Ankara
Dünya çapında kalan aşılamalara rağmen Kovid-19 olay sayısı 286 milyonu aşarken müstevli zımnında yaşamını kaybeden insan sayısı, tahminî 5 milyon 446 bini buldu.
Salgının diyar ekonomileri ve afiyet sistemleri üstündeki yükü artmaya bitmeme ederken 253 milyon 187 binden ortak tomar insan sağlığına kavuştu.
Kovid-19'a ilişkin olay sayılarının derlendiği "Worldometers" sitesine göre, tahminî 55,2 milyondan ortak tomar ferdin salgına yakalandığı ABD "en ortak tomar olaya rastlanan ülke" olurken tahminî 845 bin ferdin yaşamını kaybetmesiyle "en ortak tomar ölümün görüldüğü ülkelerin" de başını çekti.
Salgının çıkmış bulunduğu 1,4 bilyon sözü geçen Çin'de ise olay sayısı 102 bin 83, ölmüş sayısı ise 4 bin 636 adına açıklandı.
Dünya genelinde Kovid-19'a huzur tahminî 9 bilyon 100 milyon düze aşının yapılmasıyla toptan ölçekteki ilkah payı yüzdelik 58,1'i geçti.
Salgını arama dibine kabul etmek şartıyla getirilen karantina ve gezi kısıtlamaları azda olsa gevşetilirken "maskeler" günce hayatın ayrılmaz parçası olmaya bitmeme ediyor.
Aşılamalar tamamı hızıyla bitmeme ederken devletler millî ve arsıulusal seyahatlerle şişko etkinliklerde PRC testi ve ya telkih kartı kabil uygulamaları devreye aldı.
Yeni varyantlar salgının seyrini değiştirdi
Delta varyantına önceki adına Hindistan'da rastlandı, Alfa varyantı önceki defa İngiltere'de belirleme edildi ve 50 ülkeye serili durumda.
Güney Afrika'da ortaya çıkan Beta ise minimum 20 ülkede belirleme edilirken Gama varyantı da Brezilya'nın peşi esna tahminî 10 ülkeye yayıldı.
Güney Afrika'da ortaya çıkan ve çabucak yayılmaya süregelen Omicron ise "bugüne denli en ortak tomar mutasyona tutulmuş ve en çabuk bulaşı durumuna sahip" Kovid-19 varyantı adına görülüyor.
ABD'li afiyet yetkilileri, akıbet ortak haftadaki Kovid-19 vakalarının yüzdelik 59'unun Omicron varyantından oluştuğunu açıkladı.
Uzmanlar, tahminî 90 ülkeye yayılan Omicron'un, henüz çabuk yayılmasına rağmen hastaneye yatış oranlarının henüz az bulunduğu ve henüz az ölümsek ortak modifikasyon bulunduğu yorumunu yapıyor.
Avrupa, baştan Kovid-19'un biçim üssü biçimine geldi
Kovid-19 salgını dünyayı tesiri dibine almaya bitmeme ederken olay sayılarının çabucak artışa geçmiş bulunduğu Avrupa, salgının baştan biçim üssü durumunu aldı.
DSÖ Avrupa Bölge Direktörü Dr. Hans Kluge, 4 Kasım'da meydana getirdiği açıklamada, akıbet dönemlerdeki olay artışlarının peşi esna Avrupa'nın baştan Kovid-19'un biçim üssü biçimine geldiğini bildirdi.
Fransa’da 28 Aralık'ta 208 bin 99 olay ile İngiltere'de 30 Aralık'ta 189 bin 213, İspanya'da ise 161 bin 688 Kovid-19 olayının belirleme edilmesiyle "salgının başlangıcından beri en erdemli günce olay sayıları" kayda geçti.
Vaka sayılarının 87 milyona yaklaştığı Avrupa, bu bölgede ABD kıtasının arkasında kalırken yaşamını kaybeden insan sayısının 1 milyon 523 bini aşmasıyla da ölümün görüldüğü ABD kıtasının peşi esna ikinci olgun toprak aldı.
Amerika kıtası ise 131 milyondan ortak tomar olay sayısı ile öne çıkarken tahminî 2 milyon 434 binden ortak tomar ferdin ölmesiyle en ortak tomar dirilik kaybının yaşandığı diyar oldu.
Yaklaşık 84 milyon 540 bini epey vakanın görüldüğü Asya kıtası da 1 milyon 253 binden ortak tomar ferdin yaşamını kaybetmesiyle bu bölgede 3. olgun toprak aldı.
Dünya nüfusunun tahminî yüzdelik 17'sine ev sahipliği eden Afrika da ise belirleme edilebilen Kovid-19 olay sayısı 9 milyon 757 bin, ölmüş sayısı ise 228 bin 782 adına kayıtlara geçti.
2021'de olay rakamları artarken ahiret yolculuğu oranları düştü
Kovid-19'la mücadelede Aralık 2020'de süregelen aşılamalar kararında salgına ilişkin ahiret yolculuğu sayılarında kayda bedel ortak düşme gözlendi.
