Kahramanmaraş
AA muhabirinin muhtelif kaynaklardan derlediği bilgiye göre, Maraş'ta Milli Mücadele'nin simgesi durumuna mevrut ve mazot sattığı düşüncesince "Sütçü İmam" şekilde bildik ulusal kahraman, Fevzipaşa (Bektutiye) Mahallesi'nde 1872'de dünyaya geldi.
Babası "Kireçcioğulları"ndan Ömer Efendi, anası "Tiyeklioğulları"ndan Emine Hanım bulunan Sütçü İmam, Uzunoluk Camisi'nde fahri şekilde imamet yaptı.
Kentin obstrüksiyon edilmiş bulunduğu çevrim 31 Ekim 1919'da düşmana evvel kurşunu sıkan Sütçü İmam, düşmanın kovulmasından sonraları belediyede işe başladı ve Maraş Kalesi'ndeki topun idaresi de ona bırakıldı.
Abdülmecit hükümdar olunca 101 tane ferde alaşağı etmek düşüncesince kaleye çıkan ve barutun acı alması kararı bedeninde yanıklar oluşan Sütçü İmam, kaldırıldığı Alman Eğitim Hastanesi'nde 25 Kasım 1922'de yaşamını kaybetti. Üç kız, ortak koca evladı bulunan Sütçü İmam, Çınarlı Camisi Mezarlığı'na defnedildi.
Sütçü İmam adına, evvel kurşunun atılmış bulunduğu Uzunoluk Meydanı'nda ortak abide ve çeşme, Kıbrıs Meydanı'na Kurtuluş Anıtı yaptırıldı. 1980'den sonraları Sıkıyönetim Komutanlığınca Sütçü İmam'ın Çınarlı Camisi avlusundaki mezarı türbe durumuna getirildi.
Kahramanın adı, şehirde Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ile mahalle, cadde, çıkmaz ve okullarda yaşatılıyor.
Akademik icraat özellikle peyda etmek üzere, Sütçü İmam namına merkum yüzlerce mecelle ve mecmua bulunuyor. Kahramanmaraş Kurtuluş Destanı Panorama Müzesi'nde genel görünümlü (3D) hususi çizik resimler, enerji ve ahenk efektleriyle anlatım edilen Sütçü İmam olayı hafızalardaki yerini koruyor.
Kaynaklara göre, Maraş'ın obstrüksiyon girişimi 22 Şubat 1919'da İngiliz obstrüksiyon kuvvetlerinin Albay Max Andriyo komutasında şehre girişiyle başladı. Maraş, 8 ay devam eden İngiliz işgalinden sonra, 29 Ekim 1919'da Fransızlar çeşidinden obstrüksiyon edildi.
Şehrin Fransızlar çeşidinden obstrüksiyon edildiğinin devrisi haset başı dumanlı Ermeni askerlerinin hamamdan çıkan hanımlara tasallut yazar "Burası bundan sonraları Fransız ülkesi oldu, Fransa'da çarşafla gezilmez." derken hanımlar da feryat figan atarak "Yok mu ortak insaf eli!" niteleyerek iane çağırır.
Ortamı razı etmek ve hanımları örtbas etmek talip Çakmakçı Said ve arkadaşları Ermeni askerlerince vurularak yere düşmüş bulunduğu tam fahri imamet meydana getirdiği mescidin altındaki dükkanda mazot satan Sütçü İmam, tabancasını alarak düşmana huzur evvel kurşunu 31 Ekim 1919'da ateşledi.
Torunu dedesini anlattı
Sütçü İmam'ın torunu Göksun Devlet Hastanesi Başhekimi Op. Dr. Alaattin Türkkorur, AA muhabirine, dedesinin vefatının üstünden 99 sene geçtiğini fakat Sütçü İmam ruhunun, Türk milletinin değme ortak ferdinde yaşamaya bitmeme ettiğini söyledi.
