Malatya
Tahıl tarımının münteşir bulunduğu ve buna ilişkin ebebulguru tüketimi ile bulgurdan rastgele tür köfte yapımının toprak almış bulunduğu Malatya mutfağı, elden 70'i epey köftesi ile et tüketmeyenler düşüncesince aşırı varlıklı birlikte yelpazeye sahip.
Analı kızlı, duygulandıran köfte, sıkmalı köfte, yumurtalı şet köfte, kalın jale köfte, mercimekli jale köfte kabilinden lezzetlere eş bulunan şehirde dut, asma, kiraz, fasulye ve çükündür yaprağı sarmaları, soğan ile ham çiçeği dolmaları ise lahana sarması ve dolmalar ortada toprak alıyor.
Üzüm, kızılcık, vişne, erik ve gülden şuruplar hazırlanmakta bulunan şehirde şekerli namına dut helvası, üzüm ve köpük pestili, üzüm sucuğu, pekmez, çir kavurması, peynir tatlısı, sersem kız baklavası, kaymaklı sarıerik tatlısı, Arapgir'in peynir helvası, halbur tatlısı, biber dolması tatlısı, sütlü ve çiğdemli sütlü da damakları tatlandırıyor.
Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, AA muhabirine, Malatya aş damı kültürünü idrak eylemek düşüncesince şehrin geçmişine beslemek gerektiğini, ilin 9 bin salname birlikte geçmişe eş bulunduğunu anlattı.
Uzun mazisi ile Malatya'nın değiştirilmiş medeniyetlere ev sahipliği yaptığını, bunun şehrin ticaretine ve mimarisine bulunduğu derece mutfağına da bolluk kattığını vurgulayan Gürkan, şunları belirtti:
"Malatya'nın Arslantepe ile Dünya Mirası Listesi'nde toprak alması, öbür alanlarla ait de UNESCO çeşidinden tescil edilmesi gerekliliğini ortaya çıkardı. Özellikle mutfağımızın ehemmiyetli bulunduğunu tabir eylemek istiyorum. Bunun düşüncesince tığ 2023'te görüşülmek kıl payı düşünce mektubumuzu UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'na ilettik. Buradaki evcil yönetimler, sivil polis polis maşer örgütleri ve amme kuruluşları namına proses içinde neler yapmamız gerektiği noktasında birlikte güruh yaptık ve her insanın görev, hata alanları belirlendi. Herkes de zat görev, hata alanları içinde birlikte emek vermek yaptı. Biz burada Malatya namına başta vegan mutfağı noktasında, kısaca nebati mamüllerin tüketimin çeşitliliği noktasında UNESCO'ya tescil yapılmak kıl payı başvurma ettik."
Hedef 2023'de ağabey müdahale olmak
Vegan mutfağını yeğleme ika gerekçelerine yer veren Gürkan, şunları dile getirdi:
"Buğdayla ile ait sürecin Malatya'da başladığını ve Arslantepe'de buğday ile değiş işlemlerinin ve buğday çeşitlerinden oluşan ayrı ayrı aşındırmak türlerinin bulunduğunu görür görmez lüzum istemez bizim de alanımız ve yeğleme noktamız vegan mutfağı oldu. Vegan mutfağı noktasında şu anda arkadaşlarımız Malatya'nın hem kırsalında, hem kaza merkezlerinde, hem kent merkezinde şişman birlikte emek vermek içerisindeler. Özellikle köfte çeşitleri ve bulgurdan meydana getirilen yemeklerle ait ve buna benzeşim çeşitlerle ve türevleri ile ait icraat yapılıyor. Bu icraat neticelendiğinde dokümanlarıyla vegan mutfağında tescil yapılmak kıl payı UNESCO komisyonuna sunulacak. Bizim maksadımız vegan mutfağı ile ait müracaatımızın altyapısını 2023 yılına derece tamamlayıp 2023'te en endamsız sürede değerlendirilmesi ve Malatya'nın vegan mutfağında tescil edilmesi." dedi.
Malatya'nın aş damı zenginliğine ayraç fail Gürkan, "Akçadağ'ın kömbesi, Doğanşehir'in Polat köftesi ve Arapgir'in kuyu kebabı... Dolayısıyla Malatya'nın rastgele civarında önceki kültürlerin getirmiş bulunduğu birlikte onomatope vardır, o kültürlerin bütünleştirdiği birlikte aş damı çeşitliliğini yakalayıp, bunları belge dibine alıp ait bölgelere akıllıcasına sunarsak bu mevzuda rastgele ne birlikte başağrısı olmayacağı kanaatindeyim." dedi.
