Gaziantep
Sanayiden turizme nice bölgede Türkiye'nin ehemmiyetli kentleri ortada arazi düzlük Gaziantep, ulusal savaşım yıllarında gösterdiği kahramanlıkla da dikkati çekiyor. Kurtuluş Savaşı çağında topu topu olumsuzluklara karşın 2 yıl üzere derinlemesine ortak müddet aç ve susuz düşmana göğsünü himaye fail Gaziantepliler, 25 Aralık 1921'deki iri halas gününün 100. yıl dönümünde kendilerine yurt memleketlerini denyo fail martir ve gazilerini rahmet ve saygıyla anıyor.
Şehrin önde mevrut ailelerine mensup ve şehrin "asırlık çınarları" şekilde bildik isimler, halas gününün yıl dönümünde hissettiklerini anlattı.
Antep harbe gazilerinden Müştak Biçer'in oğlu 85 yaşındaki ışık muhabiri ve edip Halit Ziya Biçer, AA muhabirine, çırçıplak yurttaşlar düşüncesince kullanılması haram bulunan ve önceki kat şehirde denenen on iptidai buçukluk mermilerle çırçıplak halkın bombalandığını ve harp suçu işlendiğini söyledi.
Fransızların şehirde iri yıkımlara tarz açtığını anlatım fail Biçer, Ermenilerin de Fransız futbolcu alayına fahri katıldığını ve onlarla Gazianteplilere gönül rahatlığı savaştığını belirtti.
Yaşlıların ve evlatların dışındaki her insanın muharebeye gittiğini aktaran Biçer, Fransızların şehre bilge bulunan tepelerden halkı vurduğunu, vatandaşların kalenin tarafındaki hanlara sığındığını, önceki şehidin Habba isminde ortak eş bulunduğunu ve ekmeğini yerken ferde mermisiyle vefat ettiğini kaydetti.
Biçer, Fransızların makara tellerini kesmesinden çevre Dayı Ahmet Ağa'nın kuşlarıyla haberleşme kurulduğuna, kuşları bile öldürüldüğüne ayraç etti.
Anteplilerin Çanakkale'de de savaştığını, onların tekme gazi şekilde anıldığını, gazilerin yaşadıklarını şahsen onlardan dinlediğini, hatırladıkça da duygulandığını dile getiren Biçer, şöyleki konuştu:
"O denli insanoğlu cansız ki cenaze namazları üstelik kılınamamış. Fransızlar, yaralıların gene savaşmasına, nereden geçtiklerine, gene karşılarına çıkmasına şaşırırmış. Yaralılar tünellerden geçermiş. Bir kolu yok ise diğer koluyla çatışırmış. Kolunda, dizinde kurşunla canlı gaziler vardı. Harpten sonradan olmuş oluyorsunuz demişler, cerrahi müdahale olamamışlar. Kolunda kurşun olanlara dokunurduk, görürdük. Dizinde kurşun olanların kurşunu, onlar yürüdükçe akıntı ederdi. Eğer Antep düşseydi Yunanlıları denize dökemeyecektik. İstiklal Savaşı'nın ayrıntılı (ayrıntı) zamanı yazılmadı. Ama Antep'inki yazıldı. Lohanizade Mustafa Gaziantep Savunması'nı yazdı. Düşman buraya girebilseydi Ankara'yı, İstanbul'u da kaybedecektik. Onun düşüncesince Mustafa Kemal Atatürk buraya anlamsız yiğitlik unvanı vermemiş. Kendisinden ilkin buraya verdi. Hiçbir yerde on iptidai buçuk kurşun atılmamış. Antep'e attıkları bu merminin sesi, gürültüsü yok, tahribatı çok. Düştüğü noktayı kaynatıyor. Sokaklarda oynayan evlatların etleri, butları ağaçlara fırlıyor."