Türkkorur, Sütçü İmam'ın 40 torunundan biri olduğunu, yaşamının değme aşamasında bunun gururunu yaşadığını, ona müstahak ortak torun peyda etmek düşüncesince de güç sarfiyat ettiğini belirtti.
Türk milletinin değme neferinin Sütçü İmam'ın birer torunu olduğuna inandığını aktaran Türkkorur, "Edirne'nin Keşan ilçesinde asteğmen şekilde fariza yaptığım tam ortak toplulukta Sütçü İmam'ın torunu olduğumu söyleyince topu topu mağaza ayağa kalktı. Kimileri ağladı kimileri kucakladı. Yani Sütçü İmam'ın torunu olmaktan ötürü lazım şehrimizin arasında lazım etraflı Türkiye'de milletimiz çeşidinden daim giriş tacı edildik." niteleyerek konuştu.
Sütçü İmam vakasının unutulacak yahut es geçilmeyecek derece ehemmiyetli olduğuna ayraç fail Türkkorur, büyükbabası olmasa güçlü Sütçü İmam ile alım çalım duyacağını anlatım etti.
Dedesinden bahsederken sesi titrek ve duygularına bilgili olamayan Türkkorur, şöyleki bitmeme etti:
"Herkesin ortak mermi yememek düşüncesince saklandığı gizlendiği ortak zamanda, askerlerin önüne çıkmamak düşüncesince alternatifini değiştirdiği ortak sürede çıkıp Türk namusuna, Müslüman kadının peçesine el atan Fransız ve Ermeni askerlerine tabanca çekip onları darbelemek havadan ortak nesne değil. 'Ne olacak ortak silahı hepsi sıkıyor' denilebilir ama o ortamı düşünecek olursak, bunun aşırı iri ortak olay olduğunu, bu kurşunun hemen oradaki Fransız askerine yahut Ermeni askerine değil gerisindeki iri ortak ülkeler topluluğuna, düşünce, düşün ve yöntem topluluğuna atılmış ortak mermi bulunduğunu düşünüyorum."
Atılan mermi Anadolu'da direnç kıvılcımını ateşledi
Atılan kurşunun hemen Maraş'ın kurtuluşu düşüncesince ortak fırsat olmadığını Anadolu'da da ortak kıvılcımın başlamasına bozukluk olduğuna inandığını özetleyen Türkkorur, olayların hemen görünmüş bulunduğu kısmıyla değil değme yönüyle gitmek icap ettiğini vurguladı.
İşgal edilen Anadolu topraklarının kurtuluşunun fitilini ateşleyen Maraş Milli Mücadelesi'nin dünyada eşine az rastlanan ortak yiğitlik destanı bulunduğunu özetleyen Türkkorur, laflarını şöyleki sürdürdü:
"Bütün Anadolu obstrüksiyon altında düşmanlar değme ortak köşeyi tutmuş. Müslüman insanımıza, hanımlarımıza değme yerde cehennem azabı var. Ölüm, kalım, yaralanma ve tezellül var. Bunları bu budun yaşadı. Bu kurşunun hemen o dü bacımıza, annemize değil etraflı Müslüman Türk kadınlarının namusunun kurtuluşuna fırsat bulunan ortak mermi bulunduğunu düşünüyorum. Bunun topu topu evren çapında da düşünülmesini aşırı istek ediyorum. Yani Müslüman Türk hanımının namusuna uzanan el, değme yerde ve değme devir bu düşün ve düşün yaşadıkça kırılacaktır ve katiyen o yabancılar kalburüstü olamayacaktır."
