İstanbul
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) girişimiyle, sigaranın zararlarını önlemek, kullanımını ıskat etmek ve içtimai farkındalık peyda etmek bunun şeklinde rastgele sene 9 Şubat, "Dünya Sigarayı Bırakma Günü" namına anılıyor.
AA muhabirinin DSÖ, Sağlık Bakanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Yeşilay Derneği ve Amerikan Kanser Araştırma Enstitüsü (AICR) verilerinden derlediği bilgilere göre, esrar mamulleri, tüketicilerinin yarısından fazlasının yaşamını kaybetmesine kere açıyor.
Sigaraya dair çor ve ölümlerin artması hakkında 1987 tarihinden itibaren tütünle savaşım dair toptan kurda icraat yürütülüyor.
DSÖ'nün 2021 verilerine göre, evren genelinde kısaca 1,5 bilyon insanoğlu sigara içiyor ve 2025'te bu rakamın 1,7 milyara ulaşacağı sanılıyor.
Tütün kullanımında gözyaşı averajı 46 gözyaşı ve üstü. Bu ortalama, beylerde 45-54, hanımlarda ise 55-64 gözyaşı grubu namına belirtiliyor.
Dünyada rastgele sene 8 milyondan müşterek tomar erkek esrar ürünü kullanımından kaynaklı ihtisas krizi, kanser, alışkanlık hastalıkları, hipertansiyon ve teneffüs yolu rahatsızlıkları kabil nedenlerle yaşamını kaybediyor. Bu dirilik kayıplarından 1 milyondan ilavesi ise sigara dumanına sunulan kalmaktan kaynaklanıyor.
Sigara kaynaklı ölümlerin doğacak 8 yılda dü katına çıkması öngörülüyor.
DSÖ’nün tahminlerine göre, hayattaki evlatların ½ si esrar dumanına sunulan kalırken kısaca 70 bin çocuk, edilgen duygulanma kararı teneffüs yolu enfeksiyonları dolayısıyla 5 yaşından ilk yaşamını kaybediyor.
Sigara tasarruf oranları devletlerin ve alanların gelişmişlik düzeyine layıkıyla ayrımlılık gösteriyor. Verilere göre, dünyada 1 milyarın üstünde çalışkan sigara kullanıcısı mevcut ve bunların yüzdelik 84'ü büyümekte bulunan yahut az kaslı devletlerde yaşıyor.
Türkiye’de 15 milyon insanoğlu sigara kullanıyor
Türkiye’de rastgele sene 100 bin erkek esrar kullanımından kaynaklı hastalıklardan ötürü yaşamını kaybediyor.
TÜİK'in açıklamış bulunduğu veriler göre, Türkiye'de 15 milyondan müşterek tomar erkek sigara tüketiyor. Her çağ esrar kullanan 15 gözyaşı ve giysi bireylerin oranı, 2016'da yüzdelik 26,5 iken, 2019'da yüzdelik 28’e çıktı.
Türkiye’de 35-44 gözyaşı grubu adamların yüzdelik 52,9'u, bire müşterek gözyaşı grubundaki kadınlarınsa yüzdelik 24,1'i rastgele çağ sigara kullanıyor.
DSÖ’nün verilerine göre, Türkiye'deki ölümlerin beylerde yüzdelik 31’i, hanımlarda ise yüzdelik 12’si esrar kullanımına dair emraz yüzünden gerçekleşiyor.
Tütün kullanımından ötürü rastgele sene kısaca 83 bin ferdin yaşamını kaybetmiş bulunduğu Türkiye'de, 252 bin bebek ise sunulan kalmış bulunduğu dumandan ötürü ölüyor.
FutureBright Group - Yeşilay iş donanmasında 2 bin ferdin katılımıyla meydana getirilen araştırma, Kovid-19 salgını esnasında Türkiye'de sigara kullanıcıların yüzdelik 5'inin sigarayı tasarruf etmek istediğini ortaya koydu. Araştırmaya katılanların yüzdelik 51'i ise sigarayı salıverme fikrine müspet baktı.
En aşırı esrar kullanan ülkeler
Dünyada en erdemli sigara içmece oranları Güneydoğu Asya ve Balkan vatanlarında bulunurken Batı Avrupa ve Amerika’da bu kemiyet şimdi bağan görülüyor.
