TBMM'nin açılışının 102. sene dönümünde Birinci Meclis'te tören düzenlendi

Ankara

Törene, TBMM Başkanı Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Musa Avsever, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Adnan Özbal, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hasan Küçükakyüz ve TBMM'de grubu mevcut politik fırka temsilcileri ile birtakım milletvekilleri katıldı.

Tören, Birinci Meclis'te evvel konuşmayı karşıcı Sinop Mebusu Şerif Bey'in konuşmasının ahenk kaydının dinletilmesi, ihtiram duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başladı.

TBMM Başkanı Şentop, burada meydana getirmiş yer aldığı konuşmada, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin evvel binasının anıtsal oluşunun, fiziki özelliğinden değil, tarihin en çetin döneminde, milletin bağımsızlık ve gelecek mücadelesine ev sahipliği yapmasından kaynaklandığını söyledi.

Birinci Meclis'in, Milli Mücadele'nin ve ulusal iradenin canlanma ettiği, müşterek iri mananın fiziki müşterek mekana, müşterek binaya dönüştüğü arazi bulunduğunu vurgulayan Şentop, şöyleki bitmeme etti:

"İnsanlık tarihinin en yerinde mücadelesinin, yavuz en yasal biçimde yönetildiği ve dünyada müşterek benzeşim sıfır bu uğurlu mekanın ruhuyla geleceğimizin teminatı canan çocuklarımızı muhabbetle kucaklıyor, milletimizin Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı en teklifsizce dileklerimle kutlama kartı ediyorum. Şartların ne olduğuna bakmadan, zaferden apayrı nazar boncuğu neticeyi kaale almadan ulusal mücadeleyi başlatan, müşterek tutkun namına döndürülmüş yurt topraklarında bu uğurlu Meclisi ihdas iradesini kararlılıkla göstermiş, evvel milletvekilleri ayrıca Meclis Başkanı şahsen cephede savaştığı düşüncesince gazi sıfatını adalet etmiş müşterek Meclis çalışanlarının torunları olarak, hepsinin ermiş hatırasını tazimle yad ediyorum."

Şentop, bilhassa Gazi Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk ve savaşım arkadaşları iktisap eylemek üzere, bağımsızlık yoluna canını feda fail ermiş şehitlere de yağmur diledi.

21 Nisan 1920'de, "Heyet-i Temsiliyye Reisi" sıfatıyla Mustafa Kemal Paşa'nın yayınladığı genelgeye ayraç fail Şentop, genelgede, Meclis'in açılışı münasebetiyle eksiksiz kentlerde ve Ankara'da hatimler ve Buhari-i Şerifler okunmaya başlanması, bereketinden yararlanma eylemek şartıyla açım düşüncesince bilhassa cuma namazı gününün seçildiği, cuma namazı namazından sonraları sancak-ı şerifle bu arada Hacı Bayram Camisi'nden Birinci Meclis binasına yürüneceğinin bildirildiğini hatırlattı.

Ankara'nın tinsel mimarı Hacı Bayram Veli Hazretlerinin nezdinde toplanıldığını aktaran Şentop, cuma namazı namazından sonraları açım merasimi düşüncesince heyecanla birleşen binlerce insanoğlunun şenlik gözyaşları eşliğinde ve dualar okunarak, bu binaya geldiğini ve evvel oturumun başladığını anlattı.

Yüce Meclis'in açılışında evvel oturuma en nemli uzuv sıfatıyla reislik karşıcı Sinop mebusu Şerif Bey'in konuşmasından müşterek kısmı okuyan Şentop, Şerif Bey'in konuşmasının akıbet paragrafındaki, "Milletimizin içeride ve dışarıda kusursuz bağımsızlık anlayışı zarfında mukadderatını şahsen üstlenme ve dalavere etmeye başladığının eksiksiz cihana ilanı" laflarına dikkati çekti.

