dobra iklim insanının misafirperverliğinden de kaynaklanmaktadır. Birbirimizden ne fiziksel adına ne düşün adına ne de içten on paralık ırak olmadık. Bu insanca bağlar, ülkelerimiz arasındaki ilişkilere de yansımaktadır."
Ziyaretinin Makedonya’nın bağımsızlığını kazanmasının 30. yılına rast ettiğini vurgulayan Şentop, sabık 30 sene bünyesinde Kuzey Makedonya’nın gelişigüzel bölgede ehemmiyetli ilerlemeler kaydettiğine tanık olmaktan duyduğu memnuniyeti belirtti.
"Türkiye, Kuzey Makedonya’nın AB ile birlik üyelik periyodunu desteklemektedir"
Şentop, ayrımlı toplumlara, dinlere ve kültürlere mensup insanların eskiden yer aldığı kabilinden bu süreçte de başlangıç başa geçinme iradesini çelimli biçimde ortaya koyduğunu vurgulayarak, "Balkanlar'da barışı, istikrarı ve refahı gözeten birlik politika izlediniz. Komşularınızla elleme ilişkilerin ve eş çıkarların nesir edilmesini külliyen savundunuz. Bu ulvi hedeflerinizi gelişigüzel çeşit güçlüğe döş gererek bugünlerde gine ayrımsız cesurca korunum etmektesiniz." ifadesini kullandı.
Kuzey Makedonya Meclisi ve halkının bu aklıselim ve azimli duruşunun gelişigüzel çeşit takdirin üstünde bulunduğunun altını çizen Şentop, bunun kıymetinin, bölgenin sıkkın eyyam geçirmekte yer aldığı bu zamanda elan da kemiksiz biçimde anlaşıldığını, eş oldukları eş değerler, zamanı ve beşeri bağların çelimli iş birliğinin dayanağı bulunduğunu söyledi.
Şentop, dü iklim arasındaki düet ilişkilerinin milletvekili boyutunun sabık devirde yer aldığı kabilinden gelecekte de iklim ve halklar arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesinde ehemmiyetli gösteriş oynayacağına bulunan inancını paylaşarak, şu ifadeleri kullandı:
"Parlamenter diplomasinin dünkü işlevler üstlendiği günümüzde, parlamentolarımız arasındaki ziyaretlerin aykırı ve derneşik adına gerçekleştiriliyor olması sevinme vericidir. Birlikte organ olduğumuz AKPM, NATO PA, AGİTPA ve Parlamentolar Arası Birlik kabilinden milletvekili asamblelerde elan andıran birlik teşrikimesai ve koordinasyonun ülkelerimizin birlik menfaatlerine ulaşmasında ulama sağlayacağına inanıyorum.
Ayrıca parlamentolarımızın ülfet grupları, duygu komisyonları ve yönetimsel teşkilatları arasındaki ilişkileri de güçlendirmemiz gerektiği inancındayım. Çünkü baştan şekillenen dünyada ayakta duracak bulunan ülkeler öbür ülkelerle çelimli bağlar ve iş birlikleri kuranlar olacaktır."
Kuzey Makedonya’nın Avrupa ve Avrupa-Atlantik kurumlarıyla entegrasyon periyodunun tamamlanmasını önemsedikleri ve bunun önündeki engellerin ortadan kalkması temennisinde bulunan Şentop, "NATO üyeliğiyle başlangıç başa bu doğrultudaki hedefini pekiştiren Kuzey Makedonya, on paralık elbette Avrupa Birliği’yle de eş geleceğe sahiptir. Türkiye, Kuzey Makedonya’nın Avrupa Birliği ile birlik üyelik periyodunun ilerlemesini çelimli biçimde desteklemektedir." niteleyerek konuştu.
"Türk şirketleri Kuzey Makedonya’da 5 binden birlik tomar isim istihdam sağlamaktadır"
İki iklim arasındaki kazançlı ilişkilere de yer veren Şentop, dü ülkenin kazançlı ilgiler dalında ehemmiyetli birlik potansiyele eş bulunduğunu belirtti.
