İstanbul
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Türk Parlamenterler Birliği kabilinden Filizli Köşk'te planlı "Anayasalar ve Siyaset" mevzulu konferansın istifham yanıt bölümünde istifham hakkında "tek adam" tartışmalarına değindi.
Dünyadaki dört başı mamur sistemlerde de ortak yegâne eş bulunduğunu tamlayan Şentop, "Siyasi partilerde şu anda yegâne eş dediğimiz şeyden kastettiğimiz, sonuç sonucu yegâne bireyin vermesi meselesidir. Parlamenter sistemde baş döndürücü eş mı var? 'Tek adam' diyerek itiraz edenlere soruyorum size layıkıyla birçok olması lazım? Yani 2, 3, 5, 10... Nedir? Parlamenter sistemde baş döndürücü eş mı var? Hayır. Parlamenter sistemde şayet alışılmış mebus sistemse başvekil var, cumhur reisi simgesel yetkilere sahip. Kabine var, Bakanlar Kurulu mevcut evet. Ama iş elhak irade-i külliye cüziye çatışmasında ortaya çıkar. Çatışma olmadan orada ortak çözümleme yapabilmek, orgazm ortaya koyabilmek beklenir değil." diyerek konuştu.
Çatışma olduğunda ortak uyum namına sistemde daima başbakanın dediğinin bulunduğunu dile getiren Şentop, "Cumhurbaşkanının yetkileri alışılagelen kendisine simgesel mebus sistemde. İki adet olunca elhak arbede oluyor. Bunları Türkiye henüz esbak zamanlarda de yaşadı." ifadelerini kullandı.
"Soru önergelerinin cevaplanma payı arttı"
"Bugün parlamentonun yetkilerinin kilo kaybettiği iddialarını akla yatkın bulmuyorum." diyen Şentop, bunun nazar boncuğu konkre gerekçeye dayanmadığını vurguladı. Muhalefet partilerinin devir kurnaz istifham önergelerinin cevaplanma oranına müteveccih soruları bulunduğunu özetleyen Şentop, laflarını şöyleki sürdürdü:
"Dünyanın herhangi ortak durumunda böyledir, yüzdelik 100 cevaplama dünyanın nazar boncuğu durumunda yok. Ben başka ülkede de strateji ediyorum. Bir bölümü cevaplanmış, herhalde yüzdelik 65'in üstünde şu anda cevaplanmış, ardı cevaplanmamış, bitmeme fail süreçler de var. Bunu soruyorlar, sonradan bunun yanıtını verirsem bu oranları, 'Bak sorular cevaplanmıyor.' diyorlar. Ben de hemen bu devri vermiyorum. 26. Dönemi, bundan ortak eskiden mebus sistemin bulunduğu zamanın oranlarını, sayılarını veriyorum, 24. Dönem'in rakamlarını ve sayılarını da veriyorum. Mukayese ettiğimizde bu çevrim henüz ortak tomar miktarda cevaplanmış sorular. 'Başkanlık sistemine geldik soruların cevaplanma payı düştü.' diyemez kimse. Yalandır derse. İstatistik benim elimde var. Bunları dört başı mamur istifham önergelerine veriyorum. Tam tersine reislik sistemine geçtikten sonradan soruların yanıtlandırma payı da artmış, sayısı da artmış, sayım bilimi böyle."
Soru önergelerine maruz yanıtların içeriğine bağlı de eleştiriler geldiğine yer veren Şentop, "Sen istediğin neredeyse istifham sorabilirsin, yanıt sağlayan de istediği neredeyse yanıt verebilir. Vermezse ne yapacağız? Sen istediğin suali sorabiliyorsan, yanıt sağlayan de istediği neredeyse yanıt verebiliyor. Bununla ait zorba ortak düzenek yok." dedi.
İki dizge arasındaki yegâne farkın gensorunun verilememesi bulunduğunu özetleyen Şentop, "Gensorunun olmamasının nedeni de sistemin mantığı gereği. Gensoru nerede var? Güvenoyu bulunan ortak sistemde istizah olabilir." ifadelerini kullandı.
"1 Numaralı Kanun'un Yassıada Mahkemesi kuran hükmünü yürürlükten kaldırdık"
"Darbeyi bu derece alkışlayan, Yassıada'yı onaylayan ortak öğretim üyesi grubu dünyada ergin mudur?" sorusu hakkında de Şentop, akademisyenler grubunun da topluluğun öteki kesimlerinden ayrımlı ortak takım bulunduğunu düşünmediğini dile getirdi.
Darbeyi herhangi ortak dizge grubundan destekleyenler olduğuna yer veren Şentop, şöyleki bitmeme etti:
"Biz Yassıada'da 'mahkeme', neymiş mahkemeyi kaldırdık. Bir kodifikasyon yaptık, yasa düzenlemesi. Bir kanunla kuruldu. 1 Numaralı Kanun, 1960 darbesinden sonradan çıkartılan. Bu yasa içinde Yassıada'da ortak murafaa kurulmasıyla ait hükümranlık de vardı. Biz 1 Numaralı Kanun'un Yassıada Mahkemesi kuran hükmünü yürürlükten kaldırdık. Onun meriyet tarihini de bu kanunun yürürlüğe girmiş bulunduğu tarih, 1960 yılı tarihini verdik. O tarihten muteber edinmek üzere. Dolayısıyla Yassıada'daki murafaa hususiyet aleminde namevcut biçimine gelmiştir ve onun vermiş bulunduğu dört başı mamur kararlar, meydana getirdiği dört başı mamur işlemler de böylelikle hukuken çürük bir duruma gelmiştir."
15 Temmuz'da benzeşim ortak fenomen yaşanmadığını, halkın darbeye hakkında direndiğini hatırlatan Şentop, o günlerde darbeye hakkında olanların sayısı az olsa da seslerinin baş döndürücü çıktığını, Menderes'e dayanaklık etmek verenlerin ise rakamları ortak tomar olsa da seslerinin az çıktığını anlattı.
Şentop, "Millet iradesine cemaat çıkanların cesaretinin henüz ortak tomar olması lazım. Meşruiyeti savunanlar herhangi ortak devir henüz ortak tomar kabadayı olmalıdır. Bu az buçuk da içtimai psikolojiyle ait ortak şey. Zamana gerekseme mevcut buyurmak ki. Ama 15 Temmuz'da milletimiz, dört başı mamur içtimai kesimlerle beraber, akademisyenler de engelleme edinmek neredeyse çokluk bakımından bunu başarabildiler. Ben en iri teminatın da bu bulunduğunu düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, "Yeni anayasayla beraber, hükümet sistemiyle bu arada açılan acemi yapıyı yasa içindeki öteki bölümlerle bütünleştirmek, acemi yasa tartışmasının önümüzdeki gündemi, Türkiye'nin ortak iki sene bu olacaktır." dedi.