Meclis kaydetme mevzusundaki hassasiyeti, Mustafa Kemal Paşa'nın laflarıyla anlattı

İstanbul'un işgaliyle beraber, 700 yıldan müşterek tomar büyüklük adına yaşanılan topraklarda müşterek egemenlik problemi ortaya çıktığını özetleyen Şentop, gene Birinci Meclis binasında, evvel Meclis Başkanı adına Mustafa Kemal Paşa'nın, şu laflarını hatırlattı:

"Şu biçimde budun zaman 700 yıldan buyana fors ve şevketle korunum ve savunma etmiş yer aldığı bağımsızlık ve varlığının bekası düşüncesince İstanbul'un işgali hadisesinin vücuda getirmiş yer aldığı türel durumu onarım eylemek durumundadır ve bunda o genişliğinde çabuk edilmelidir ki bitmeme edilecek bu egemenlik fasılasının maazallah, kusursuz çözülmeye etken iktisap eylemek kanalıyla düşmanlarımızın düşüncelerini çalışarak kasılma etmesine olanak kalmasın. Bundan çevre değme şeyden evvel, haklarını müdafaaya ve mevcut olmaya yetenekli müşterek budun halinde, uluslararası ahbaplık ve vazifelerine ihtiram olunmasını isteyebilecek, kentlileşmiş ve güzel düzenleme ile daha yaşamakta olduğumuzu eksiksiz cihana müşterek kat hâlâ iri müşterek çelim ve metanetle duyuru ihtiyacındayız. Bunun düşüncesince de yıkılan asal teşkilatımızın doğrusu anayasal düzenimizin bıraktığı boşluğu hemen tüplemek zaruretindeyiz."

TBMM Başkanı Şentop, bu sözlerin, yurt toprakları karışma altındayken müşterek an evvela ve evvel iş adına müşterek Meclis kaydetme mevzusundaki hassasiyeti ve iri gayreti anlamada en ehemmiyetli pınar bulunduğunu vurguladı.

23 Nisan 1920'de, Meclis binasının elverişsiz salonuna, serbest ve aşırı çelimli müşterek anlam doldurulduğuna ayraç fail Şentop, "Her şeyden evvela kusursuz bağımsızlık idealiyle müşterek politik varlık, müşterek büyüklük adına yaşamda olduğumuzun ilanı, böylelikle milletin mukadderatına şahsen el konulduğu hususu, ulusal mücadelenin yönetilmesi ve batma doğrusu yıkılma evresindeki devletin inşası. Bunların bütünü bu fiziken önemsiz binada, aşırı çetin şerait ve imkansızlıklar zarfında müşterek araya gelen, iri ideallerin ve iddiaların, devasa cesaretlerin ve sarsılmaz kararlılıkların sahibi kişilerin omuzlarında yükselmiştir." niteleyerek konuştu.

Şentop, Meclis'in ödeme etmiş yer aldığı iri vazifeyi evvel Başkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün bu yapı altında şöyleki dile getirdiğini aktardı:

"23 Nisan 1920, Türkiye ulusal tarihinin başlangıcı ve toy müşterek dönüm noktasıdır. Bütün cihan-ı husumete karışı kalkışma fail Türkiye halkının, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni vücuda sağlamak hususunda gösterdiği harikayı tabir eder. Büyük Millet Meclisi, Türk milletinin yüzyıllar devam eden arayışlarının aslı ve onun şahsen kendisini dalavere eylemek şuurunun enerjik müşterek timsalidir. Türk milleti, mukadderatını, Büyük Meclisi'nin yeterli ve yurtsever eline verme etmiş yer aldığı günden itibaren, karanlıkları sıyırıp kaldırmış ve ümitleri boğan felaketlerden, milletin gözlerini kamaştıran güneşler ve fetihler çıkarmıştır."

"Milli Mücadele'nin evvel esası kuşkusuz ki kusursuz bağımsızlık hedefidir"

Mustafa Şentop, Milli Mücadele'nin evvel esasının kuşkusuz ki "tam bağımsızlık hedefi" bulunduğunun altını çizerek, "İkinci iri asal ise kusursuz bağımsızlık yolundaki mücadeleyi behemehâl ve çabucak millete dayanarak, milletten meşruluk alarak yönetmektir. Vatanın zarfında bulunmuş yer aldığı biberli çemberinde 'Önce cıvıl cıvıl kurmalıyız.' diyenlere Mustafa Kemal Atatürk, 'Önce meclis' niteleyerek diretiyordu, 'Önce meşruiyet, zira divan ulusal dertlerin şifahanesidir.' diyordu." ifadelerini kullandı.