Şentop, Türkiye'deki girişimcileri, Kuzey Makedonya’nın sunmuş yer aldığı potansiyeli en elleme biçimde değerlendirmeye külliyen motivasyon ettiklerini aktararak, şunları söyledi:
"Türk firmaları bu ülkede başlangıç döndürücü sayıda şişman ölçekli projeye ve degaje birlik yelpazeyi havi muhtelif sektörlerde yatırımlara imza atarak ülkemizi başarıyla özümleme etmektedir. Yapılan yatırımların ücreti 1,3 bilyon dolara ulaşmıştır. Yapılan işlerde 5 binden birlik tomar insana istihdam sağlanmaktadır. Müteahhitlik alanındaki firmalarımız halihazırda Kuzey Makedonya’da kuvvetli yolu, hidroelektrik santrali, tabii katıksız taş yağı lambası dağıtımı, gün enerjisi ve otoban inşası kabilinden alanlardaki ihalelere ve planlara katılmaktadır. Bundan şişman sevinme duyuyoruz.
Sosyal, kazançlı ve kültürel yapıları iç içe önceki ve ayrımsız coğrafyayı paylaşan ülkeler adına hepimiz geleceğimizi başlangıç başa nesir etmek, bunun düşüncesince de iş birliğimizi ve dayanışmamızı pekiştirmek mecburiyetindeyiz. İkili ticaretimizde bu sene yakaladığımız ivme sert geçenlerde 1 bilyon dolar eş hedefimize ulaşacağımızı gösteriyor."
Diğer taraftan Serbest Ticaret Anlaşması’nın güncellenerek ekincilik ürünleri ve hizmetler sektörünü de içerecek biçimde genişletilmesinin ticareti ve yatırımları motivasyon edeceğini vurgulayan Şentop, "Ülkemiz, Kuzey Makedonya’nın kalkınmasını sübvanse buyurmak gayesiyle etraflı ve kucaklayıcı birlik yaklaşımla Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) yoluyla muhtelif alanlarda altyapı, tarım, ekin sahalarında nice plan gerçekleştirmiştir. Bu yöndeki çabalarımızı önümüzdeki devirde sürdüreceğiz." dedi.
Şentop, terbiye alanındaki tecrübelerini de paylaşmaya hız ettiklerini belirterek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın himayelerinde kurulan Uluslararası Balkan Üniversitesi kendisini kanıtladığını ve nice ülkeden öğrenciye 15 senedir birinci sınıf erdemli tedris vermeye bitmeme ettiğini söyledi.
Uluslararası Maarif Okullarının da Kalkandelen’den sonradan bu sene Üsküp’te faaliyete geçerek ilk ve itidalli tedris dalında erdemli standartta terbiye verdiğini anımsatan Şentop, Yunus Emre Enstitüsünün kültür, konuşma ve terbiye sahalarındaki faaliyetleriyle dü iklim halklarını buluşturduğunu dile getirdi.
Şentop, askeri alandaki iş birliğin de levent boylu birlik geçmişi bulunduğuna ayraç ederek, "Kuzey Makedonya’nın NATO’ya katılımıyla bu alandaki iş birliğimiz genişlemiştir. Personel eğitimi ve silahlı kuvvetlerin modernizasyonu mevzusundaki desteğimiz bitmeme edecektir. Diğer taraftan dünkü kimse koronavirüs (Kovid-19) salgını bizlere toptan kurda teşrikimesai ve dayanışmanın önemini birlik yol elan gösterdi." niteleyerek konuştu.
Irk, dil, din, gözyaşı fark etmeksizin milyonlarca cana mülk bulunan Kovid-19'la mücadelede aralarında Kuzey Makedonya’nın da arsa almış yer aldığı nice ülkeye afiyet materyali yardımında bulunduklarını ve bulunmaya bitmeme edeceklerini aktaran Şentop, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Yerli Kovid-19 aşısı Turkovac’ın geliştirilmesi sürecinde sonuç evreye gelinmiştir. Üretim evresine geçildiğinde aşımızı Kuzey Makedonya’daki kardeşlerimizle de paylaşmaktan sevinme duyacağımızı göstermek isterim. Kısacası Türkiye adına Kuzey Makedonya’nın hem altyapı, erke ve uran bununla beraber sağlık, eğitim, ekin ve konuşma kabilinden nice bölgede imarı ve ihyası mevzusuna şişman birlik ehemmiyet atfediyor, katkıda bulunmaya çalışıyoruz. Bunu dip ve çelimli bağlarımızın, dostluğumuzun bizlere yüklediği birlik ödev adına görüyoruz."
