Rize
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümünden Prof. Dr. Serdar Makbul ve Dr. Öğr. Üyesi Seher Güven ile Karadeniz Teknik Üniversitesinden (KTÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kamil Coşkunçelebi, yürüttükleri emek vermek kapsamında Kars Çıldır Gölü etrafında rastladıkları değişik ortak bitki tarafından örnekler topladı.
Örnekler üstünde 7 sene devam eden ayrıntılı incelemeler böylelikle akademisyenler, türün bilgelik dünyası düşüncesince yeni ortak tür yer aldığı kanısına vardı. "Vincetoxicum anatolicum" adı sunulan bitkiye bağlı 2020'de hazırlanmakta olan makale, Aralık 2021'de arsıulusal hakemli sütun "Nordic Journal of Botany"de yayımlandı, ve bitki bilgelik dünyasına yeni endemik tür olarak tanıtıldı.
Prof. Dr. Serdar Makbul, gazetecilere, Türkiye'nin varlıklı bitki biyoçeşitliliğine erbap ortak dünya bulunduğunu söyledi.
"Anadolu coğrafyasından etkilenerek 'Vincetoxicum anatolicum' adını verdik"
Kars-Ardahan ortada arsa düzlük Çıldır Gölü yöresinde 2013'te toprak çalışmalarını gerçekleştirirken aşırı enteresan bitki örneklerine rastladıklarını tamlayan Makbul, şu şekilde bitmeme etti:
"İlk bakışta değişik örnekler bulunduğunu öngördük ancak ilmî icraat bunun kanıtlanmasını gerektirir. Biz bitkiyi akıllıca şartlarda araştırmak neredeyse laboratuvarımıza taşıdık. Yaklaşık 7 sene devam eden ayrıntılı icraat sonucunda bitkinin moleküler, çiçek tozu ve kimi yapı ilmi görsel yönleriyle bulunmuş yer aldığı bitkilerden değişik ortak pozisyona erbap bulunduğunu gördük. Yakın hısım bitkilerini de gözden geçirerek sonuncu ortak kanaate vardık."
Makbul, bu çalışmalarını, arsıulusal kurda neşriyat işleyen ortak bilgelik dergisinde yeni tür yerine yayımladıklarını kaydederek, "İsmini ilmî kurallara layıkıyla yapmaktayız. 'Vincetoxicum' bölümü bu bitkinin çeşit adı. Buna dahil edemiyoruz tek aile adı niteliğindeki ikinci adını Anadolu coğrafyasından da etkilenerek 'Vincetoxicum anatolicum' adını verdik. Yayınımız arsıulusal dergide benimseme gördü. Bilim yaşamına tanıttığımız ortak bitki yerine kayıtlara geçti." dedi.
"Bitkinin aşırı değişik tıbbi bilgelik alanları bulunuyor"
Dr. Öğr. Üyesi Güven ise doktora çabuk çalışmasını "Vincetoxicum anatolicum" üstünde yaptığını anlatım etti.
Türkiye'de açık yetenekli toprak emekleri esnasında Çıldır Gölü yöresinde yeni tür yerine isimlendirdikleri bitkiye ilgilendiren örnekleri bulduklarını özetleyen Güven, "Uzun seneler devam eden icraat sonucunda kılıç bu bitkiyi evvel evvela arazide strateji ettik. hemen devletimizde değil, değişik ülkelerdeki öteki bitkilerle karşılaştırdık ve bu bitkinin ülkemize özgü yeni ortak bitki türü yer aldığı kanısına vardık." niteleyerek konuştu.
Güven, türün el ortada tanınmadığını belirterek, laflarını şu şekilde tamamladı:
"Bu bitkinin aşırı değişik tıbbi bilgelik alanları bulunmaktadır. Anti-mikrobiyal, anti-bakteriyel, anti-fungal ve anti-kanserojen neredeyse tesirleri bulunuyor. Bu bitkilere ilgilendiren değişik çeşitler üstünde ağırbaşlı tetkikat yapılıyor. İleride yapılacak bu tür çalışmalara yeni ortak bitki deposu kazandırmış olduk. Bu bitkimizin tıbbi bitki olma potansiyeli yüksektir. Dolayısıyla bu tür biyokimyasal çalışmalara yeni kaynaklar oluşturmuş olduk."
