Tüm hastalıklarda bulunduğu üzere toy doğan bebeklerde de gitgide ortaya çıkabilecek hastalıklarla ilişik er tanıma ehemmiyet sunma ediyor.
Özellikle cerebral palsy (serabral palsi), multipl skleroz (MS) üzere rahatsızlıkların oldukça er tespiti hastalığın otama evresini kolaylaştırdığı üzere şahısların avlu standardını de artırıyor. Bu etapta OMÜ'lü öğretim üyesi Sema Gül Türk, toy doğan bebeklerde nörolojik sebeplerden meydana gelen yahut fiziki kendisine mevcut afiyet sorununu tespit edebilecek ortak bileşimli zeka projesi oluşturdu. Projenin içeriğini ise ortak telefon uygulaması oluşturuyor. Yeni doğan nesil 8. ve 13. haftalara vardığında aileleri çeşidinden 3 dakikalık videosu uygulamaya yüklenecek. Yapay zeka bebeğin hareketlerini çözümleme ederek 13. hafta böylece ortak ifade hazırlayacak. Bu ifade ise etibba ve fizyoterapistlere gönderilecek. Bu sayede er canlandırma avlu kurtaracak. Proje başkaca ISIF 2021'de "Yeni Doğan Bebeklerde Beyin Felci Tespit Sistemi" ünlü patentiyle “en güzel buluş” değerli madalya ödülünü kazandı.
Yapay zekanın şu anki geldiği en akıbet nokta
Yapılan çalışmalarla ilişik bilim sağlayan Öğr. Gör. Sema Gül Türk, "Bu şirketimizle baş başa yaptığımız çalışmalarla toy doğanların akım analizini hazırlamaya başladık. 2020 yılının Şubat ayından yaptığımız bu çalışmalara akıbet vaziyetini vermekteyiz. Hem telefon uygulamalarıyla tıpkı zamanda klinikte yaptığımız çalışmalarla esasta bileşimli zekanın şu anki geldiği en akıbet noktaya yetik durumdayız. Bizler F1 muvaffakiyet oranını yüzdelik 92 ile sağlamış ortak bileşimli zeka sistemi kurduk. Test evresini gerçekleştiriyoruz. Hem geçerlilik tıpkı zamanda güvenirlilik anlamında ilmî kendisine kanıtlayacağız çalışmalarımızı türlü dergilere ilettik. İletmeye de bitmeme edeceğiz. Burada en ehemmiyetli misyonumuz toy doğan koyu hizmet ünitesine girmiş yahut girmemiş riskli kendisine tanımlanmış nice bebeğin akım analizinin en er devirde yapılmasını sağlayarak er devirde tanıma ve rehabilitasyona ulaşmalarını sağlayacak işaretçileri tanımlamak. Hekimlerimize bunları ileterek nesil fizyoterapistlerimizle ortak an ilk çalışmalarımızın başlamasını sağlamak. Bir bebeğin yaşamını en er devirde ne derece güzel ortak halde etkileyebilirsek, er müdahaleye ulaştırabilirsek o nesil dört başı mamur ömür standardını yaşamını müspet yönde fazladan azami performansla gerçekleştirebiliyor. 12 salname klinik deneyimim bana bunu gösterdi. Erken müdahaleye kavuşmuş bebeklerle kavuşamamış bebekler ortada baş döndürücü şişman farklar doğuyor. Tabii, burada klinik farkları gözetiyoruz. Aynı klinik tiplerde olup bire ortak yönden müteessir bebeklerin er karışma ile ne derece yaşamının değiştiğini gözlemleyebiliyoruz. Telefonunuz da ortak ‘Ada' uygulaması var. Bu uygulamanın İOS ve Android yönden onayını aldık. Çalışmalarımızı bitirdik. ‘Ada' uygulaması indirildiğinde telefona bebeğin adın soyadı, müteaddit haftalık doğduğu, veladet tarihi, muhtemel veladet zamanı ve kilosu giriliyor. Uygulama kendinden hesaplama yaparak şu anda bebeğin rötuşlu müteaddit haftalık bulunduğunu bilebiliyor. Aileler 8'nci haftadan itibaren 22'nci haftaya derece hareketlerini çözümleme edebileceğimiz halde bebeklerinin videolarını bu uygulamaya yükleyebiliyorlar. Burada naşir türlü istediğimiz koşullar var. Bu koşullar ahacık bebeğin dibine ne serilmesi gerektiği elbette akım yapılacağı, elbette yattığı ile ilgilidir. Ben bunları gerçekleştirdim dedikten sonradan bebeğin 3 dakikalık videosunu çekiyor aile. Biz de düşünce sistemden bileşimli zekaya dökerek oradan hareketin analizini yapıyoruz ve hekimine tutanağı iletiyor" dedi.