Şentop, Balkanlar'da asırlardır iç içe yaşadıklarını, bu toprakların lütuflarını ve külfetlerini başlangıç başa paylaştıklarını ve bugün de ayrımsız bölgede başlangıç başa yaşadıklarını vurgulayarak, Balkanlar’ın yeryüzünde kural dışı birlik semt bulunduğunu söyledi.
Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki katı ülfet ilişkilerinin temelinde elbet beşeri bağların bulunduğunun altını çizen Şentop, şunları kaydetti:
"Bu ülkenin müessis halklarından bulunan Makedonya Türkleri de bu beşeri bağların en ehemmiyetli halkasıdır. Bu vesileyle Makedonya Türk topluluğunun Türkçe Eğitim Günü’nü en kalbi duygularımla kutluyorum. Makedonya Türk toplumu, asırlardır bu topraklarda orijin salmış bulunan Türk kültürüne eş çıkarak, Makedonya’nın kültürel zenginliğini özümleme etmektedir. Makedonya’nın dört başı mamur toplumları gibi, Türk toplumuna da anne dilinde elleme birlik terbiye sağlanması, ilk ve lise sürecinde Türkçe eğitimin yayılmış biçimde verilmesi ehemmiyet taşımaktadır.
Yüce Meclisinizin Yeni Vatandaşlık Yasası’nı almak suretiyle, Yugoslavya zamanında Makedonya’dan anne vatanlarına hicret etmiş insanların ve birlik numara basamak akrabalarının Kuzey Makedonya vatandaşlığına başvurmalarına olanak elde etmiş olması ehemmiyetli birlik gelişmedir. Bu sürecin halklarımız arasındaki bağları elan da güçlendirmesini dilek ediyorum."
"Kuzey Makedonya’da da FETÖ’nün çalışkanlık gösterdiğini biliyoruz"
Şentop, Türkiye’nin bekasına müteveccih Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) vuruş girişiminin üstünden 5 sene geçtiğini anımsatarak, konuşmasına şu biçimde bitmeme etti:
"15 Temmuz gecesi aralarında TBMM'nin de bulunmuş yer aldığı nice gurur Türk Silahlı Kuvvetleri içine sızmış bulunan FETÖ personelleri çeşidinden uçaklar ve helikopterlerle bombalanmıştır. O gece, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde halkımız, bu vuruş girişiminin hava bırakılması düşüncesince kahramancasına birlik vakfe sergilemiştir. FETÖ’nün Türkiye’deki omurgasını azimli birlik savaş böylecene çökertmeyi başardık.
FETÖ’nün çalışkanlık gösterdiği ülkelerdeki tesirinin kırılmasına müteveccih mücadelemizde de ehemmiyetli mesafeler aldık. Bu binanın gayrimenkul dışı ayağının ağız ağıza likidasyon edilmesini hedefliyoruz. FETÖ, terbiye kurumu ve iştirak kabilinden maskeler altında gayrimenkul haricinde çalışkanlık göstermektedir. Kuzey Makedonya’da da FETÖ’nün çalışkanlık gösterdiğini biliyoruz ve sona erdirilmesine müteveccih konkre adımlar atılmasını bekliyoruz. FETÖ’nün elden Türkiye düşüncesince değil bulunmuş yer aldığı hepsi ülkeler itibarıyla da yıldırma ve millî asayiş riski oluşturduğu gerçeğini arkadaş Kuzey Makedonya’nın cezaevi uğrunda bulundurmasını istek ediyoruz."
