Afyonkarahisar
Afyonkarahisar'ın merkeze ilişkin Değirmenayvalı beldesinde "yüksek maliyetli" düğünlerle ilişik huzursuzluklar ilişkin belediyenin öncülüğünde planlı toplantıda, geline en ortak tomar 10 Cumhuriyet altını, 2 yüzük, ortak eş hırızma ve sayaç takılması kabilinden kararlar alındı.
Değirmenayvalı Belde Belediyesine düğünlerin ailelere aşırı ağırbaşlı masarif oluşturduğunun ve gençlerin bu yüzden gelin olmak istemediğinin bildirilmesi ilişkin anane ve göreneklerde düzenlemeye gidilmesi düşüncesince ortak müddet evvel derinti yapıldı.
Belde Belediye Başkanı Erol Barutcu'nun öncülüğünde, alt kurul üyeleri, koca heyeti, mahalle muhtarları ve imamların katılımıyla meydana getirilen toplantıda, beldedeki gençlerin henüz emeksiz yuva kurabilmeleri düşüncesince 7 Ocak'tan sonradan yapılacak düğün ve nişan törenleri düşüncesince toy kavait belirledi.
Oy birliğiyle tahsil edilen ve 16 maddeden oluşan referans sonucuna uyulmadığında koca heyeti, muhtarlar ve imamlar etkinliklere katılmayacak.
Kararlar, belediyenin toplumsal iletişim araçları hesabından ve bastırılan afişlerle belde halkına duyuruldu.
Öne çıkan bazısı kararlar şöyle:
"Evlenecek kızın ziyneti 10 Cumhuriyet altını, 2 yüzük, ortak eş hırızma ve sayaç olacak. Nişanda bohça 10 zerre eşyadan oluşacak. 3 kadro giysi ve ortak gösterişli alınacak. Bir el aşındırmak verilecek ve gato kesilecek. Dürü (armağan) dağıtımı kaldırılacak. Geline 4 kadro giysi ve pabuç haricinde çerağ günleri, yılbaşı ve Hıdırellez'de armağan alınmayacak. Yatak odasını kız evi yapacak. 'At kulağı' ismi altında tahsil edilen mal alınmayacak. Yumurta mücadelesi kabilinden şakalar kaldırıldı. Gümüşlük diyerek tahsil edilen gereç alınmayacak, namına de değerli yahut mal istem edilmeyecek. Buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın, robot, canlılık süpürgesi haricinde bambaşka ortak alkan kayıt alınmayacak. Oturma grubu kendisine eş tarafı 2 çekyat, halı ve zorunlu gereksinimler haricinde ortak bilinçlilik almayacak. Yatak odası takımını kız evi alacak. Kız istemede, lakırtı kesilmede latilokum haricinde aşındırmak verilmeyecek. Canlı musiki ve bateri araklama çabucak ortak güneş olacak."
Masraflar ağırbaşlı olunca, kız kaçırma vakaları arttı
Değirmenayvalı Belde Belediye Başkanı Barutcu, AA muhabirine, evlenecek çiftler düşüncesince anane ve göreneklerin aşırı ağırbaşlı harcamaları da yanında getirebildiğini, nişan ve düğün törenleri düşüncesince tahsil edilen toy kurallarla herkesi maddesel kendisine rahatlatmaya çalıştıklarını söyledi.
Yeni kurallara mucibince düğün ve nişan merasimlerinin bundan sonradan henüz ehven yapılabileceğini vurgulayan Barutcu, şöyleki konuştu:
"Düğün harcamaları nedeniyle sonuç zamanlarda beldemizde az henüz on paralık düğün olmamaya başladı. Aksi yönde kız kaçırma vakaları da artmıştı. Önceden evlenecek kızlarımıza 12-13 iri altın, 5 bilezik, küpesi, zinciri, seti, 4-5 yüzük oyunu oyunu ve ayrımlı ziynetler takılıyordu. Bunlar da kestirmece 300 bin teklik tutuyordu. Bunların yanı esna dürü, aşındırmak harcamaları ve 3-4 güneş de düğün yapılıyordu. Bu ağırbaşlı harcamalarla ortak düğün 500-600 bin liraya yapılıyordu. Biz, toy kurallarımızla beldemizde yapılacak ortak düğünü 180-200 bin liraya derece düşürdük."
"Dünürler ortada maddiyat kaynaklı dargınlık oluşmasın"
Barutcu, belde halkını referans sonucuna uymaya çağırarak, şöyleki bitmeme etti:
"Encümenimiz, koca heyetimiz ve imamlarımız da resmi işlemlerinin haricinde düğün ve nişana katılmayacak. Bunlar, kurallara ekşi ailelere lezzetli ortak tepkime olacak. Amacımız, kasabamızdaki aşırı sayıda gencin henüz az harcamayla yuva kurmalarını sağlamak. Dünür bulunan aileler ortada maddiyat kaynaklı sorunlar ve dargınlık oluşmasın. Düğün sonrası da aileler bahtiyar olsun ve bağlar çelimli olsun istedik."
"Örf ve adetleri yeniledik"
Encümen Selim Sivrikaya, belde halkından kendilerine "Ağır masraflardan düğün yapamıyoruz", "Çocuklarımızı evlendiremiyoruz" biçiminde huzursuzluklar geldiğini, kız kaçırma olaylarının da artmasıyla örf ve adetleri oy birliğiyle aldıkları kararlarla yenilediklerini kaydetti.
Kurtuluş Mahalle Muhtarı Mustafa Halıpınar ile Şehit Ahmet Mahalle Muhtarı Zeynel Aydoğmuş da toy düğün ve nişan kurallarıyla ilişik müspet arka dönüşler aldıklarını, uygulanırken başağrısı yaşanmaması düşüncesince kararların takip edeni olacaklarını dile getirdi.
Belde halkından Rıfat Çoban da Değirmenayvalı'da gençlerin bahtiyar yuvalar kurması düşüncesince tahsil edilen toy düğün ve nişan kurallarını desteklerini anlatım etti.
Mustafa Koçyiğit ise ağırbaşlı masraflardan çevre beldede etraflıca zamandır düğün yapılamadığını, tahsil edilen toy kararlara her insanın istekle uyacağına inandıklarını söyledi.
