Ankara
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, Kovid-19 salgınının akım ve tagaddi alışkanlıklarını menfi etkilediğini belirterek, "Önümüzdeki 1-2 sene içre aşırı kiloluluğun başlangıç döndürücü elan faziletli sayılara ulaşabileceğini öngörüyoruz." dedi.
Yıldız, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, dünyanın derinlemesine senelerdir "obezite salgını" ile de savaş ettiğine dikkati çekti.
Obezitenin kronik, tekrarlayıcı ve ilerleyen beraberinde dert bulunduğunu vurgulayan Yıldız, obezitesi olanların Kovid-19'a elan kalın yakalandığını, elan ağırbaşlı enfeksiyon geçirdiğini, hastaneye yatış riski, koyu görev yahut teneffüs aleti ihtiyacının kestirmece 2 büküm arttığını, hastanede yatış süresinin de yüzdelik 80'lere vasıl miktarda uzadığını anlattı.
Yıldız, başka taraftan Kovid-19 salgınının da tagaddi alışkanlıklarının, hab düzeninin bozulması, cansızlık ve stresin çoğalması üzere etkenler dolayısıyla aşırı kiloluluk açısından riziko oluşturduğunu vurguladı.
30 milyonu beraberinde tomar bireyin pedometre verileri incelendi
Prof. Dr. Yıldız, "Yakın sürede Avrupa'da etap sayarlar marifetiyle birleşen 30 milyondan beraberinde tomar bireyin verilerinde hareketin yüzdelik 48'lere vasıl miktarda azaldığını gözlemledik. Beslenme alışkanlığının da bozulmasıyla başlangıç başa akıbet 2 sene içre kâffesi dünyada kilogram alımı riski arttı." niteleyerek konuştu.
Salgın sayesinde obezitesi, süreğen rahatsızlığı mevcut insanların afiyet hizmetine erişiminde de aksamalar bulunduğunu anımsatan Yıldız, "Dolayısıyla önümüzdeki 1-2 sene içre aşırı kiloluluğun başlangıç döndürücü elan faziletli sayılara ulaşabileceğini öngörüyoruz. Bugün düşüncesince dünyada beraberinde tomar vahim ve obezitesi bulunan 2 bilyon insanoğlu var. 2 milyarın 800 milyonunu obezitesi olanlar oluşturuyor." bilgisini paylaştı.
"Türkiye'de rastgele 3 insandan 1'i obeziteyle savaş ediyor"
Prof. Dr. Yıldız, "Türkiye de maatteessüf aşırı kiloluluğun başlangıç döndürücü koyu bulunduğu ülkelerden bir tanesi konumunda. Erişkin nüfusta rastgele 3 insandan sadece birinin gövde ağırlığı alışılagelen aralıkta. Buna yanıt 3 insandan birinin beraberinde tomar kilolu, 3 insandan birinin de obeziteyle savaş ettiğini biliyoruz." bilgisini verdi.
Obezitenin insanda akciğer fonksiyonlarında, muafiyet sisteminde bozulma, pıhtılaşma sorunlarına niçin olduğuna dikkati çekici Yıldız, obezitesi bulunan insanların bu nedenlerle Kovid-19'u ağırbaşlı geçirdiğini belirtti.
"Kovid-19 atlatanların yüzdelik 44'ünde esasen hastaneye yatış gereksinimi gelişti"
Dünyadaki şişman araştırı sonuçlarının değerlendirildiği meta-analiz çalışmasını güzeşte sene yaptıklarını anımsatan Yıldız, Kovid-19 dolayısıyla hastaneye yatanların averaj yüzdelik 33-35'inin obezitesi bulunduğunu tabir etti.
Kovid-19'un derinlemesine dönemli etkilerinde de aşırı kiloluluğun asıl riziko faktörü bulunduğunu vurgulayan Yıldız, şunları kaydetti:
"Çok DOĞRU sürede ABD'nin Teksas eyaletinde Kovid-19 geçirmiş 2 bin 800'ün üstünde bireyin 10 ay izleme edilmiş bulunduğu beraberinde emek vermek yapıldı. Kovid-19 dolayısıyla hastaneye yatırılan lakin koyu görev gereksinimi yok bu bireylerin yüzdelik 44'ünde hastaneye yatış gereksinimi esasen gelişti. Yüzde 44 içerisinde de itidalli hararetli obezitesi olanlar düşüncesince yüzdelik 35, ağırbaşlı obezitesi olanlar düşüncesince de yüzdelik 40'ın üstünde riziko artışı bulunduğu saptandı.
Ayrıca hastaneye yatış gereksinimi olmasa üstelik kalp, akciğer, böbrek üzere organlardaki yakınmalarla esasen hastaneye müracaat payı da obezitesi olanlarda yüzdelik 30 elan faziletli bulundu."
Kadınlarda 80 santimetrenin üstündeki dikel etrafı obeziteyi tanımlıyor
Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, aşırı kiloluluğun başlangıç döndürücü taraflı tedarik katılması müstelzim beraberinde afiyet problemi olduğuna ayraç ederek, "Obeziteyi vücudumuzun düzgün olmayan çevreye alışılagelen yanıtı adına tanımlıyorum. Obezite göz boncuğu devir beraberinde istek problemi değil. Kişinin biricik başına az aşındırmak yiyeyim, başlangıç döndürücü akım edeyim niteleyerek çözebileceği beraberinde dava da değil." dedi.
Vücut kütle indeksi 18,5-25 ortada olanların normal, 25-30 arasındakilerin beraberinde tomar vahim ve 30'un üzerindekilerin de aşırı kiloluluk kategorisine girdiğini anımsatan Yıldız, "Evde elinize beraberinde mezür alarak gömlek deliğiniz çevresinden belinizi ölçtüğünüzde hanımlarda 80 santimetrenin, baylarda ise 90 santimetrenin kimlik obeziteyi tanımlıyor." bilgisini verdi.
"Obezite riski 3 yaşına denli açığa çıkıyor"
Her insanoğlunun aşırı kiloluluk açısından değişik riskler taşıdığını vurgulayan Yıldız, şu şekilde konuştu:
"Anne karnından itibaren kalıtım bilimi yapı, bireyin kâhil devirde obeziteye ne denli sunulan kalabileceğini belirliyor. 3 yaşına denli obeziteyle ilgilendiren riziko açığa çıkıyor. Sezaryen mevlit çeşidi aşırı kiloluluk açısından menfi beraberinde faktör. Yeterli ana sütü alamamak, er çocukluk çağlarında beraberinde tomar antibiyotik kullanması üzere etkenler, kâhil devirde yağın vücutta ilkin iç organlar etrafında depolanma riskini artırıyor. Dolayısıyla aşırı kiloluluk düşüncesince ana karnından başlayarak katılması müstelzim tedbirler var."
Obeziteyle savaş düşüncesince "BUSE" formülü
Yıldız, salgın devrinde obeziteyi mâni olmak ve muafiyet sistemini çıpa avlamak düşüncesince bireylere beslenme, uyku, ruhsal gerilim yönetimi ve alıştırma kelimelerinin başlangıç harflerinden oluşan "BUSE" formülünü önerdiğini belirtti.
Sağlıklı ve muvazeneli beslenmeye, 6-8 sayaç akıcı geceleyin uykuya ilgi edilmesi icap ettiğini aktaran Yıldız, ruhsal gerilim yönetimi yapılmaksızın gövde ağırlığının artışıyla savaş etmenin de muhtemel olmadığını söyledi. Yıldız, bireylere haftanın bir çok çok haset minimum sağlıksız sayaç tempolu gidiş yapmasını önerdi.
