Vatan hasreti sona ermiş Ahıska Türkleri geleneklerine layıkıyla hayata devam etmenin huzuru içinde

Erzincan

Sovyetler Birliği döneminde, 77 yıl evvela Ahıska'dan sürgün edilen ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla, Ukrayna'dan kafileler biçiminde getirilerek Erzincan'ın Üzümlü ilçesine yerleştirilen Ahıska Türkleri, 6 senedir öz devletlerinde tradisyon göreneklerine gereğince hayatlarını sürdürmenin mutluluğunu yaşıyor.

Sovyetler Birliğince 14 Kasım 1944'de, Gürcistan'ın Ahıska alanından sürgün edilen Ahıska Türkleri sonuç adına yaşadıkları Ukrayna'dan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın direktifiyle Aralık 2015'te Türkiye'ye getirilmeye başlandı. Kafileler biçiminde Türkiye'ye getirilen ailelerden ortak kısmı Erzincan'ın Üzümlü ilçesindeki 4 mahallede kendileri düşüncesince yaptırılan TOKİ konutlarına yerleştirildi.

Ukrayna'dan hemen ferdî eşyasını getirebilen Ahıska Türkleri'nin yerleştirildikleri evlerdeki umum eşyası ve öbür gereksinimleri mutluluk kabilinden karşılandı.

İlçedeki TOKİ konutlarında durma fail 595 aileden oluşan 2 bin 730 Ahıska Türkü, hayat ortamında yaşadıkları öz devletlerinde tradisyon ve göreneklerini de sürdürüyor.

Türkiye'de örf, adet, tradisyon ve göreneklerini aksatmadan canlı Ahıska Türkleri'nde acemi evlilik yapan gelin, evine evvela mevrut misafirlerini gelinliğiyle nazikâne karşılıyor. "Temen (Saygı)" ismi maruz bu tradisyon çerçevesinde eve mevrut misafirin uğrunda dizlerinin üzerinde eğilen elkızı arkası sıra odaya tahsil edilen misafire yerel yemeklerinden "hinkal" pişirip ayrışık ikramlarda bulunuyor. Gelin ikramların servis edilmesi esnasında girmiş olduğu odadan gine misafire hürmet açıklamak neredeyse sırtını dönmeden çıkıyor.

Ahıska Türkleri, baharın gelişini tebrik etmek ve bereket arasında ortak yıl buyurmak düşüncesince ise geleneklerine gereğince inşası kısaca 1 hafta devam eden "sümelek" tatlısı yapmış olup konuk ve komşularına ağırlama ediyor.

Düğünde gelinin beline kazanç bağlayan Ahıska Türkleri, elkızı eve geldikten sonradan da bebeği olsun sanarak kucağına bebek oturtuyor.

Türkiye'de yaşayanlarla nice geleneği örtüşen Ahıska Türkleri, senelerdir ayrı kaldıkları devletlerinde tradisyon görenekleri eşliğinde hayata devam etmenin ve ibadetlerini de ferah ferah yapmanın mutluluğunu yaşıyor.

Sürgünün şahidi Fatime nine, o yılları yaş ortamında anlattı

Sürgün yıllarını unutamayan ve bu ateş vakaya 14 yaşlarında şehadet fail 91 yaşındaki 5 bebek anası Fatime Ahmet, AA muhabirine, sürgün yıllarını gözyaşları ortamında anlattı.

Fatime Ahmet, 1944'te köylerine mevrut Sovyetler Birliği askerlerinin dü ahit arasında köyü vazgeçme etmelerini istediğini, askerlerin menfaatlerini evlerinden çıkartıp ortak bölgede toplayıp arkası sıra şimendifer istasyonuna götürdüğünü söyledi.

Bindirildikleri vagonlarda kısaca ortak ay trenle gezi yaptıklarını aktaran Ahmet, "Sürgün yıllarında ortak ay trenle kere geldik, ölülerimizi suya attılar, onlara erbap çıkamadık. 6 yıl evvela vatanımıza geldik, Allah razı olsun bizlere erbap çıktılar. Şimdiye derece sahibimiz yoktu, demincek erbap çıkanımız var." dedi.

Trenle Özbekistan'a gittiklerini ve burada etraflıca müddet yaşadıklarını özetleyen Ahmet, Özbeklerin az da olsa menfaatlerini sahiplendiklerini dile getirdi.

Ahmet, henüz sonradan gittikleri Ukrayna'dan Türkiye'ye getirilmelerinde alın teri dökenlere afsun ederek, "Kim bizi buraya getirdiyse Allah onlardan razı olsun, ana babalarına yağmur olsun. Bizim yurdumuz burasıdır. Cumhurbaşkanımız Erdoğan esen olsun, Allah onu başımızdan kalık etmesin." dedi.

