İstanbul
İklim değişikliğinin insanoğlu beynine etkilerine bağlı AA muhabirinin sorularını cevap veren Beyin Sağlığı ve Hasta Derneği (BEYİNDER) Onursal Başkanı Prof. Dr. Ahmet Taşkın Duman, havanın yapısı, kullanılabilir su miktarı, suyun özellikleri, zirai üretimin etkilenmesi, başka çevresel varlıkların kalitesinin bozulması kabil iklim değişikliği sonuçlarının aksi etkilere defa açtığını söyledi.
Duman, "Bunlar iklim değişikliklerinin insanoğlu sağlığı üstünde bilvasıta tesirleri namına ikrar edilmektedir. Ancak sonuç yıllarda mevzuya bağlı tedricen yoğunlaşan araştırmalar, iklimsel değişimlerin deli dolu dokuları direkt etkileyerek ortaya çıkardığı aksi etkilerini etraflıca namına ortaya koymaktadır." diyerek konuştu.
İnsan beyninin, can dünyaya ulaştığında daha gelişimini tamamlamış bulunduğunu özetleyen Duman, şu halde bitmeme etti:
"Beynin ne halde gelişeceğini, esas olarak, kalıtım bilimi ve çevresel faktörler belirler. Her müşterek çevresel faktörün akıl gelişimi üstünde değişik yönlerde tesiri bulunur. Kişilerin damla nakil riskinin devir içi ateşlilik farkının müşterek tomar bulunduğu yıllarda elan faziletkâr bulunduğunu Türkiye'de yaptığımız müşterek çalışmayla belirledik. Aşırı ateşlilik artışı, zihnî performansı ve hafızayı da aksi etkilemektedir. ABD'de meydana getirilen müşterek araştırı kararında akıl kanaması riskinin barometrik tazyik değişimlerinden etkilendiği tabir edilmiştir. 2 milyon derece bireyin verilerinin çözümleme edilmesi sonucunda, ateşlilik artışı ile zihnî afiyet problemlerinde de çoğalma bulunduğu söyleyiş edilmiştir. Aşırı düzeydeki iklimsel hadisat ile aceleci travmatik ruhsal gerilim bozukluğu, kusur davranışı ve hab bozukluklarının arttığı belirlenmiştir."
Günümüzde küresel ısınma, yağmur düzenlerindeki tadilat ve baş döndürücü iklim vakalarında artışla kendisini yayınlayan iklim değişikliğinin küresel müşterek yıldırma biçimine geldiği, ilkin küsurat sıcaklık-azalan yağmur dengesinin önemli riskler oluşturduğu uyarısında mevcut Duman, ısı değişimlerinin, nice değişik mekanizmayla beyinde fonksiyonel bozukluğa defa açtığını, sıcaklıklardaki baş döndürücü artışların beyinde kan akımının azalmasına bozukluk olduğunu, ısı stresinin beyin-omurilik sıvısının yapısını bozduğunu ve beynin erke mekanizmasının işleyişinin de faziletkâr ısıdan aksi etkilendiğini vurguladı.
"Çocuklar ve gençler riziko altında"
BEYİNDER Başkanı Prof. Dr. Derya Uludüz de, bedenin dimdik müşterek sıcaklığı arkalamak düşüncesince kendini aldığı kadar soğutamadığında ısı stresi meydana geldiğini, bunun da kognitif bozukluğa bozukluk olduğunu, ısıdam havalarda sağlam müşterek tomar insanoğlunun kendini huysuz hissettiğini ve baş döndürücü sıcaklığın zihnî sağlığı aksi etkilediğini belirtti.
Isıya müşterek tomar müşterek küme sunulan kalmanın beyne kan akışı ve müvellidülhumuza geçişinde azalmaya defa açtığını tabir fail Uludüz, "Yüksek sıcaklıklarda, kan-beyin bariyeri bozulmaya başlar. Böylece beyinde istenmeyen proteinler ve iyonlar birikerek iltihaplanmaya bozukluk mümkün ve alışılagelen işleyişi bozar. Ayrıca, beden müşterek tomar ısınırsa hem cilde kan akışı bununla birlikte terleme durabilir, bu halde beden ısısı yükselir ve akıl hücreleri art dönüşü sıfır hasar görür." diyerek konuştu.
