TBMM
Meclis Başkanı Mustafa Şentop, Türkiye'nin koruyacağı, doğruluk kanıt edeceği ve sorun edeceği sınırların Misak-ı Milli sınırları bulunduğunu vurgulayarak "Bugün de ulusal egemenliğimizi korumak, ulusal varlığımızı bitmeme yol açmak düşüncesince harp ediyoruz. 102 yıl evvela meydana getirilen ulusal yeminin hedefine ve ruhuna zaman de sadakatle bağlıyız." dedi.
Şentop, Misak-ı Milli'nin kabulünün 102. yıl dönümünde AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Misak-ı Milli'nin, Milli Mücadele'nin beraberinde nevi reçetesi namına Meclis-i Mebusan'ın cesurluk ve zekâ sahibi milletvekillerinin oy birliğiyle 28 Ocak 1920 tarihinde kabul edildiğini özetleyen Şentop, Meclis'in duyurulmayan oturumunda tahsil edilen kararın 17 Şubat 1920 tarihinde açıklandığını kaydetti.
"Milli Yemin" ile Milli Mücadele'nin gayesi ve gayesinin belirlendiğini kaydeden Şentop, Meclis-i Mebusan üyeleri Misak-ı Milli ile "yemin ettiklerinde" dünyanın ve Anadolu'nun tutkun noktayı denli olduğunu, arsıulusal düzenin baştan tertip edildiğini belirtti. Şentop, bahis konusu devirde yeryüzünde serbest ve kesin biricik beraberinde Müslüman mevki bulunmadığına, galip ülkelerin amacının da bu olduğuna dikkati çekerek, bu gaye düşüncesince Birinci Dünya Savaşı derhal sonra "kazanan haklıdır" kuralının işletildiğini; 20 milyona yaklaşan sivil, 10 milyona yaklaşan askerin yaşamını kaybetmiş olduğu harp derhal sonra mağluplar üstünde tadı tasarruflarda bulunulduğunu anlattı.
TBMM Başkanı Şentop, "Zaten eren milletimizle ve İslam dünyasıyla, ismini 'şark meselesi' koydukları öncesiz beraberinde sorunları vardı. Malazgirt Zaferi ile başlattıkları bu sorun, İstanbul'un fethiyle zirveye ulaşmıştı. Kazandıkları Birinci Dünya Savaşı ile 850 salname beraberinde hesabı küresel rüyet olanağı yakaladıklarını düşünüyorlardı." sanarak konuştu.
Galip devletlerin, bunun geçmiş adımını 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması ile attıklarını kail Şentop, bu devletlerin, Osmanlı'nın "mütareke (ateşkes)" namına nitelendirdiği antlaşmayı Anadolu'yu nazar boncuğu dirençle karşılaşmadan obstrüksiyon etmenin vesikası namına kıymetlendirmek istediklerine ayraç etti. Milletin vaziyeti ayırt ederek doğrudan harekete geçtiğini ve geçmiş teşkilatlanmaya Trakya'da gidildiğini özetleyen Şentop, bunu Kars İslam Şurası'nın izlediğini; arkası sıra aceleci beraberinde biçimde Ardahan, Trabzon, İzmir, Alaşehir, Balıkesir, Nazilli, Muğla kongrelerinin toplandığını belirtti.
"Esasında birlik beraberinde akbabalar sofrasıydı"
TBMM Başkanı Şentop, Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın Milli Mücadele'yi başlatmak düşüncesince Samsun'a fut basmasından evvela başlatılan kongrelerin, bitmeme fail süreçte Erzurum ve Sivas kongrelerinin zeminini hazırladıklarına ayraç ederek Anadolu'da bağımsızlık ve hürriyet savaşı bitmeme ederken 18 Ocak 1919'da birleşen Paris Konferansı'nda ülkelerin ve milletlerin geleceği ile acemi evren düzeninin esaslarının görüşüldüğünü dile getirdi.