"Sürgün antipatik şita vaktindeydi, trende açlıktan, susuzluktan ölen baş döndürücü olmuş"

73 yaşındaki Kahraman Sefer ise Özbekistan'da doğup büyüdüğünü belirterek, laflarını şu biçimde sürdürdü:

"Sürgün yıllarında ortak geceleyin askerler gelmiş, 2 ahit müsaade vermişler ve büyüklerimizi evlerinden çıkarmışlar. O devir 'Sizi değişik yere götüreceğiz, Almanlar geliyor, sizi buradan çıkartacağız, gine arka geleceksiniz.' sanarak büyüklerimizi kandırmışlar. O devir adamların bütünü savaşta, kadınlar, yaşlılar ve kollar köyde kalmış. Herkesi ortak bölgeye toplamışlar, otomobillerle götürüp ağırlık trenlerine yüklemişler. Sürgün antipatik şita vaktindeydi, trende açlıktan, susuzluktan ölen baş döndürücü olmuş. Ölenleri trenden aşağılık atıyorlarmış. Gömmeye güçlü müsaade vermiyorlarmış. Çok milletimiz yolda kırılmış."

Sürgün sonrası ailesinin Özbekistan'a yerleştiğini ve eşya bulamadıkları düşüncesince güç eyyam geçirdiklerini kail Sefer, Ukrayna'dayken seslerini duyan Erdoğan'a teşekkürname ederek, "Cumhurbaşkanımız Erdoğan sesimizi işitti, bizleri Ukrayna'dan alıp Türkiye'ye getirdi. Adetlerimizi, geleneklerimizi, düğünlerimizi ayrımsız biçimde burada bitmeme ettiriyoruz. Allah'a şükür evlerimiz var, Allah Türk devletinden razı olsun, bizlere iyi evler verdi." dedi.

Ahıska Türkleri şehremaneti divan üyesi ve kocabaşı oldu

Dünya Ahıska Türkleri Birliği (DATÜB) Erzincan Temsilcisi Vahit Mirza, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın direktifiyle 2015'in açıklık ayında geldikleri Türkiye'de Erzincan halkının menfaatlerini bağrına bastığını vurguladı.

Üzümlü halkıyla bütünleştiklerini, Ahıska Türkü 4 bireyin mahalle muhtarı, kendisinin ise Üzümlü Belediye Meclis Üyesi bulunduğunu kail Mirza, "Allah Erzincan ve kaymakamlık halkından razı olsun. Burada tek yabancılık hissetmedik, bizi bağırlarına bastılar, ortak sunum ekmeklerini bizimle paylaştılar, abi ahi olup yaşamlarımızı sürdürüyoruz. Milletimize, devletimize görev etmeye bitmeme etmekteyiz. Burada dilimiz de dinimiz de bir, onun düşüncesince Türkiye'de 6 senedir tek yabancılık hissetmedik, özlük örf adetlerimizi yaşıyoruz, düğünlerimizi yapıyoruz, yerel giysilerimizi giyiyoruz." sanarak konuştu.

"Babam 'vatanım' deyip ağlaya ağlaya öldü, Türkiye'miz mevcut olsun"

Üzümlü ilçesindeki Ahıska Türkü aileler, sürgünde yaşamıni yitiren yakınları düşüncesince tevellüt okutup tradisyon ve göreneklerine makul biçimde şerbet ağırlama edilip yemekler dağıttı.

Kur'an-ı Kerim ve Mevlid-i Şerif okuyup sürgünde ölüm fail yakınlarını andıklarını kail Anise Muhammedli, kendilerine erbap çıkan Erdoğan'a teşekkürname etti.

Muhammedli, "Babam 'Vatanım' deyip ağlaya ağlaya öldü. Onlar bu günleri göremedi, bizlere bu haset gösterenlere Allah etraflıca hayat versin. Türkiye'miz mevcut olsun." dedi.

Artık dünyanın nice durumunda tanındıklarını ve gururla Türk olduklarını söylediklerini aktaran Muhammedli, "Orta Asya'da 'Türk'üz' diyemiyorduk, Türk'üz sanarak bizlere değme obje diyorlardı. Orada da dilimizi, dinimizi, namusumuzu yitirmedik. Biz Müslümanız, Türk'üz, bu Türkiye'nin vatandaşıyız. Kız alıp veriyoruz, lakin Özbekistan'da, Ukrayna'da kızımızı vermiyorduk." dedi.

Üzümlü Yunus Emre Mahallesi Muhtarı Elmira Elisegil de "Sürgünde ölüm fail geçmişimize Allah yağmur eylesin. Onların ruhu düşüncesince tevellüt okutuyoruz, anadan görme yemeklerimizi yapmış olup dualar sonrası yiyoruz. Allah hiç kimseye ortak henüz bu sürgünü yaşatmasın. Türkiye'de anadan görme halis muhlis adetlerimiz yaşatmaya bitmeme ediyoruz." ifadesini kullandı.