Van
Üzerindeki kitabeye gereğince köyde canlı zamanın emiri Seyyit Muhammed'in yaptırdığı zamanı cami, 1915 vakaları esnasında Ermeni çetelerce yakıldı.
Daha sonradan civar halkı kabilinden onarılan cami, 1991-1994 yılları ortada Vakıflar Genel Müdürlüğü kabilinden dördül düzenlenen ve giysi kümbet ile gizli yerine restore edildi.
Yakınındaki cami ve türbelerden ötürü değme sene yüzlerce ferdin görüşme etmiş olduğu cami, güzün sararan ağaçlarla bütünleşen manzarasıyla foto tutkunlarının yol uğrağı noktası oldu.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz, AA muhabirine, caminin Osmanlı firez mirası açısından ehemmiyetli bulunduğunu söyledi.
Caminin alanda az rastlanan Osmanlı biricik kümbet yapısına eş bulunduğunu tamlayan Kulaz, "Eski Van şehrinde mevcut Hüsrev Paşa ve Kaya Çelebi camileri dayanıklı alınarak yapılmış. Bu anlamda cami, Osmanlının firez mirası açısından alanda ehemmiyetli müşterek yere sahip. Düzgün stabil taş malzemeyle meydana getirilen cami, 1915 Olayları esnasında Ermeni çeteleri kabilinden meydana getirilen tahribata karşın halen ibadete belirgin durumda. Bu alanda ilkin rustik kesimlerde bu cins binalar namevcut denilebilecek denli az. Bu bağlamda caminin ahir kuşaklara aktarılması ve henüz dobra korunması anlamında çalışmaya gerekseme var." sanarak konuştu.
8 senedir camide fariza işleyen mortocu Mehmet Kuş ise camiyi sene zarfında yüzlerce turistin görüşme ettiğini aktardı.
Tarihi dokusu ve 300 yılı fazla geçmişi mevcut caminin hala bireylere huşu zarfında ibaret ika olanağı sunduğunu dile getiren Kuş, "Böyle müşterek camide fariza yapmaktan devlet duyuyorum. Geçen ay Van'a mevrut müşterek gezgin camimize geldi. İşaret diliyle anlaşabiliyorduk. Buraya bulunan hayranlığını söylemeye çalışıyordu. Sadece Avrupa ülkelerinden değil ilkin İran ve Irak’tan da ziyaretçilerimiz oluyor." dedi.
Hamurkesen Mahalle Muhtarı Şükrü Sütçü ise caminin Ermeni çeteleri kabilinden yakıldıktan sonradan bölgedeki insanoğlu kabilinden onarıldığını anlattı.
Sütçü, "Mahallemizde mevcut sin taşlarının üstünde 800 sene öncesine ilgilendiren tarihler var. 72 evliyanın kabrinin bulunduğunu biliyoruz. Bize aktarıldığı kadarıyla caminin inşası düşüncesince Ağrı ve Bitlis'ten taş getirilmiş. İnsanlar daim mahallemize gelmiş şekilde burayı görüşme ediyor." ifadesini kullandı.