Antep mücadelesinin aynısı benzer yepyeni ortak fenomen bulunduğunun altını çizen Biçer, şöyleki bitmeme etti:
"Aç ve alçak haldeyken tabanca fabrikası kuruyorlar. O tam tahsilden de arka tükenmek düşüncesince nısıf kez çalışıyorlar, nısıf kez terbiye alıyorlar. Gazi değilim ama onlarla diz mısra oturdum. Sefaletlerini gördüm, kahramanlıklarını duydum. Çok az mütekellim insanlardı. Savaşı sorduğumuzda 'Susun, size yaramaz, siz tahsilinize bakın. Savaş bitti. Mangalın külünü deşmeyin' derlerdi. Ama bu savaşım evren çapında ele alınamadı. Fransızların ciddi ödence ödemesi gerekirdi. Fransa'ya revan ortak arkadaşımdan kütüphanelerine gitmelerini, savaşla ilgilendiren yazılanları öğrenmesini istemiştim. O da araştırmış. Kendilerini günahsız belirtmek düşüncesince kullandıkları mermileri Ermenilerin attığını, 80 bin obüs topunu da sınamak düşüncesince attıklarını yazmışlar."
Emekli mimarın gözü buğulu anlatımı
Gaziantep'in yüzü sıcak isimlerinden 77 yaşındaki mimar Abdülkadir Evişen ise Antep mücadelesinin anlatmakla bitirilemeyecek iri ortak epope bulunduğunu belirtti.
İngilizlerin kente gelmesiyle mücadelenin başladığını anlatım fail Evişen, ayrıca önceki geldiklerinde halktan silahlarını istediklerini, saklayanları yıldırma ettiklerini anlattı.
Daha sonradan Fransızların kente girdiğini ve içlerinde Senegalli askerlerin de bulunduğunu aktaran Evişen, şunları kaydetti:
"Bir de Antep'in yerlisi olup Halep'e kaçan Ermeni alayı var. Fransızlar bunlardan faydalanıyor. Ne denli atak etseler de Antep'i tasdik almaya muvaffak olamıyorlar. Kadınlarımız, çocuklarımız da müdafaanın içerisinde. En böylecene bombardımana başlıyorlar. Felaket ortak olay. Anlaşmalara karşıt bulunmasına karşın toplarla bombalama yapıyorlar. İşin ilginç tarafı Antep'teki Ermeni yapılarına ortak obje olmuyor. Bunlarda kurşun izi göremezsiniz, ferde değmemiştir. Kayacak Mahallesi dediğimiz deminden ki Bey Mahallesi'nde Fransızların yıktığı ortak bina yoktur. Sadece Müslüman mahallelerine, perestiş yerlerine atak yapılmıştır."
Evişen, Fransızların ibadethaneleri, evleri ve artık nice yapıyı bombaladığını, halkın bu bombardımanlardan gizlenilmek düşüncesince mağaraları ve marjinal su yollarını kullandıklarını söyledi.
Gazilerden dinlediği hikayeleri aktarırken gözyaşlarına bilge olamayan Evişen, bunları anlatmanın namına aşırı dokunduğunu, rastgele andığında duygulandığını dile getirdi.
Şehit Kamil'in annesini destek olmak düşüncesince öldürülmesinin Anteplileri harekete nâkil önceki fenomen olduğuna yer veren Evişen, "Ondan sonradan ortak eş elinde et satırıyla 'Hiç mi Müslüman yok? Hiç mi arkamdan mevrut yok?' niteleyerek halkı galeyana getiriyor. Şahin Bey Nizip'e atama edilmesine karşın Antep'e geliyor. 'Benim cesedimi çiğnemeden geçemezsiniz' niteleyerek martir ediliyor. O bizim sembolümüzdür. Asıl sorun ondan sonradan başlıyor. Atatürk'ün Antep'e yardımları başlıyor. Mermi imalathanesi kuruluyor, kurşun çinkolarını eriterek kurşun yapıyoruz. Bu biçimde kendimizi koruma ediyoruz. Antep bitkin ortak site şekilde kurtuluyor. Ankara Antlaşmasıyla Türk askeri Antep'e giriyor." niteleyerek konuştu.
Halkı alım çalım yaşıyor
Kent esnafından 80 yaşındaki Mustafa Şahintürk de halkın ortak atlatmak parçasını bile cephedekilerle paylaştığını, kadını, beyi çocuğuyla cephede savaşım ettiğini hatırlattı.
Gazianteplilerin unvanını aşkla, imanla aldığına dikkati çekici Şahintürk, "Allah ortak artık bu acıları göstermesin. Antepli olduğumuz, burada yaşadığımız düşüncesince ne bahtiyar bize. Böyle ortak şehirde yaşadığım düşüncesince aşırı gururluyum." dedi.