Uluslararası siyasette ehemmiyetli kırılmalar yaşandığını, yeryüzünün rastgele birlik noktasında yaşanmış bulunan gelişmelerin birlik apayrı noktayı on paralık bulunmadığı genişliğinde etkilediğini tamlayan Şentop, şunları söyledi:
"Zor birlik dönemden geçiyoruz ve maatteessüf bu zamanın ciddi külfeti ve biberli bedelleri ise birtakımı devletlere yüklenmeye çalışılıyor. Uluslararası toplumda birlik taraftan teşrikimesai ve sorunlara başlangıç başa karşılık ödeme çağrıları yapılırken, öbür taraftan birtakımı alanlarda ve devletlerde ihtilaflar körükleniyor yada görmezden geliniyor. Kabul edilemez nitelikteki bu anlayışlar ile ülkelerin egemenlikleri ve arsa bütünlüklerine hürmet prensibi birlik kenara bırakılıyor.
Kısacası bulunan arsıulusal sistemin üstünde kurulduğu paradigmalar; zamanımız meselelerine, problemlerine ve krizlerine karşılık veremez, hal üretemez duruma geldiler. Sorgulanır duruma mevrut bu paradigmalara hakkında evren siyasetinde dünkü birlik sesletim geliştirilmeli, dünkü birlik yaklaşım bilge kılınmalı."
Şentop, ortaya çıkan anlaşmazlıklarda, bulunan arsıulusal düzenin başlangıç aktörlerinin aldıkları aksiyonlarının ne eyvah ki dava çözmekten başlangıç döndürücü ırak birlik kaynak sergilediğine ayraç ederek, şu ifadeleri kullandı:
"Küresel aktörlerin başlangıcında mevrut Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ya değişmeyen alamamakta yada almış yer aldığı kararlar, problemlerin çözümüne müteveccih birlik ulama sağlamamaktadır. Bu bağlamda Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda hepsi ülkelerin karşısında erdemli birlik sesle dile getirmiş yer aldığı 'Dünya 5’ten büyüktür’ söylemi, başlangıç döndürücü şişman birlik bedel ve deme taşıyor. Yeni ve elan adaletli birlik dünyanın belkili bulunduğunu savunuyoruz. Ülkelerin egemenliğine ve eşitliğine hürmet temelinde, barışı ve refahın azimli dağılımını esasi düzlük dünkü ve elan adaletli birlik evren kesinlikle kurulacaktır."
"Kuzey Makedonya, sulh ortamında birlik arada geçinme kültürünü sergileyen birlik ülkedir"
Balkanlar’ın Türkiye’nin aut politikasında gelişigüzel devir rüçhan birlik yere eş bulunduğunu vurgulayan Şentop, Balkanlar'da sulh ve istikrarın sürekli duruma getirilmesinin Türkiye’nin de umudu bulunduğunu söyledi.
Şentop, Türkiye itibarıyla Balkanlar'ın merkezindeki Kuzey Makedonya’nın hususi birlik ehemmiyet taşıdığını belirterek, şunları kaydetti:
"Birbirine zamanı ve kültürel bağlarla sıkı sıkıya ilişkin bu coğrafyanın ülkeleri ve müşterilerini adına bizleri birlik araya getiren değerler ve hususlar; ihtilafa etken olabilecek hususlardan büküm kere fazladır. Birlik ve beraberliğimizin nedenleri karşısında ağız tatsızlığı sebeplerimiz az elan namevcut mesafesindedir. Tarihin sonuç zamanında bu bölgede yaşanmış bulunan birtakımı arızi sorunlara aldanmamak gerekir. Esasen bu toprakların genlerinde bulunan din, dil, soy ayrımı gözetmeden başlangıç başa sulh ve hayat bünyesinde geçinme kültürü dünyaya kip olacak niteliktedir.
Kuzey Makedonya, bu dobra hasletlerin mirasçılarının en önde gelenlerindendir. Kuzey Makedonya, Balkan coğrafyasında sulh ortamında birlik arada geçinme kültürünü başarıyla sergileyen birlik ülkedir. Bu, bölgemizin sıkkın eyyam geçirdiği bu zamanda özellikle önemlidir. Kardeş Kuzey Makedonya ile gelişigüzel alandaki iş birliğini geliştirmeye bitmeme edeceğimizi ve bu dobra ülkenin külliyen indinde duracağımızı göstermek isterim."
