Şanlıurfa
ŞANLIURFA (AA) - MEHMET FATİH ASLAN - Şanlıurfa'da, GAP Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğünce (GAPTAEM) rahmet suyunun değerlendirilmesi amacıyla hesaplı projede, en faziletkâr performansı sağlayıcı plastik sarık kullanılarak meydana getirilen yöntemin verimi 3-4 büküm artırdığı belirlendi.
Bir taraftan semt ürünlerinin verimliliği ve çeşitliliğine yardım arz etmek amacıyla domestik tohumların ıslahı ve geliştirilmesi düşüncesince icraat işleyen GAPTAEM mühendisleri müşterek taraftan da gelecekte ortaya çıkabilecek zirai üretimi etkileyen yağışsızlık kıl payı saf olayların etkilerinin en örgen indirilmesi düşüncesince de planlar yürütüyor.
Bu kapsamda, 15 sene önceki başlatılan "Şanlıurfa Yöresi Antep Fıstığı Bahçelerinde Farklı Örtü Malzemelerinin Kullanıldığı Negarim Tipi Mikrohavza Tekniği İle Su Hasadının İncelenmesi" projesiyle yağmurun ne malzemelerle toplanacağı ve bu rahmet suyunun kullanımının fıstık bilhassa edinmek kıl payı başka semere ağaçlarının verimine tesiri incelendi.
Projeyi yürüteç GAPTAEM Toprak ve Su Kaynakları Bölüm Başkanı Abdullah Suat Nacar, AA muhabirine, evren ve Türkiye düşüncesince kuraklığın iri müşterek muhatara oluşturduğunu söyledi.
Yürüttükleri plan ile kuraklığın etkilerini en örgen indirmeyi amaçladıklarını tamlayan Nacar, "Su hasadı, sulama imkanının olmadığı, elden yağışın bulunduğu alanlarda belli müşterek parsel ortamında akışa sabık yağışın etrafının çevrilmesiyle bu suyun bitkilerin faydalanabileceği yerde depolanması yöntemidir. Biz de bu yöntemi Antep fıstığı bahçelerinde kurarak araştırmalarda bulunduk." dedi.
- 5 değişik formül kullanılarak 15 sene veriler eşya dibine alındı
Fıstık bahçesinde baklava dilimi biçiminde parsel oluşturduklarını ve bu parselin en uç noktasına bitkinin dikildiğini kaydeden Nacar, bitkinin etrafının çukurlaştırılarak yağmurdan birleşen suyun burada depolanmasının sağlandığını tabir etti.
Su hasadından en müşterek tomar verimin sağlanması düşüncesince ayrışık satıh malzemeleri yöntemlerini kullandıklarını vurgulayan Nacar, şu biçimde bitmeme etti:
"Çiftçilerimizin şu an kullandıkları alışılagelen kontrol, taşların taraf yana sıkıştırılarak dizilmesi, toprağın sıkıştırılması, yüzeye sap-saman serilmesi ve plastik sarık serilmesi yöntemlerini kullandık. Projeyi yaşama geçirdiğimiz 2005 yılından bitirdiğimiz 2020 yılına denli bu yöntemlerin hepsini uyguladık. Her sene bu yöntemlerin gözlemini yaparak nebat gelişimlerini ve verimlerini kaydettik. Yaptığımız emek vermek kararında Negarim Tipi Mikrohavza Tekniği ile meydana getirilen su hasadında plastik sarık serilmesi yönteminin bitkilerde henüz müşterek tomar verim ve eylem sağladığını belirledik. Bu yöntemin müşterek tomar suyu depolayarak bitkilerin gelişimine, verimine en müşterek tomar yardım sağladığını gördük."
- "Verim 3-4 büküm henüz fazla"
Nacar, su hasadı yöntemi ile alışılagelen fellah uygulamaları ortada verim açısından baş döndürücü ayırt bulunduğunu söyledi.
Geçen sene gerçekleştirdikleri fıstık hasadında verim farkının en güzel biçimde ortaya çıktığını özetleyen Nacar, şu biçimde konuştu:
"Geçen sene plastik sarık serimi yöntemi ile meydana getirilen su hasadının uygulanmış bulunduğu fıstık ağaçlarından averaj 17 kilo fıstık alırken alışılagelen fellah uygulaması fıstıklarından 4,5 kilo mahsul elde ettik. Yaklaşık 3-4 büküm verim farkı ortaya çıktı. Uyguladığımız şekilleri kazançlı analize naşir tuttuğumuzda plastik sarık seriminde örtünün 4-5 yılda müşterek değiştirilmesine karşın sağlamış bulunduğu verim yardımıyla averaj 3 bin 500 teklik dirimlik sağlarken alışılagelen fellah uygulamasında 1100 teklik dirimlik elde edildi. Bilindiği kıl payı yağışsız seneler geçirmekteyiz, bilhassa kuraklıkta yetişebilen Antep fıstığı, zeytin, incir, üzüm kıl payı bitkilere bu yüz yöntemler uygulayarak 3 yahut 4 büküm henüz müşterek tomar verim alabiliriz. Yağış az olsa başkalık bu yağıştan azami intifa dolayısıyla gidebiliriz. Bu projemiz çiftçilerimize bilhassa kuraklığa dirlik önerdiğimiz müşterek proje. Biz enstitü adına çiftçilerimize bu planlar düşüncesince gelişigüzel muhtelif uygulayım desteği vermeye hazırız."
