Ankara
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, 2013-2014 Siber Güvenlik Eylem Planı kapsamında, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinesinde planlı Siber Güvenlik Kurulu kararlarıyla kurulan Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM), Telekomünikasyon İletişim Başkanlığının (TİB) kapatılması sonrası Ağustos 2016'da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanlığına direkt bağlandı.
"Türkiye'nin siber kalesi" kendisine vasıflandırılan USOM, iklim genelinde siber düzenlilik anlayışını geliştirmek, siber tehditleri karşılamak amacıyla alarm, ihtar ve sesli ilan faaliyetleri yürütmek, nazik hallerde durumunda karışma ekipleriyle olayın kontrolünü ele kabul etmek ve siber vakalara müdahalede millî koordinasyonu bildirmek amacıyla faaliyetlerini sürdürüyor.
Türkiye, siber düzenlilik dalında planlı bu icraat sonucu, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Global Siber Güvenlik Endeksi'nde yükselişini sürdürüyor. Ülke, bu sene piyasaya çıkan akıbet tutanağa göre, müşterek geçmiş deyiş zamanına nazaran evren genelinde 9 esna terfian 11'inci sıraya, Avrupa'da ise 6'ncı sıraya çıktı.
USOM içerisinde 4 anne izlence üstünden planlı siber düzenlilik faaliyetleri "kapasite inşası", "hızlı belirleme ve önleme sistemlerinin geliştirilmesi", "tehdit istihbaratı edinimi, üretimi ve paylaşımı" ile "kritik altyapıların korunması" başlıkları altında nice projeden oluşuyor.
"Siber Yıldız" yarışmalarıyla kabiliyet keşfi
BTK çeşidinden Türkiye'deki teknolojiye yatkınlığı yukarı kurda mevcut gençlerdeki potansiyeli açığa çıkararak bilirkişi ihtiyacının karşılanmasına müteveccih ekonomik "Siber Yıldız-Bayrağı Yakala (Capture the Flag)" yarışmasının üçüncüsü Aralık 2020'de gerçekleştirildi.
Böylece siber güvenliğe ahlaksız ergenlerde farkındalık uyandırılarak, dirayetli uzmanların tespitine müteveccih ehemmiyetli adımlar atıldı.
FETİH Siber Talimhane'de hususi eğitimler
Ülkenin gereksinim duyan siber düzenlilik uzmanlarının tespiti ve yetiştirilmesine müteveccih FETİH Siber Talimhane Projesi ile kılgılı siber düzenlilik yetişek laboratuvarı altyapısı emek harcamaları USOM içerisinde tamamlandı.
Fetih Siber Talimhane'de, "Siber Yıldız" yarışmalarında belli başlı başarıyı eline geçiren gençlere laboratuvar eğitimleri veriliyor. Söz konusu eğitimler ayrımlı gruplara müteveccih kendisine bitmeme ediyor.
Tatbikatlarla "siber düzenlilik duvarı" güçlendiriliyor
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinasyonunda 2011'den buyana 5 millî ve 2 arsıulusal siber düzenlilik tatbikatı gerçekleştirildi.
Son olarak, Bakanlık ile BTK iş birliğiyle ekonomik Ulusal Siber Kalkan 2021 Tatbikatı, 12-13 Ekim'de Ankara'da yapıldı. Tatbikatta 36 amme kurumundan 135 murahhas apiko bulundu.
Hızlı belirleme ve er karışma sistemleri devrede
USOM içerisinde planlı icraat ve geliştirilen projelerle siber tehditlerin en çabuk halde belirleme edilerek alarm/uyarı çoğaltma ve engellemeye müteveccih teknolojik tedbirlerin katılması amaçlanıyor.
Çalışmalar kapsamında, ağız ağıza kurumsal iç kaynaklarla geliştirilen AVCI, AZAD, KASIRGA, ATMACA ve KULE projeleri millî siber güvenliğine ehemmiyetli katkılar sağladı.
AVCI uygulamasıyla dokuncalı yazılım sıvanmış sistemlerin ve kumanda arama merkezlerinin tespiti gerçekleştiriliyor. AZAD uygulamasıyla araba öğrenmesi ve bireşimli zeka olanakları kullanılarak "botnet"lere engelleme bulunan kul bilgisayarların belirlenmesine müteveccih icraat yapılıyor.
Başta nazik amme kurumları ile nazik altyapılar peyda etmek kıl payı ülkenin internete açıkça kaynaklarına bağlı arıklık taraması ve işlev sürekliliğinin sağlanmasına müteveccih izlem faaliyetleri ise KASIRGA Projesi ile sürdürülüyor.
KASIRGA ile bütünleşmiş kendisine canlı ve iç insanoğlu kaynağıyla geliştirilen ATMACA Projesi ile toplamda 16 milyon IP adresinin herhangi müşterek birisi düşüncesince derneşik kendisine meydana getirilen kontrollerle zafiyete ilgilendiren riskler proaktif halde engelleniyor.