Türkiye'nin verilen kalmış bulunduğu yıldırı vakaları karşısında iri başarılar elde ettiğine dikkati çekici Türkkorur, "Türk ordumuzun ve bu 15 Temmuz'da bulunan kalkışmanın akamete uğratılması düşüncesince meydana getirilen kahramanlıkların Ömer Halis Demir derece Fethi Sekin derece şimdi kaç bilinmeyen kahramanların değme birinin ortak Sütçü İmam bulunduğunu düşünüyorum. Bunları da gördükçe aşırı övünç ediyorum. Dedemin ruhu yaşıyor niteleyerek seviniyorum. Bana şans olmadı niteleyerek ihtimal üzülüyorum ama onlara şans bulunduğu düşüncesince de seviniyorum. Nice Sütçü İmam'lar gizlidir. Allah anca ortak hatırat lazım etmesin niteleyerek afsun edelim ama lazım olduğunda da Sütçü İmam'lar çıkaracaktır bu budun çıkarır da hamdolsun." niteleyerek konuştu.
Maraş Milli Mücadelesi
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Mustafa Kemal Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölümü Başkanı Doç. Dr. Cengiz Şavkılı da Fransız askerlerinin hamamdan çıkan Türk kadınlarının peçesini açmaya adım etmesi kararı Sütçü İmam'ın silahını ateşlemesiyle Maraş Milli Mücadelesi'nin başladığını hatırlattı.
Yaşanan bu vakada Türk hanımının peçesine uzanan elin Sütçü İmam çeşidinden kırıldığını vurgulayan Şavkılı, olayın peşi sıra Ermenilerin Sütçü İmam'ın ardına düştüğünü fakat topu topu aramalarına karşın bulamadığını aktardı.
Sütçü İmam hadisesinin Maraş Milli Mücadelesi'nde şöhretli ortak direnişin başladığı çağ bulunduğunu aktaran Şavkılı, şunları anlatım etti:
"31 Ekim 1919 tarihinde Maraş'ın alp ortak evladı bulunan Sütçü İmam, işgalci Fransız ve Ermeni saldırganlara huzur Türk'ün ismet ve şerefine uzanan bulaşık elleri kırmış, Milli Mücadele'nin evvel kurşununu atarak bu kutsi mücadelenin fitilini ateşlemiştir.
Sütçü İmam'ın attığı evvel mermi Maraş'ta 72 çağ sürecek bulunan ortak mücadeleyi başlatırken, Maraş halkı kadını, erkeği, genci, yaşlısıyla ortak tane ortak canevi olmuştur. Sütçü İmam olayı ayrımsız sürede Maraşlıların kemikleşmiş cesaretinin, yiğitliğinin en seçme biçimde ortaya konulduğu gündür. Maraş halkının bu cesareti, Sütçü İmam'ın şahsında cilve etmiştir. Bugünden sonraları kaç yiğitler Sütçü İmam'ın açmış bulunduğu bu yoldan kutsi ortak mücadeleye davranmak için, meydanlara çıkmışlar, Fransız ve Ermenilere huzur 'Maraş bizlere sin yapılmaksızın düşmana gülizar olmaz' parolasıyla amansız ortak muharebeye girişmişlerdir."
Sütçü İmam olayının, İstiklal Mücadelesi'nde iri ortak devletin yüksek tabanca gücüne karşı, iri imkansızlıklar zarfında varını yoğunu, canını, kanını ve değme şeyini hürriyet ve istiklal önünde gözünü kırpmadan verici ortak halkın boy yazdığı ortak günün habercisi olduğuna ayraç fail Şavkılı, o çağ topu topu insanlığı hayrete düşürecek ortak mevcut düzenek mücadelesine girişildiğinin altını çizdi.
Şavkılı, Sütçü İmam'ın cesurluk ve kahramanlığın biricik ortak timsali bulunduğunu vurgulayarak, "Sütçü İmam attığı evvel kurşunla zalime kaşı mazlumun birlikte durmuş, O'nun bu hareketi hemen Maraşlılara değil topu topu mazlum milletlere düş deposu olmuştur. Hiç vehim bulunmayan ki, binlerce salname ecdadımızın namusunu koruyan, zalime huzur 'dur' diyen Sütçü İmam'ın ruhu çağımızda de hepimize enerji tutacaktır." ifadelerini kullandı.
