Antalya
Akciğer Sağlığı ve Yoğun Bakım Derneğince (ASYOD) Belek'teki birlikte otelde meydana gelen "Ulusal Akciğer Sağlığı Kongresi" kapsamında matbuat mensuplarıyla birlikte araya mevrut cemiyet üyeleri, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ile akciğer ve döş rahatsızlıklarına bağlı değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, dünyada ve Türkiye'de salgının daha yeteri kadar arama dibine alınamadığını, hala bulaşın ve ölümlerin bitmeme ettiğini hatırlattı.
Bugün 25-30 bin bandındaki parasız sayısının, alışılagelen yaşama dönüldüğü dikkate alındığında, beklenmeyen birlikte gidişat olmadığını özetleyen Özlü, bunun arama dibine katılması gerektiğini, bunun yolunun da aceleci ve yayılmış dölleme bulunduğunu tabir etti.
Prof. Dr. Özlü, bilimin 11 ay üzere endamsız birlikte müddet içinde üstünde sakıt mesuliyeti hesabına getirdiğini, Kovid-19'la ilgilendiren aşırı sayıda çarpıcı ve sakıncasız aşıyı kullanıma sunduğunu belirtti.
Bugün dünyada 6 bilyon dozu birlikte tomar Kovid-19 aşısı uygulandığına ayraç fail Özlü, "İlk ilkin birtakım çekinceler, endişeler, korkular anlaşılabilirdi. Ama bundan böyle bu günlerde aşırı sayıda aşının yapıldığını biliyoruz. Aşıların sakıncasız ve çalışan bulunduğu konusunda, ilmî emek vermek ve raporlar haricinde şahsen deneyimlerimiz, gözlemlerimiz var. Dolayısıyla bundan böyle bu mevzuda tereddüde yöre yok." sanarak konuştu.
Prof. Dr. Özlü, Türkiye'nin dünyada aşılamayı elleme önleyen devletler ortada toprak aldığına değinerek, devletin aşılama tedariki ve her insanın kolaylık aşılanabilmesi hususunda yılgı güç sarfiyat ettiğini, her insanın istediğinde en hazırlop halde aşıya ulaşabildiğini anlattı.
"Yasaklar ve kısıtlamaların olmasını bundan böyle hiçbirimiz istemiyoruz"
Şu an aşıdan bambaşka çelimli birlikte hal ve çarpıcı birlikte derman bulunmadığı düşüncesince bu fırsatın kullanılması icap ettiğinin altını çizen Özlü, şu halde bitmeme etti:
"Başka birlikte hal dediğimiz yasaklar ve kısıtlamaların olmasını bundan böyle hiçbirimiz istemiyoruz. Dolayısıyla dölleme üstünde ara almalıyız. Geldiğimiz toprak dobra ancak kifayetli değil. Özellikle Delta varyantı... Bulaşma hızı demin birlikte tomar bulunduğu düşüncesince bundan böyle camianın yüzdelik 90'ından fazlasını dört dörtlük düze aşılı bir duruma getirmemiz gerekiyor ki pandemiyi arama dibine alabilelim. Vuhan'dan çıkan virüsle ilgilendiren bu rakamı yüzdelik 70 adına söylem ediyorduk ancak deminden bu yüzdelik 70'de kifayetli olmayacak. Toplumda aşırı faziletli miktarda aşılamayı yapmak durumundayız. Bunun düşüncesince her insana birlikte an evvela tamamı aşılarını yaptırmalarını, on paralık yaptırmamışsa geçmiş dozu, yaptırmışsa ikinci dozu yaptırmalarını haber mektubu ediyorum. İnaktif aşıyı olanların da 3. dozu yaptırmalarında şişman kazanım var."
"Delta varyantı da hassaten ergenlerde demin kalın görünüyor"
Geçen sene Türkiye'deki vakaların çoğu kez 65 gözyaşı üzerinde, süreğen rahatsızlığı bulunan ve keyif mensuplarından oluştuğunu hatırlatan Özlü, şunları aktardı:
"Bugün bu ağız ağıza değişmiş durumda. Şu anda bulunan vakalarımızın şişman çoğunluğu gençlerden, sağlıklı, ilkin süreğen rahatsızlığı sıfır kişilerden oluşuyor. Sağlık mensupları on paralık bulunmayan denecek denli az. Bu elbette aşının etkisi. Gerek buğulanmış popülasyonda lüzum süreğen rahatsızlığı olanlar ve keyif çalışanlarında tozlaşma oranları enine boyuna yüksek. Dolayısıyla bundan böyle onları yeteri kadar koruyabiliyoruz. Şu anda Delta varyantı da hassaten ergenlerde demin kalın görünüyor. Gençlerdeki dölleme oranlarının düşüt olması da çoluk çocuk ortada hadise sayılarının artmasına illet oldu."
