Çanakkale
Türkiye'nin en iri adası Çanakkale'nin Gökçeada ilçesinde sakız ağacından damla sakızı üretimine başlandı.
Ege Denizi'nin kuzeyindeki ehemmiyetli gezim destinasyonlarından 297 kilometrekare beniz ölçümüne eş Gökçeada, kültürel varlıkları ve natürel zenginliklerinin birlikte semere senelerde tarımıyla da öne çıkıyor.
Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce hazırlanmakta olan "Ada Rüzgarında Lezzetli Damla Sakızı Projesi" kapsamında adada sakız ağacından damla sakızı üretecek 27 üretici, 1490 fidanı 30 dekar bölgede toprakla buluşturacak.
Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Ramazan Eren, AA muhabirine, projenin karşı ayağını 2018 senesinde adanın anlaşılan noktalarına sakız plantasyonu kurarak başlattıklarını söyledi.
Gelişiminin elleme bulunduğunu belirledikleri sakız ağacının, ilkin şimal rüzgarına kapalı, az buçuk hâlâ güneye icra vekili yerlerde yetiştiğini gözlemlediklerini tamlayan Eren, "Geçen sene da bunun hesabına demonstrasyonları kurduk. Bakanlığımız projeyi makul görmüş oldu ve onayladı. Bize ortak muhassasat ayrıldı. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü ile ağaç üretimi düşüncesince anlaştık. İzmir Çeşme'de enstitümüzün yetiştirdiği fidanlarımızı konfirmasyon aldık ve Gökçeada'ya getirdik." dedi.
Eren, ilçeye getirilen 1490 damla sakızı ağacı fidanının üreticiler çeşidinden toprakla buluşturularak üretim evresine geçileceğini anlattı.
Arazi tarzı ve arazi analizlerinin yapıldığını, ağaç dikimi ve bakımı dair üreticilere görgü bilimi bilimi verildiğini bildiren Eren, şöyleki konuştu:
"Damla sakızı veya sakız ağacı kendisine aşina ve maruf bu mahsul ilkin Yunanistan'dan ithal ettiğimiz ortak ürün. Türkiye'de ise Çeşme'de koyu ortak sakız ağacı plantasyonu var. Burada buğulanmış ağaçlar var. İnşallah tığ bundan ahir süreçte projemizi bitmeme ettirip Gökçeada ilçemizde de ağırbaşlı ortak sakız ağacı plantasyonu oluşturacağız. Burası ilkin gezinsel ortak ilçemiz bire ortak zamanda. Buraya mevrut ziyaretçilerimiz sakız ağaçlarını görebilecekler. Ayrıca ülkemizin damla sakızı ihtiyacına da ağırbaşlı ortak ulama sağlayacağını düşünüyoruz. Ayrıca tığ bu projeyi hazırlarken ilkin ortak numara derslik ekincilik arazilerini değil aykırı ekincilik arazisi dediğimiz, hâlâ ilkin ekilip dikilmeyen etkisiz haldeki ekincilik arazilerinde sakız ağacı fidanlarımızı diktiriyoruz. Böylelikle etkisiz ekincilik arazilerini de tarıma kazandırmış oluyoruz."
Deneme üretiminde 50 fidandan 48'i tuttu
Organik Tarım Koordinatörü ve Ziraat Mühendisi Muharrem Serttaş da Gökçeada'nın, ikliminin ve havasının elleme bulunduğunu dile getirdi.
Ada tarımında mantar hastalığı hastalığı hastalıklarının görülmediğini vurgulayan Serttaş, "20 senedir Gökçeada'da ekincilik yapmaktayım. Çok memnunum ve mutluyum. Gökçeada gelişigüzel devir ilklere damga basacak ortak ada ve ortak coğrafya. Çünkü su kaynakları kendiliğinden yeterli, arazi yapısı baş döndürücü güzel, iklimi baş döndürücü güzel. Bilhassa rüzgarının sakız ağacına baş döndürücü yararlı olacağını düşünüyoruz. Çünkü sakız ağacının sakızı, yaşamış bulunduğu stres ile elde ediliyor. Çok ortak tomar rüzgara verilen kalacağı düşüncesince lazım stresi yaşayacağını ve kusursuz sakız vereceğini beklenti ediyoruz. Bu açıdan adadaki üreticiler kendisine ehemmiyetli ortak randıman alacağımız kanaatindeyiz." değerlendirmesinde bulundu.
Gökçeada'nın karşı üreticilerinden Uğur Sönmezışık ise denemelere 2018'de 50 fidanla başladıklarını, bunlardan 2'sini kalık verdiklerini belirtti.
Özellikle sabık sene sakız veriminin baş döndürücü elleme bulunduğu bilgisini paylaşan Sönmezışık, "Tatlılarımızda, kahvelerde, kurabiyelerde kullandık. İhtiyaçlarımız olağandan karşılandı. Aroması da hakkıyla oldukça iyi. Bunu Zeytinli köyünde sakız muhallebisi işleyen müstahsil arkadaşlarımızın ürünlerinde imtihan ettik. Sonuç oldukça başarılıydı. Muhallebiyi yiyici Rum ihvan baş döndürücü beğendi. Çünkü onlar burada kullandıkları ürünleri Sakız Adası'ndan getiriyorlar. Onlar da gördükleri semere karşısında bahtiyar oldular." diyerek konuştu.
Üreticilerden Ali Baki Usta da adanın önceki kültürünün geleceğe taşınmasında sakız ağacının baş döndürücü ehemmiyetli olduğuna ayraç etti.
Devletin bu konudaki desteklerini ve kendilerine sağlamış bulunduğu olanakları baş döndürücü önemsediğini özetleyen Usta, "Biz baş döndürücü heyecanlandık. Buna arkalamak düşüncesince fidanlarımızı konfirmasyon aldık. Dikime ve üretime başlıyoruz. İnşallah Gökçeada endamsız müddet zarfında sakız üretimiyle de anılacak." ifadesini kullandı.
Tepeköy'de canlı Alexandra Şaşırmaz ise zeytin koz ve bademden sonradan adanın sakız ağacıyla buluştuğunu, üretime katkıda bulunmaktan mevki duyduğunu kaydetti.
Gökçeada Dereköy Şahinkaya Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Azmi Nafi Uygun, adadaki dünkü üretim faaliyetinin değerli sonuçlanmasını dilek ederek, ilçenin endamsız müddette ehemmiyetli ortak üretim merkezi ve bellik biçimine dönüşmesini beklediklerini anlattı.