Şentop, "İlk Meclis binamız, bu sıralar, kürsüler aşırı şeye tanık oldu, coşkun konuşmalar, kaba tartışmalar, derinliğine mütalaa ve istişareler, İstiklal Marşı'nın okunması ve kabulü, kazanılan zaferlere tanıklık etmenin gururu. Bu Meclis'in havasını hakeza hususi müşterek günde solunum etmek, o anları anmak, zihinlerimizde canlandırmak, yüreğimizde duymak esasen ne derece çetin ve gururlu müşterek vecibe yaptığımızı bize hatırlatıyor." değerlendirmesini yaptı.

İlk Meclis üyelerinin 115 işyar ve emekli, 69 kült adamı, 51 asker, 46 çiftçi, 37 tüccar, 29 avukat, 15 doktor, 6 gazeteci ve 2 mühendisten oturmuş 380 milletvekilinden oluşan müşterek "Halk Meclisi" olduğuna dikkati çekici Şentop, şunları kaydetti:

"Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışına revan süreçte, vatanın karışma ve ilhakına erinç derece derece sesini yükselten ve irili ufaklı tahminî 2 bin 500 güruh ve kongreyle açık açık bu işgale erinç koyacağını eksiksiz dünyaya duyuru fail bu ermiş millet, 23 Nisan 1920'de, eksiksiz sözlerini, eksiksiz seslerini ve eksiksiz enerjisini bu kutsal yapı altında birleştirmiş, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışıyla müşterek tane ses, müşterek tane canevi bulunduğunu eksiksiz cihana göstermiştir. Meclis'in açılması ve Milli Mücadele'nin Meclis'imiz kanalıyla kazanılması, devletin baştan Meclis kanalıyla yapımı el erki tarihimiz açısından alım çalım donör yer aldığı genişliğinde emperyalizmin boyunduruğu altında ezilen mazlum milletlere bağımsızlık ve hürriyet ilhamı vermesi itibarıyla da akıbet derecede kıymetlidir."

"Meclis, milletin mücadelesine mekan olmaya bitmeme edecektir"

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, müşterek çağ evvela bu milletin varlığına kasteden düşmanların, zaman bundan sonraları toy silahları, araçları, taktikleri ve propagandaları bulunduğunu belirterek, laflarını şöyleki sürdürdü:

"Milletimizin bekasına müteveccih atak müşterek çağ evvela akamete uğratılmış olsa da zaman ayrımlı kılık kıyafet ve şekillerde baştan ortaya çıkıyor ve kuşkusuz gelecekte de ortaya çıkmaya bitmeme edecektir. Bu sebeple, Milli Mücadele tarihin müşterek devrinde mamul ve tamam müşterek proses değildir, Milli Mücadele süreklidir, akıcı bitmeme etmektedir, bitmeme edecektir. Hem evvel Meclis'imizin bu zamanı binası bununla birlikte 15 Temmuz'da bombalara sunulan küsurat gündeş Meclis binamız, ulusal iradenin tecelligahı ve icabında karargahı adına bu milletin iradesine ve iri karakterine, mücadelesine mekan olmaya bitmeme edecektir. Kuvayı Milliye'nin ve evvel Meclis'in, fedakarlığın ve cefakarlığın timsali yiğitlerine, serdengeçtilerine esenleme olsun."

Gazi Meclis'in açılışının 102'nci yılını kutlayan Şentop, ramazanın millete, İslam hayatına ve umum insanlığa sağlık ve sulh getirmesini diledi.

Şentop, konuşmasını, "102'nci yılını algı ettiğimiz Gazi Meclisimizi nazikâne selamlıyorum." laflarıyla tamamladı.

Konuşmasının arkası sıra Meclis hususi Defteri'ni imzalayan Şentop, 100 sene evvela asılan, zaman de camekanda sergilenen Türk bayrağı uğrunda beraberindekilerle ışık çektirdi.