Yerli ve ulusal KULE yazılımıyla hâlâ çabuk müdahale
Verilerin bilirkişi analistler çeşidinden hâlâ dişi yönetilmesi ve belirleme edilen siber düzenlilik eksikliklerine bağlı bilgilerin alakadar taraflara hâlâ çabuk ulaştırılması düşüncesince domestik ve ulusal KULE yazılımı geliştirildi.
USOM gözetiminde meydana gelen siber güvelik faaliyetleri kapsamında münteha teşrin başına denli 27 bin 408 dokuncalı bağlanak belirleme edildi, 8 bin 841 resmi siber düzenlilik açığı yazısı gönderildi, 878 düzenlilik bildirimi yapıldı.
Kritik altyapılara himaye kalkanı
USOM, ilkin nazik altyapıların korunması peyda etmek üzere, ülkenin siber güvenliğinin sağlanması için, dokuncalı yazılım analizi, sayısal pırtı inceleme, servis izleme, dokuncalı bağlanak tespiti sızdırılmış testleri, alarm üretme, ihtar ve sesli ilan yayınlama faaliyetlerini okunabilen sürdürüyor.
BTK içerisinde kurulum emek vermesi tamamlanan Siber Güvenlik Operasyon Merkezi ile USOM ve operatörler arasındaki iş ve işlemlerin 7/24 okunabilen kendisine izlenebilmesi ve gerekmesi biçiminde aksiyonların devir kaybetmeksizin alınmasına olanak sağlandı.
Siber Güvenlik Operasyon Merkezi faaliyetlerinin canlı ve dişi yürütülmesi amacıyla en acemi teknolojiler kullanılarak enfrastrüktür kurulum emek harcamaları tamamlandı, ayrımlı kaynaklardan mevrut veriler konsolide edilerek görselleştirildi ve bu amaçla izlem ekranları kuruldu.
En akıbet teknolojiler kullanılarak açılan Siber Güvenlik Operasyon Merkezi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın teşrifiyle 10 Şubat 2020'de hizmete alınmıştı.
Tehdit istihbaratı edinimi, üretimi ve paylaşımı
Siber zılgıt istihbaratı edinimi, üretimi ve paylaşımı dair millî ve arsıulusal paydaşlarıyla koordinasyonu sağlayıcı USOM, çabuk belirleme ve er karışma olanaklarıyla siber tehditlere huzur mücadeleyi sürdürüyor.
İnternet aktörleri, arsıulusal kuruluşlar, adli makamlar, araştırı merkezleri ve üniversiteler, hususi kesim kıl payı paydaşlarla eş güdüm süresince akım fail USOM, bire müşterek vakitte arsıulusal bölgede ülkenin değinme noktası olma vazifesini de ödeme ediyor.
Ulusal Mobil Uyarı Sistemi geliştirildi
Afet, aceleci ahval ile amme düzenine, ulusal güvenliğe ve millî siber güvenliğe zılgıt oluşturabilecek hallerde kamuoyuna mukteza duyuruların yapılması, uyarıların ve yönlendirmelerin en endamsız müddette enli kitlelere ulaştırılması dirimsel ehemmiyet sunma ediyor.
Bu amaçla alakadar amme gurur ve müesseselerinin kendilerine sunulan fariza ve sorumluluklar çerçevesinde yapmaları müstelzim bildirimlerin coğrafi kendisine belli başlı bölgelerdeki insanlara hareketli cihazlar üstünden iletilmesi evren genelinde çoğunlukla yeğleme edilen formül kendisine ortaya çıkıyor.
Türkiye'de de mukteza hallerde kullanılmak kıl payı millî hareketli ihtar sisteminin kurulması ve işletilmesinde kâr tefekkür edilirken, mevzuyla alakadar uygulayım enfrastrüktür BTK ve işletmecilerce geliştirildi.
Elektronik enformasyon güvenliği düzenlemeleri ve denetimleri
Elektronik enformasyon sektöründe çalışkanlık yayınlayan işletmeciler çeşidinden lağım döşemi ve bilim güvenliğinin sağlanmasına müteveccih kendisine katılması müstelzim tedbirlerin tanımlandığı Elektronik Haberleşme Sektöründe Şebeke ve Bilgi Güvenliği Yönetmeliği kapsamında işletmeciler siber saldırılara huzur mukteza önlemleri kabul etmek ve iş sürekliliği planlarını yapmakla işyar kılındı.
Sistemlerin yedekliğinin sağlanması, fiziki düzenlilik ve personel güvenilirliğine bağlı ayrıntılı ahkâm de tanımlandı.
BTK tarafından, bu düzenlemenin gereklerinin namına getirilip getirilmediği akıbet çağda artırılan ekonomik ve müsrif denetimlerle arama ediliyor.