Savaştan aşınmış çıkan ülkelerin masaya çağrılmadığına dikkati çekici Şentop, "Onlar, biricik cepheli kontrat yapar gibi, geçim koşulları belirlenince, yalnızca sonuncu metni imzalamaları düşüncesince çağırma edileceklerdi. Esasında birlik beraberinde akbabalar sofrasıydı. Galip ülkeler neyi hisse edeceklerini biliyorlardı; yalnızca ne paylaşacakları hususunda uzlaşamıyorlardı. Misak-ı Milli'yi idrak etmek düşüncesince Paris Konferansı ve derhal sonra birleşen Londra Konferansı musahabe ve kararlarını dobra aşina olmak gerekiyor. Milli Mücadele'nin safhaları, aslında Paris Konferansı ile koşut beraberinde süreci strateji etti." halinde konuştu.
Şentop, Mustafa Kemal Paşa'nın Milli Mücadele'yi başlatmak kıl payı Samsun'a gidişini, Amasya'da piyasaya çıkan genelgeyi, Erzurum ve Sivas Kongresi kararlarını Paris Konferansı görüşmeleriyle beraberce kıymetlendirmek gerektiğine dikkati çekerek "Milletin istiklalini, milletin azim ve sonucu kurtaracaktır." lafının Amasya Genelgesi'nde toprak almasının, Paris Konferansı'ndan neticeleri bakımından ülkenin lehine beraberinde semere çıkmayacağına kanma getirilmesinden kaynaklandığını belirtti.
Meclis-i Mebusan'ın, Misak-ı Milli'yi duyuru etmesi düşüncesince beraberinde müddet hâlâ beklenmesi icap ettiğini tamlayan Şentop, "Çünkü Paris Konferansı, Osmanlı Devleti'ni ne hisse edecekleri hususunu Londra Konferansı'na bırakmıştır. İşte Meclis-i Mebusan da birlik bu noktada Misak-ı Milli'yi kabul etmiştir. Esasında Misak-ı Milli, proses üstünde hızlandırıcı el yaptı. İşgal altındaki beraberinde ülkenin Meclis'i çeşidinden tahsil edilen kararlar saha kıraat mahiyetindedir. Misak-ı Milli'nin değme maddesi bire beraberinde sürede arsıulusal obstrüksiyon ve bölü planına beraberinde karşılık niteliğindedir." değerlendirmesinde bulundu.
"Şerefle anacağımız beraberinde geçmişten geliyoruz"
TBMM Başkanı Şentop, Misak-ı Milli'nin ulusal hedeflerin manifestosu olduğuna ayraç ederek, Meclis-i Mebusan'ın almış olduğu kararların en önemlisinin de Misak-ı Milli olduğuna dikkati çekti. Misak-ı Milli'nin, ulusal iradenin sonucu bulunduğunu vurgulayan Şentop, Sivas Kongresi ile açılan Heyet-i Temsiliye ile Meclis-i Mebusan ortada mevzun beraberinde alım satım bulunduğunu göstermesinin, kararın en ehemmiyetli boyutu bulunduğunu kaydetti.
Misak-ı Milli kararlarıyla Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a fut bastıktan sonradan yürüttüğü çalışmaların onaylandığının duyuru edildiğini tamlayan Şentop, "Amasya Genelgesi, Erzurum ve Sivas kongrelerinde tahsil edilen kararlar, Misak-ı Milli ile konfirmasyon edilmiş ve Milli Mücadeleyi butlanla malül saymak talip karışıklık odakları açığa düşürülmüştür." sanarak konuştu.