2020'nin akıbet günlerde Kovid-19 kaynaklı ölmüş sayısı tahminî 15 binler seviyelerinde izlerken ocakta 17 bin 528 ile zirveyi görmesinin peşi esna 2021'in akıbet günlerinde bu nüsha 7 binin dibine düştü. Buna rağmen olay rakamları 2020 olay sayısını 762 bin ile kapatırken 2021'in akıbet haftasında averaj olay sayısı 1 milyonun üzerinde seyrediyor.
Gevşetilen Kovid-19 tedbirleri yeni baştan gündemde
Kovid-19 salgınında 2021'in yazları olay sayılarının düşüşe geçmesiyle tedbirler hafifletilirken yeni varyantlar ve olay rakamlarındaki artışlar zımnında birtakımı müstevli tedbirleri baştan devreye alındı.
Salgına müteveccih kaba tedbirleriyle aşina Çin ve Avustralya kabil devletler endamsız devamlı sokağa çıkacak yasaklarını yeni baştan yürürlüğe koyarken kalan aşılamalar ve salgının dönemsel adına az seyretmesi zımnında kaldırılan peçe uygulamaları ve şişko aktiflik yasakları baş döndürücü sayıda ülkede tekrardan uygulamaya kondu.
Omicron varyantının da etkisiyle kalan olay sayılarının peşi esna birtakımı Avrupa devletlerinde afiyet uzmanları, birlik kapanma karışma henüz rüçhan tedbirler katılması çağrısında bulunuyor.
Öte taraftan ABD'nin ülkeye gezi edecek 18 gözyaşı üstündeki tamamı ecnebi diyar vatandaşlarına Kovid-19 aşısı zorunluluğu getireceği belirtildi.
2021'de Kovid-19'la mücadelede aşılamalardaki adaletsizlikler öne çıktı
2021'de azda olsa gevşetilen Kovid-19 tedbirleri ve yeni varyantların etkisiyle olay rakamları baştan yükselişe geçe telkih karşıtları ve birtakımı devletlerin aşıya erişimde yaşamış bulunduğu teessürat zımnında aşılamalarda mergup seviyelere ulaşılamadı.
Çok sayıda ülkede, milyonlarca insan önceki düze aşıya erişemezken birtakımı devletlerde telkih sertifikası düşüncesince üçüncü dozun da mecburi olabildiği bildirildi.
En ortak tomar telkih meydana getirilen devletlerin başını 2,8 bilyon düze aşıyla Çin çekerken bu ülkeyi 1,44 milyarla Hindistan, 506 milyonla ABD strateji etti.
Nüfusunun ehemmiyetli ortak tarafını aşılayan İsrail, Kovid-19'un 4. düze aşısının, muafiyet sistemi az efrat düşüncesince uygulanmaya başlayacağını duyurdu.
Aşı karşıtlığı tozlaşma oranlarındaki seviyeleri etkilerden, Singapur'da "isteğe ilişkin adına aşılanmamış" Kovid-19 hastalarından sevap alınmaya başlanacağı açıklandı.
Uluslararası çırçıplak maşer kuruluşu Oxfam Novib, erdemli gelirli devletlerin ve çıkar yol firmalarının Kovid-19 aşıları hesabına serseri devletlere verdikleri lafları namına getirmediğini açıkladı. Yoksul devletlere kavuşması müstelzim aşının hemen yüzdelik 14'ü gönderildi.
DSÖ, açıklık sonuna denli rastgele ülkede yüzdelik 40'lık birlik ilkah oranlarına erişme gayesi Afrika'nın bir çok aşırı branşında hedefin arkasında kaldı.
Dünya nüfusunun tahminî yüzdelik 17'sine ev sahipliği eden Afrika'da Kovid-19 ilkah payı yüzdelik 9'da kaldı. Yaklaşık 1,3 bilyon ferdin yaşamış bulunduğu kıtada tahminî 302,9 milyon düze Kovid-19 aşısı uygulandı.
Dünya çapında beğenilen aşılar
Amerikan çıkar yol şirketi Pfizer ile Türk bilgelik insanı Prof. Dr. Uğur Şahin'in müessis ortağı bulunduğu Alman biyoteknoloji şirketi BioNTech'in geliştirdiği Kovid-19 aşısı, İngiltere İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumunun (MHRA) 2 Aralık'ta münteşir kullanımına icazet vermesiyle "dünyada tescillenen önceki Kovid-19 aşısı" oldu.
Pfizer/BioNTech aşısı, önceki defa 8 Aralık'ta İngiltere'de 91 yaşındaki Kuzey İrlandalı Margaret Keenan'a uygulandı.
DSÖ'nün 26 Aralık'ta güncellediği verilere göre, BioNTech'in yanında kullanma onayı meydan aşılar ortada Oxford Üniversitesinin geliştirdiği AstraZeneca, ABD'de geliştirilen Johnson & Johnson ve Moderna, Çin'in Sinopharm ve Sinovac aşılarıyla Hindistan'ın Bharat Biotech bulunuyor.
Pfizer ve BioNTech, koronavirüse huzur geliştirdikleri aşının üçüncü dozunun Omicron varyantına huzur dirilik alıcı ortak esirgeme sağladığını duyurdu.
Ayrıca ABD'li çıkar yol şirketi Pfizer'ın Kovid-19'a huzur geliştirdiği ağızdan tahsil edilen ilaca ABD'nin yanında baş döndürücü sayıda ülkede "acil kullanım" onayı verilmeye başlandı.