Küresel ısınmadan yaşlıların birlikte evlatların ve ergenlerin de aksi etkilendiğini ayraç fail Uludüz, "Çocuklar ıvır zıvır yetişkinler değildir. En müşterek tomar riziko altında olanlar, otopark yeri etmiş araçlardaki ıvır zıvır dallar ve senenin en ısıdam günlerinde spor karşıcı ergenlerdir." ifadesini kullandı.
Uludüz, baş döndürücü sıcaklarda dallar düşüncesince katılması müstelzim önlemleri şu halde anlattı:
"Çocukların vücutlarının arak üretimini çoğaltması ve ısıdam müşterek ortama alışması yetişkinlere layıkıyla elan levent boylu sürüyor. Küçük dallar başkaca beden ağırlıklarının elan iri müşterek yüzdesi su bulunduğu düşüncesince dehidrasyona elan duyarlıdır. Bebekler ve ıvır zıvır çocuklar, azda olsa ne devir elan müşterek tomar su içmeleri, kıyafetlerini ne devir çıkarmaları icap ettiğini bilemedikleri düşüncesince beden ısılarını organizasyon dair elan müşterek tomar dava yaşarlar. Ebeveynlerin ve öğretmenlerin bu manada ilaç alması önemlidir. Çocukların ne derece su tükettiklerini bağlı olmak ve istemeden geçmiş onları içmeye isteklendirme geçirmek gerekiyor. Su isteği, bedenin filhakika susuz kaldığını gösterir. Çocukları açıkça renkli, ferah kıyafetlerle giydirmeli, en ısıdam saatlerde dışarıda geçirilen tarihi sınırlandırmalıyız. Ayrıca klimalı yerlerde bulunmak, serin müşterek banyo gerçekleştirmek yahut yüzmeye kullanmak kabil serinlemenin yollarını arayın."
"Beyin baş döndürücü ısıya sunulan bırakıldığı zaman, ölüm gerçekleşebilir"
Medipol Sefaköy Üniversite Hastanesi Nöroloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Nicer Korkut Bıçak ise küresel ısınmanın beyne etkilerinin ağırbaşlı boyutlara ulaşabileceğini belirterek, "İnsan vücudu baş döndürücü ısıya sunulan bırakıldığı devir beyinde hipotalamus ismi maruz semt etkilenerek kanın deriye gitmesine bozukluk bulunan haslet genişlemesi şu demek oluyor ki vazodilatasyon tetiklenir." dedi.
Bu halde başka organlara gitmesi müstelzim kanın azaldığına ve iskemi şu demek oluyor ki beynin gereksinim duyan müvellidülhumuza ve glukozun azalması kabil sonuçların geliştiğine dikkati çekici Bıçak, şunları söyledi:
"Diğer organlarda bulunduğu kabil akıl de baş döndürücü ısıya sunulan bırakıldığı devir etkilenir. Ancak akıl dokusu bu tip iskemik hallere başka organlara kıyasla elan aceleci ve art dönüşsüz tepkiler verebilir. Kan-beyin bariyerinin bozulması dokuncalı toksinlerin beyne sızmasını ve dokuncalı toksinlerin beyne geçmesine müsaade vererek nörotoksisiteyi; sistemik kırmızılık ise akıl damarlarındaki pıhtılaşma eğilimini arttırır. Bu durumun beyindeki tesirleri ısıdam çarpması, yarım baş ağrısı akın sıklığının artması, ilgi ve konsantraston güçlüğü kabil elan ferah etkisinde bırakır olabildiği kabil ısının ağırbaşlı boyutlara eriştiği hallerde damla riskinde artış, koma durumları, tekrarlayan ve durdurulamayan nöbetler fazladan ölüm gerçekleşebilir."