Misak-ı Milli'nin beraberinde öteki ehemmiyetli yanının, Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırlarını atama etmesi bulunduğunu kail Şentop, laflarını şu biçimde sürdürdü:
"Koruyacağımız, doğruluk kanıt edeceğimiz, sorun edeceğimiz sınırlar Misak-ı Milli sınırlarıdır. Bugün de ulusal egemenliğimizi korumak, ulusal varlığımızı bitmeme yol açmak düşüncesince harp ediyoruz. 102 yıl evvela meydana getirilen ulusal yeminin hedefine ve ruhuna zaman de sadakatle bağlıyız. Bugün de 'bizim olanı, bizlerden olanı, bizimle olanı' korumak, müdafaa etmek ve yaşatmanın kavgasını veriyoruz. 102 yıl evvela ulusal bekamıza yönelen tehditler, zaman de bitmeme ediyor. Biz de verilen kaldığımız tehditleri bundan sonradan sınırlarımızda karşılamıyoruz. Tehditleri sınırlarımız ötesinde karşılayıp eren milletimizi ve anahtar coğrafyamızdaki kardeşlerimizi tehlikesiz beraberinde biçimde yaşatmaya çalışıyoruz. Büyük ozan Yahya Kemal'in ifadesiyle derbeder değiliz. Şerefle anacağımız, anlatacağımız beraberinde geçmişten geliyoruz. Hayalci değiliz, fon kurmuyoruz. Real politiğin farkındayız. Ama Türkiye'nin arsıulusal hukuktan meydana gelen haklarını, yasal haklarını korumakta ve savunmakta sonuna denli kararlıyız."
"Emperyalizmin zulmü altında canlı nice millete de dayanıklı olmuştur"
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Misak-ı Milli'nin, milletin, biberli çemberinden büyümek düşüncesince mücadeleye önceden pusulası bulunduğunu dile getirdi.
"Diğer adıyla Ahdi Milli'yi, kabulünün 102. yılı vesilesiyle ilgi ve titizlikle, derinlikle hatırlamaya, anlamaya ve söylemeye meraklı olduğumuzu görüyoruz." diyen Şentop, Milli Mücadele zamanı açısından semere derecede ehemmiyetli bulunmasına karşın Misak-ı Milli'nin mahiyeti ve zamanı önemi üstünde gerçekten durulmadığını kaydetti. Şentop, şunları kaydetti:
"Oysa Misak-ı Milli, milletimizin yerinde mücadelesinin gerekçelerini ve alternatifini açık açık ortaya koyduğu, tamamı dünyaya ve ilkin işgalci emperyal güçlere dâhil rahatlığı duyuru etmiş olduğu beraberinde bağımsızlık bildirisidir. Ülkemizin bağımsızlık ve istikbalinin kuruluşunun resmi belgesidir. Milletin egemenliğini şahsında belirme ettiren Meclis çeşidinden kırgın beraberinde değişmeyen olması haysiyetiyle de meşruiyeti tartışmasızdır; benzersizdir. Öyle ki Misak-ı Milli ile ortaya konan esbabımucibe ve yöntemler, milletin varlığını ve bağımsızlığını korumada çizdiği sınırlar, emperyalizmin zulmü altında canlı nice millete de dayanıklı olmuştur. Cezayir'den Hindistan'a ezilenler coğrafyasında hürriyet ve bağımsızlık ateşinin yanmasını sağlamıştır."
Değerli bilgi insanlarının, kabul edilişinin 102. yıl dönümünde Misak-ı Milli'yi gene ele alarak zamanı önemine uygun biçimde değerlendireceklerine ve öneminin kavranmasına ulama yapacaklarına müteveccih inancını dile getiren Şentop, "Kuruluşunun 100'üncü yılını abidevi beraberinde biçimde tebrik etmek düşüncesince sabırsızlandığımız Türkiye Cumhuriyeti'ni, dünyanın en güçlü, güvenli, rahat ve gönençli devleti durumuna iletmek düşüncesince çalışıyor, mücahede ediyoruz." dedi.
Mustafa Şentop, Misak-ı Milli'nin hazırlanmasına ve kabul edilmesine önderlik fail Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü, Misak-ı Milli kararlarını düzlük ve eksiksiz baskılara karşın kararlarının peşinde duran milletvekillerini rahmet, minnettarlık ve nazikâne andı.