"Erken tanıma alıp evlatların avlu standardını artırmayı amaçlamaktayız"
Proje dair bilim sağlayan şirket içinde fizyoterapist kendisine etkin Ceren Arığ, "Serabral palsi hastalarında hâlâ filhakika afiyet dalında sayabileceğimiz dört başı mamur rahatsızlıkların er teşhisi bizim düşüncesince baş döndürücü önemlidir. Literatüre baktığımızda er tanının 18 ile 24 ay ortada tanıma aldığını görüyoruz. Bizim istediğimiz esasta baş döndürücü hâlâ er devirde evlatların tanıma almasıyla bu arada fizyoterapi, ergoterapi veya kıstak müzakere terapisiyle esasta bu evlatların ömür standardını artırmaktır. Proje bu halde ortaya çıktı. Sema Gül Türk'ün öncülüğünde başlamış olan ve onun müessis bulunduğu bu Adapha Yapay Zeka firması içinde kılıç ufaklıklara er tanının tespitini sağlayıcı ortak cümle geliştirdik. Bu sistemde kollar alıcı sistemi ile bu arada ön tanıma alması, hekim ve fizyoterapisttin bu ön tanıma ile bu arada otama programına er başlaması hedeflendi. Bununla ilgili ortak derinti başarımız oldu. Umarız ki hâlâ nice bebeğe dokunuruz. Pandemi koşullarından ötürü hastaneye başvurmakta zorluk çeken ve takip edeni sağlanamayan bebekler bu uygulama üstünden takip edeni yapılacak. Yaklaşık 6 ay sonradan izinler alındığında tüketicilere sürülecek. Bu uygulama ile bu arada evlatların er tanıma alıp evlatların avlu standardını artırmayı amaçlamaktayız" diyerek konuştu.
"Yapay zeka ile çözümleme ederek ön canlandırma sağlıyoruz"
Şirketin Elektrik Elektronik Mühendisi Tutku Nur Atasoy ise, “2021 senesinde İstanbul Uluslararası Buluş Fuarı'nda (ISIF) toy doğan bebeklerde bellek felci tespit sistemi ile en güzel icat değerli madalya ödülünü kazandık. 2020 senesinde TÜBİTAK-1 desteğiyle Sema Gül Türk hocamız Adapha şirketini kurdu. Daha sonradan gine 2020 yılı içinde ferişte yatırımcılardan ortak envestisman desteği kazandık. Bu envestisman desteğiyle baş başa şirketimizin kadrosu ve yapısı da değişti. TÜBİTAK desteğinden sonradan KOSGEB'le şu an projemize bitmeme ediyoruz. Projemizde toy doğan bebeklerin 8 ve 13 haftaları ortada ailelerinde videoları istiyoruz. Bu videoları bizim geliştirdiğimiz uygulama dair aileler yükleyebiliyorlar. Her hafta 3 dakikalık ortak videoteyp yüklemelerini istiyoruz. Bu videoları bileşimli zeka ile işleyerek bebekte ortak anormallik olup olmadığını tespit edebiliyoruz. 13. hafta böylece ortak ifade oluşturarak bu rapor, fizyoterapistlere ve doktorlara gönderilerek bebekte serabral palsi olup bulunmadığı araştırılabiliyor" biçiminde konuştu.
Uygulamanın 6 ay içinde faaliyete geçmesi bekleniyor.
Furkan Abrek Ünal