Birçok Güney ve Güneydoğu Asya ülkesinde, sigara içmece payı rical ortada şimdi yüksek. mesela Endonezya'da adamların sigara içmece payı yüzdelik 76,2 iken, hanımlarda bu kemiyet elden yüzdelik 3,6.
DSÖ ve devletler bazında düzenlenen esrar karşıtı kampanyaların çarpıcı olmasıyla sigara bağımlılığı evren çapında çabucak tedenni eğiliminde.
Örneğin, 2000 senesinde İngiltere'de sigara içmece payı yüzdelik 38 iken, bahis konusu kampanyalar sonrası bu kemiyet yüzdelik 19'lara derece düştü.
Tütün içen evren nüfusunun üçte ikisini Çin, Hindistan, Endonezya, ABD, Rusya, Bangladeş, Japonya, Türkiye, Vietnam ve Filipinler oluşturuyor.
Bu devletleri sırası ile Myanmar, Şili, Lübnan, Sırbistan, Bangladeş, Yunanistan ve Bulgaristan izleme ediyor.
DSÖ sigara ile savaşım 2022 toptan kampanyasını açıkladı
DSÖ "Küresel Tütün Kullanımı Eğilimleri 2000-2025" tutanağına göre, 2000 yılından sonraları esrar kullanıcıların oranının evren nüfusunun yüzdelik 33,3'ü olabileceği kestirim edilirken 2015 yılından günümüze derece bu kemiyet yüzdelik 24,9'a derece geriledi. Tütün kullanımındaki bu düşüşün esrar kontrolüne müteveccih mücadeleden kaynaklandığı belirtiliyor.
DSÖ, bu sene "Tütün çevremize tehdit" sloganı ile toptan müşterek kampanya başlattı. Kampanya başta esrar ekimi, üretimi, dağıtımı ve atıkların çevresel tesirleri dair farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Hükümetleri, esrar atıklarının oluşturduğu çevresel ve hesaplı maliyetleri, üreticilere yüklemeleri düşüncesince planlama hazırlamaya heveslendirme ediyor.
Sigara ile savaşım kampanyasında başkaca esrar kullanması ve talebi ıskat etmek düşüncesince "dumansız yasalar" çıkarılması ve esrar tüketimine dair vergilerin arttırılması çağrısı yapılıyor.
Bir taraftan reklam kampanyaları ve amme spotlarıyla sigarayı bırakmaya özendirmeyi amaçlayan toptan kampanya, öbür taraftan da esrar endüstrisinin marketing faaliyetlerini amaç alacak.
DSÖ, 2005 yılından itibaren "Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS)" ile esrar istihsal ve tüketimini arama dibine kabul etmek ve sigaranın zararlarını ıskat etmek düşüncesince icraat yürütüyor. 91 ülkeden kısaca 3,9 bilyon erkek sözleşmede toprak meydan uyarılardan yararlanıyor. Türkiye de TKÇS'ye imza atan ve bu emekleri başarıyla yürüteç ülkelerden biri.
Dünyada rastgele sene 3 milyon 500 bin hektar ormanlık meydan esrar ekimi düşüncesince bulunmayan ediliyor
DSÖ'nün verilerine göre, esrar bakmak düşüncesince rastgele sene dünyada kısaca 3 milyon 500 bin hektar ormanlık meydan bulunmayan ediliyor.
Tütünün yetiştirmenin başta büyümekte bulunan devletlerde ormanların bulunmayan edilmesine münasebet bulunduğu anlatım ediliyor. Tütün üretiminin yüzdelik 90'ı bağan ve mutedil gelirli devletlerde yapılıyor. Gelişmekte bulunan devletlerde başta hesaplı getiriler dolayısıyla esrar üretimi heveslendirme ediliyor.
Tütün üretimin ve kullanımının çevresel etkilerinin gezegenin kıt bulunan kaynakları üstünde ağırbaşlı müşterek bası oluşturduğu belirtiliyor.
Yıllık 84 megaton karbondioksit eşdeğeri limonluk gazı emisyonuna münasebet bulunan esrar endüstrisinin ekosistem üstünde de şişman müşterek dokunca oluşturduğu vurgulanıyor.
Dünya çapında rastgele sene 4,5 trilyon sigara izmariti de kesintili müşterek halde doğaya atılıyor. Doğaya müdahil izmaritler ağılı atılmış üretiyor ve binlerce kimyasalın havaya, suya ve toprağa karışmasına münasebet oluyor.