Kovid-19 servislerinde ve derin bakımlarda ağırlıklı adına 25-35 gözyaşı arası hastaların otama gördüğüne dikkati çekici Özlü, "Daha ilkin tek rahatsızlığı sıfır eşhas bunlar. Çok ciddi hastalarımız var. ECMO aletine bağladığımız gebeler var. Çok üzüntüler yaşıyoruz kılıç de onlarla beraber." ifadesini kullandı.
Türkiye'de 2. düze aşısını olmayan, 2 düze inaktif aşılama olup 3. düze aşısını yaptırmayan ve ya on paralık aşılama yaptırmayan eşhas bulunduğunu dile getiren Özlü, "Dolayısıyla sesimin eriştiği gelişigüzel vatandaşa birlikte an evvela aşılarını yaptırmalarını öneriyorum. Bu gelişigüzel şeyden, yasaklardan, kısıtlamalardan demin kolay. Salgın bitmeme etmiş bulunduğu sürece kesinlikle kendimizi korumaya bitmeme edelim." uyarısında bulundu.
"Aşılar çarpıcı ve güvenilirdir"
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Akın Kaya da salgında hadise oranlarının enine boyuna yükseldiğini, bunların derinlemesine takiplerinin de adım adım ortaya çıktığını aktardı.
Özellikle şişman hastanelerde Kovid-19 takip poliklinikleri açıldığından bahseden Kaya, kendilerinin de bu polikliniklerde Kovid-19'un akciğerler üstündeki etkilerini gözlemlediklerini, hastalarda belirgi var ise bunu nite otama edeceklerine müteallik icraat yürüttüklerini anlattı.
Prof. Dr. Kaya, Kovid-19 takip polikliniklerindeki gözlemlerine bağlı şunları kaydetti:
"Özellikle encam yaşlı, derin ihtimam ünitesinde yatmış ve faziletli miktarda müvellidülhumuza gereksinimi almış, sigara içen, süreğen içki öyküsü bulunan hastalarda akciğerde ciddi sekeller kalabiliyor. Bu cins seyrettiğimiz hastaların aşırı şükür ki şişman çoğunluğunun bulgularında gerilemeler izliyoruz. Kalan sekellerin hayat kalitesine, fonksiyonlarına nite el edeceğini anlamaya çalışıyoruz. Çok az birlikte grupta da burada gelişen ciddi sekellerin ilerlememesi düşüncesince ne ilaçları vereceğimizi tartışıyoruz. Efor kapasitesi sınırlanmış, soluk darlığı çekici hastalarda da akciğer pulmoner iyileştirme emek harcamaları ön plana çıkıyor. Uzun takiplerde hassaten eş hekimleri ve ya bu hastaları izleyen kliniklerde açıklanamayan soluk darlığı, açıklanamayan birlikte duygu rahatsızlığı ortaya çıkarsa bunun Kovid dolayısıyla olabileceğinin akla getirilmesi ve ona uyarınca hastanın izlenmesi gerekiyor. Hastalarımızın sigara içmemesi, içki kullanmaması, fiziki aktivitede bulunması, bariz havada demin aşırı sayaç geçirmeleri, demin aşırı sosyalleşmelerinin elleme olacağına inanıyoruz."
Prof. Dr. Kaya, yaşanmış bulunan aşılama tereddüdünü alt etmek istediklerinin altını çizerek, "Mevcut teknolojiler ve gelişen noktalarda bu denli aceleci aşıların üretilmesi aktiflik ve düzenlilik çalışmalarına birlikte nesne değil, gerçekte geldiğimiz uygulayım bilimi ve ilginin, kaynakların bu bölgeye aktarılmasıyla da ilgili. 1,5 senedir az demin tamamı kaynaklar buraya aktarılıyor. Tüm laboratuvarlar Kovid'le ilgilendiren icraat yapıyor. Bu icraat bariz erişime veriliyor." dedi.
"Aşılar çarpıcı ve güvenilirdir." diyen Kaya, tamamı vatandaşların aşılama konusunu önemsemesini istediklerini laflarına ekledi.
Toplantıda, ASYOD Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Çetinkaya, UASK 2021 Bilimsel Komite Başkanı Prof. Dr. M. Emin Akkoyunlu, Kongre Başkanı Prof. Dr. Aydın Çiledağ, Kongre Basın İlişkileri Sorumlusu Dr. Öğr. Üyesi Özge Aydın Güçlü de toprak aldı.
"Ulusal Akciğer Sağlığı Kongresi", 10 Ekim'de sona erecek.
